Dodaj do musztardy i odstaw na dwa dni. Podkręci smak ulubionej sałatki

Bez wątpienia musztarda jest jednym z najpopularniejszych zimnych sosów spożywanych w naszych domach. Jej historia rozpoczęła się kilkaset lat przed naszą erą w Chinach, w czasach dynastii Zhou, gdy nasiona gorczycy zaczęto mielić i przetwarzać na pastę podawaną na początku posiłku w celu pobudzenia apetytu.

Sos bardziej przypominający współczesną musztardę przyrządzano w starożytnym Rzymie, gdzie rozgniecioną gorczycę mieszano z niesfermentowanym sokiem winogronowym. W książce kucharskiej "De re coquinaria" z przełomu IV i V wieku pojawia się pierwszy znany przepis na tego typu specjał, w składzie którego oprócz mielonej gorczycy znalazł się także pieprz, kminek, lubczyk, tymianek, cebula, miód, ocet i sos rybny. Taka mieszanka była zalecana jako dodatek do… pieczonego dzika.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Około X wieku przepis na musztardę dotarł do Francji. Prekursorami w jej produkcji byli mnisi z paryskiego klasztoru Saint-Germain-des-Prés. Z czasem stolicą tego sosu stało się miasto Dijon, historyczna stolica Burgundii. Zachowały się zapiski, które wskazują, że już w XIV wieku zajadano się tu kremem musztardowym.

Dziś musztarda jest chętnie jadana na całym świecie. Najczęściej w towarzystwie mięs, zimnych i gorących, ale również jako składnik sosów, winegretów czy marynat. Występuje w wielu wersjach smakowych. Ciekawym dodatkiem do sosu może być m.in. miód pitny. Jak przygotować taką musztardę?

"Cyrulik mi zalecił miód pić, żeby melankolię od głowy odciągnąć" – tłumaczył Onufry Zagłoba, jeden z kultowych bohaterów sienkiewiczowskiej "Trylogii". Nasi przodkowie uchodzili za specjalistów w wytwarzaniu napojów alkoholowych, zachwycających przybyszów z innych krajów.

Prawdziwym przebojem były miody pitne, w powszechnej opinii – najprzedniejsze w świecie. Receptury na najlepsze trunki powstawały w zakonach, gdzie mnisi produkowali napoje na użytek własny oraz karczm, które prowadzili.

O polskich miodach pisał już podróżnik Ibrahim ibn Jakub, który w 966 roku przemierzał państwo Słowian. Wspomina o nich także Gall Anonim. Zdecydowanie najwspanialsze historie związane z tym trunkiem zawdzięczamy Henrykowi Sienkiewiczowi. Większość związana jest oczywiście z panem Zagłobą, znanym smakoszem, który na pytanie co będzie pił, odpowiadał np.: "Świnia była na obiad, to miód będzie grzeczniejszy".

Miód pitny to napój alkoholowy o mocy 9-18 proc., w charakterze zbliżony do wina. Otrzymujemy go na drodze fermentacji alkoholowej brzeczki miodowej (mieszanina płynnego lub skrystalizowanego miodu pszczelego z wodą, poddana fermentacji przy użyciu drożdży winnych) z dodatkiem soków owocowych, chmielu lub innych przypraw.

Rodzaj miodu zależy od stosunku miodu i wody w brzeczce. W ten sposób powstaje: półtorak (na litr miodu przypada pół litra wody), dwójniak (litr miodu na litr wody), trójniak (dwa litry wody na litr miodu) i czwórniak (trzy litry wody na litr wody). Dojrzewanie trunku jest znacznie dłuższe niż wina. Miód powinien leżakować od roku (czwórniak) do nawet pięciu lat (półtorak).

Przygotowanie musztardy jest bardzo proste. Nasiona gorczycy białej (4 łyżki) i czarnej (2 łyżki) rozdrabniamy w młynku lub moździerzu, po czym przesypujemy do miseczki, zalewamy czerwonym octem winnym lub jabłkowym (4 łyżki) i odstawiamy na 24 godziny.

Po tym czasie miksujemy z miodem pitnym, np. dwójniakiem (5 łyżek), suszonym rozmarynem i tymiankiem (łyżeczka) oraz solą (łyżeczka). Przekładamy do słoika i umieszczamy w lodówce na 1-2 dni.

Rafał Natorski dla Wirtualnej Polski