Dietetyczka rozprawia się z mitami na temat odchudzania. Oto 6 najczęściej powtarzanych kłamstw
Odchudzanie, zwłaszcza to podejmowane na własną rękę bez konsultacji ze specjalistą, wiążę się z obowiązkiem przyswojenia wielu informacji dotyczących funkcjonowania organizmu. Redukcja węglowodanów, detoksykacja organizmu, rezygnacja z nabiału — porad na ekspresowe pozbycie się zbędnych kilogramów nie brakuje. Dietetyczka Tai Ibitoye zdradza, w jakie mity żywieniowe nie wierzyć.
22.06.2023 14:00
Tai Ibitoye jest dyplomowaną dietetyczką z doświadczeniem w pracy w dziedzinie żywności i żywienia. Pracowała w środowiskach akademickich i badawczych oraz dla organizacji zdrowia publicznego i organizacji pozarządowych. Dla portalu BBC opowiedziała o mitach dietetycznych, które nadal są powtarzane jak mantra w mediach, a stoją w sprzeczności do tego, co mówi nauka. "Obecnie w przestrzeni żywieniowej jest wiele dezinformacji. Zwłaszcza od czasu pojawienia się influencerów zdrowotnych w mediach społecznościowych" - tłumaczy ekspertka.
Mit nr 1. Odchudzanie tylko bez węglowodanów. Bo tuczą
Tai Ibitoye tłumaczy, że chociaż wykluczenie węglowodanów z diety może prowadzić do utraty wagi (jak każde inne ograniczenie dietetyczne), to spadek masy ciała może być częściowo spowodowany utratą z organizmu wody, a nie tłuszczu. Dietetyczka podnosi też, że szybkie zrzucenie kilogramów niekoniecznie jest zdrowe, a diety, które wykluczają główne grupy żywności, zwykle okazują się nietrwałe i ludzie często wracają do wagi.
Podkreśla też, że węglowodany są niezbędnymi makroskładnikami odżywczymi i podstawowym źródłem energii dla organizmu. Dodaje, że zawierają o połowę mniej kalorii niż tłuszcze (węglowodany dostarczają 4 kcal na gram, a tłuszcz 9 kcal). Według dietetyczki, zamiast eliminować węglowodany z diety, należy stawiać na pełnoziarniste odmiany produktów. W ten sposób, oprócz poprawy poziomu sytości, zwiększy się spożycie błonnika.
Mit nr 2. Cukier w owocach szkodzi
Fruktoza to cukier naturalnie występujący we wszystkich owocach. Jak podaje dietetyczka, badania sugerują, że wysokie spożycie fruktozy wiązać się może m.in. z wysokim ciśnieniem krwi czy chorobami serca. Podkreśla jednak, że większość tych badań miała charakter obserwacyjny, więc nie ma pewności, że sama fruktoza powoduje takie efekty. Po drugie badania te dotyczyły głównie wpływu syropu kukurydzianego o wysokiej zawartości fruktozy (HCFS), który jest zupełnie inny niż fruktoza występująca w owocach.
Cukier w całych owocach jest zawarty w strukturze komórkowej, więc nie jest klasyfikowany jako cukier wolny. Wolne cukry to te dodawane do żywności lub napojów w celu ich osłodzenia oraz takie, które można znaleźć w sokach (również tych świeżo wyciskanych!), syropach i miodzie. W rzeczywistości — jak dodaje dietetyczka — spożywanie owoców razem z warzywami wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem rozwoju chorób. Ponadto, owoce są doskonałym źródłem witamin, minerałów, fitochemikaliów i błonnika — z których wszystkie są ważne dla zdrowia.
Mit nr 3. Dieta detoksykacyjna wyczyści organizm z toksyn
Według specjalistki lwia część diet detoksykacyjnych jest zbyt restrykcyjna i potencjalnie niebezpieczna. Niektóre diety detoksykacyjne polegają na zwiększeniu spożycia owoców i warzyw oraz redukcji pokarmów bogatych w tłuszcze nasycone, sól i cukier. To nie brzmi źle. Są jednak też te, zachęcające do wykluczenia całych grup żywności. W większości przypadków jest to niepotrzebne i może spowodować niedobory żywieniowe.
Mit nr. 4. Produkty wege są zdrowsze i wspierają odchudzanie
Tai Ibitoye potwierdza, że dobrze zaplanowana dieta wegetariańska czy wegańska może wspierać zdrowy tryb życia. Podkreśla jednak, że to, co "wege", nie zawsze jest najzdrowszą opcją. Również w przypadku diet wykluczających produkty odzwierzęce należy zwracać uwagę na sposób przyrządzania potraw, by nie było w nich za dużo cukru, soli czy tłuszczów.
Mit nr 5. Nabiał nie jest potrzebny twojemu organizmowi
Jak wymienia ekspertka, produkty mleczne stanowią doskonałe źródło białka, wapnia, jodu, fosforu, potasu i witamin z grupy B. Ponadto niektóre rodzaje fermentowanych produktów mlecznych, np. kefir zawierają probiotyki, które wpierają zdrowie jelit. Nabiał zawiera naturalny rodzaj cukru zwany laktozą, ale nie zalicza się go do tych wolnych cukrów, które powinniśmy ograniczać. Stąd też dietetyczka poucza, że jeśli nie masz alergii na nabiał lub nietolerancji zdiagnozowanej przez wykwalifikowanego lekarza, nie musisz eliminować produktów mlecznych ze swojej diety.
Mit nr 6. Witamina C wystarczy, by wzmocnić odporność
Istnieje wiele niezbędnych składników odżywczych, które zapewniają dobre działanie naszego układu odpornościowego. Rzecz w tym, że składniki te "grają drużynowo". Jak podkreśla dietetyczka, nie należy skupiać się na jednym składniku odżywczym, cynku czy witaminie C, podczas gdy istnieją inne, które odgrywają równie ważną rolę w kwestii odporności organizmu. To miedź, kwas foliowy, żelazo, selen, witamina A, witaminy z grupy B i witamina D.
Niektórzy potrzebują uzupełniać dietę suplementami, np. kobiety planujące zajście w ciążę czy osoby zagrożone niedoborem witaminy D. Jednak w większości przypadków, by wesprzeć układ odpornościowy, wystarczy stosować zdrową i zróżnicowaną dietę. Należy również pamiętać, że odpowiedni sen, regularne ćwiczenia i ograniczenie stresu mogą pomóc w utrzymaniu dobrej funkcji układu odpornościowego.