W PRL-u był prawdziwym hitem. Dziś prawie nikt o nim nie pamięta
Był w PRL-u traktowany jak zastępczy produkt mięsny i zwykle nikt nie zastanawiał się nad jego wartością odżywczą. Dziś praktycznie nie występuje w codziennym jadłospisie i funkcjonuje głównie jako wspomnienie sprzed dekad. Szkoda, bo wbrew swojej niepozornej formie ma właściwości, które realnie mogą wspierać organizm.
Kiedy rozmawiamy z dziadkami i rodzicami o czasach PRL, za każdym razem słyszymy o tym, że w sklepach nie było prawie nic, a o mięsie można było sobie pomarzyć. Dlatego starali się je jakoś zastępować, jedni sięgali po konserwy rybne, inni po mielonkę sojową lub mortadelę. Popularne były też warzywa strączkowe, jak groch i fasola. Jednak ogromnym uznaniem cieszył się kryl. Podawany był w puszkach podczas jakichś ważnych świąt i uroczystości. Z biegiem czasu o nim zapomnieliśmy, a szkoda, bo ma mnóstwo zdrowotnych właściwości.
Krewetki kładę na chrupiącej prażynce. Przekąska na miarę gwiazdki Michelin
Czym jest kryl?
Kryl jest antarktycznym morskim skorupiakiem o mikroskopijnych wręcz rozmiarach. Najczęściej spotykany jest w Oceanie Arktycznym i występuje w ogromnych wręcz ilościach. Żywią się nim nie tylko ludzie, ale i foki, morsy oraz wieloryby. Nic dziwnego, skoro ma tak dużo właściwości odżywczych, które w ostatnim czasie zostały potwierdzone przez naukowców.
Kryl wspiera organizm na wielu polach
Chińscy naukowcy Jiachen Shi, Xian Sun, Yanan Wang, Shipeng Yin, Yuanfa Liu oraz Yong-Jiang Xu postanowili przebadać te skorupiaki. Wyniki badań opublikowali w artykule "Foodomics reveals altered lipid and protein profiles of Antarctic krill (Euphausia superba) under different processing" z 2023 roku. Z publikacji wynika, że kryl posiada ogromne właściwości antyoksydacyjne (opóźniają procesy starzenia się komórek) i neuroprotekcyjne (ochrona komórki przed stanem zapalnym, stresem oksydacyjnym i metalami ciężkimi). Do tego potrafi regulować metabolizm glukozy i lipodów, co jest ważne w profilaktyce cukrzycy. Ponadto w artykule czytamy:
"Do najważniejszych składników funkcjonalnych kryla oraz produktów powstających podczas jego przetwarzania należą lipidy i białka. Szczególnie istotne są fosfolipidy, które stanowią ponad połowę całkowitej puli lipidów i są nośnikiem znacznych ilości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych ω-3 (PUFA). Białka kryla, odpowiadające za ponad 60 proc. jego suchej masy, dostarczają pełnowartościowych aminokwasów niezbędnych dla człowieka".
Jak jeść kryla?
Na rynku dostępny jest tylko w mrożonej formie, więc najpierw musisz go ugotować. Potem możesz zrobić z mięsa pastę kanapkową lub po prostu dorzucić do sałatki. Świetnie się też sprawdzi jako farsz do pierogów, uszek i krokietów. Możesz zastąpić nimi mięsne nadzienie. Dobrze komponuje się też z czosnkiem i koperkiem.