Przed laty babcia smażyła je co tydzień. Dziś wielu nawet ich nie zna

Sodziaki to bułeczki, które często gościły na stołach naszych przodków. Razem z nadejściem tzw. comfort food i one wracają do łask. Ich przygotowanie jest bajecznie proste, a lista składników ogranicza się do dosłownie kilku, które każdy trzyma w swojej kuchni. Sodziaki są uniwersalne, można je przygotować i na słodko, i na słono, śmiało mogą wystąpić w roli dania głównego, przekąski czy deseru. 

Sodziaki to kolejna wariacja na temat placuszków (choć te bardziej przypominają małe bułeczki) na bazie mąki. To tradycyjna potrawa Podkarpacia, a swoją nazwę zawdzięcza sodzie oczyszczonej, której dodatek ładnie je spulchnia. Sodziaki znamy również jako oładki, proziaki czy łosuchy. Niegdyś pieczono je na blasze w piecach kaflowych opalanych drewnem, teraz zaś przygotowuje się je najczęściej na patelni bądź w piekarniku. 

Sodziaki robiono kiedyś z mąki pszennej lub pszenno-żytniej i w pierwotnej wersji dodawano do niej tylko wodę i mąkę. W nieco bardziej bogatej odsłonie powstawały z dodatkiem jajka, na maślance lub zsiadłym mleku.

Bułeczki można serwować np. z masłem i solą, miodem, dżemem czy twarogiem, wówczas występują jako baza dania, ale mogą śmiało stanowić dodatek do np. zupy czy sosu. Sodziaki to potrawa uniwersalna - ma spore zastosowanie w kuchni dzięki temu, że występuje w wersji słodkiej i wytrawnej, więc kwestia dodatków zależy jedynie od wyobraźni gotującego.

Sodzaki to przyjemnie puszyste bułeczki, których przygotowanie nie zajmuje dużo czasu i nie wymaga dużych umiejętności kulinarnych. Mieszaninę składników wykłada się na rozgrzany tłuszcz (lub piecze w piekarniku) w formie najczęściej okrągłych placuszków (ale też rombów) i czeka, aż ładnie zarumienią się. Zsiadłe mleko w składzie można zastąpić śmietaną 18 proc., maślanką bądź jogurtem.

Składniki:

• 500 g mąki pszennej
• ok. 400 g zsiadłego mleka
• 2 jajka
• 1 łyżeczka sody
• szczypta soli
• 1-2 łyżki cukru
• olej do smażenia

Przygotowanie:

1. Do zsiadłego mleka dodaj sodę (mleko neutralizuje sodowy posmak), jajka, cukier oraz sól i całość dokładnie wymieszaj.
2. Do masy dodawaj pomału przesianą mąkę i mieszaj całość. Kiedy ciasto będzie już na tyle zbite, że będzie można wyrabiać je rękoma, przełóż je na blat oprószony mąką.
3. Wyrabiaj ciasto do momentu, kiedy to przestanie lepić się do rąk. Ważne: ciasto ma być miękkie i elastyczne, nie wyrabiaj go więc za długo.
4. Gotowe ciasto uformuj w kulkę, przykryj ściereczką i odłóż w ciepłe miejsce, by odpoczęło.
5. Następnie rozwałkuj ciasto na placek o grubości ok. 1 cm i wycinaj z niego krążki np. od szklanki.
6. Rozgrzej tłuszcz na patelni i smaż na nim bułeczki na złoty kolor, obracając je kilka razy, by dobrze upiekły się w środku.
7. Pamiętaj: sodziaki smażymy na rozgrzanym tłuszczu, ale nie na pełnej mocy palnika. Chodzi o to, by nie przypaliły się na zewnątrz, będąc jeszcze surowymi w środku.

Zobacz także przepis na bułeczki maślano-drożdżowe na patyczkach. To prosty i pyszny wypiek na śniadanie: