Utrapienie lodożerców. Czym spowodowane jest uczucie zamarzającego mózgu?

Przeszywający ból w skroniach i czole często pojawiający się, kiedy łapczywie zjemy spory kawałek lodów albo zbyt dużym haustem wypijemy mocno zmrożony koktajl, nazywamy mrozem w głowie lub po prostu zamarzającym mózgiem. Czym jest spowodowane to nietypowe uczucie? I czy jest niebezpieczne?

Lodożercy dobrze znają to uczucie – nieprzyjemne, przeszywające, a nawet niekiedy paraliżujące bólem na krótszą chwilę. I mimo że przechodzi szybko, może wywołać niepokój. Czym zatem jest uczucie zamarzającego mózgu?

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Zwykle wydaje nam się, że uczucie zamarzającego mózgu ma swój początek wewnątrz czaszki - przeszywający ból odczuwamy zwykle w okolicy czoła i w skroniach. Ból pojawia się najczęściej po zjedzeniu większego kawałka lodów lub wypiciu mocno zmrożonego koktajlu w sporej ilości za jednym razem (ale nie tylko, ból może pojawić się również w zimie np. podczas wdychania zimnego powietrza).

Mróz w głowie, znany również jako brain freeze, posiada naukową nazwę – to sphenopalatine ganglioneuralgia. W rzeczywistości zjawisko to nie oznacza, że zamarza nam mózg, a ma związek z tym, co dzieje się w jamie ustnej. Jak możemy przeczytać na my.clevelandclinic.org, stronie akademickiego centrum medycznego Cleveland Clinic:

"Kiedy organizm odczuwa nagłe, skrajne zimno w ustach lub gardle, próbuje zareagować i rozgrzać się. Naczynia krwionośne na całej głowie rozszerzają się, aby wpuścić dodatkową krew do danego obszaru w celu ogrzania. Ta szybka zmiana wielkości naczyń krwionośnych powoduje nagły ból".

Specjaliści podkreślają jednak, że dokładny mechanizm nie jest jasny. Jak dodaje dr Toni Golden z Harvard Medical School, prawdopodobne jest, że nagłe rozszerzenie ścian tętnic aktywuje nerw trójdzielny, który przekazuje informacje sensoryczne z twarzy i głowy do mózgu.

Uczucie zamarzającego mózgu może być bolesne, ale nie jest poważne i szybko ustępuje samoistnie. Tym charakterystycznym bólom głowy możesz zapobiec, unikając szybkiego jedzenia bardzo zimnych potraw czy spożywania zmrożonych napojów. 

Podczas ataku boli nie tylko głowa, ale też często szyja i cała przednia część twarzy. Ból pojawia się po około 10 sekundach i trwa około 20 sekund – do pół minuty. Chcąc szybko złagodzić ból, należy kciukiem lub językiem nacisnąć na podniebienie, aby je szybko ogrzać, lub popijać powoli płyn o temperaturze pokojowej.