Ten chleb pieką na Śląsku. Jest jak świeży przez 7 dni

Wypiekanie takiego chleba to już rzadkość. Niegdyś popularna mąka gryczana ustąpiła miejsca pszennej, a aromatyczny gryczany bochenek został jedynie w pamięci kultywujących stare przepisy. A tatarczuch to coś, co powinno wrócić na nasze stoły. I to nie tylko przez wzgląd na tradycję, ale też smak, długo utrzymującą się świeżość bochenka i walory odżywcze.

Chleb z mąki gryczanej, przeważnie robiony na słodko, zwany jest tatarczuchem. Wypiek ten popularnością cieszy się na Śląsku i w województwie łódzkim. Oba regiony mogą pochwalić się wpisem tego produktu na ministerialną listę. Województwo śląskie 8 grudnia 2008 roku wpisało chleb tatarczuch na listę produktów tradycyjnych, łódzki tatarczuch z Radomska pojawił się na tej samej liście rok później.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Legenda mówi, że uprawa gryki na obszarze Stobiecka Miejskiego, dzisiejszej dzielnicy Radomska, została zapoczątkowana przez osiedlonych tam dawniej jeńców tatarskich. Z tego powodu grykę do dziś nazywa się potocznie tatarką. W XVI wieku sprzedaż kaszy oraz wypiek placków gryczanych stanowiły główne źródło utrzymania tamtejszych mieszkańców.

Tatarczuch, czyli chleb z mąki gryczanej, wypiekano na blachach w tradycyjnych ceglastych piecach opalanych drewnem. Sprzedawano je w całości lub krojone na kromki, zwane krajankami, na pobliskich rynkach i odpustach. Charakterystyczną cechą tego wypieku jest używanie mąki gryczanej z pełnego przemiału, rzadko stosowanej w cukiernictwie. Receptura wypieku tatarczucha była przekazywana z pokolenia na pokolenie.

Mąką gryczana, z której powstaje tatarczuch, naturalnie nie zawiera glutenu. Ponadto ma niski indeks glikemiczny, jest źródłem m.in. magnezu i białka, a także błonnika, który przyspiesza trawienie i zapobiega zaparciom.

Składniki:

• 2 szklanki mąki gryczanej,
• 250 ml wrzącej wody,
• 100 g świeżych drożdży (cała kostka),
• pół szklanki cukru,
• 120 ml letniej wody,
• pół łyżeczki soli,
• 2 łyżki śmietanki kremówki 30 proc.

Przygotowanie:

1. Przygotuj keksówkę (25x10). Posmaruj ją masłem i posyp mąką gryczaną.
2. Mąkę przesiej do miski i zalej 1 szklanką wrzącej wody.
3. Wymieszaj całość drewnianą łyżką, aż mąka wchłonie wodę.
4. Wymieszane ciasto ostudź (co jakiś czas przemieszaj).
5. Drożdże rozkrusz, dodaj 1 łyżkę cukru, 120 ml letniej wody i śmietankę kremówkę. Wymieszaj całość i odstaw na 5 minut w ciepłe miejsce.
6. Do mąki wymieszanej z wodą dodaj sól i resztę cukru, a następnie gotowy zaczyn.
7. Ciasto powinno mieć luźną konsystencję (np. jak na racuchy).
8. Gotowe ciasto przełóż do keksówki i odstaw do wyrośnięcia do 30 minut.
9. Po tym czasie włóż ciasto do pieca nagrzanego do 180 st. C na 60 minut.
10. Gotowe ciasto studź przez 15 minut w piekarniku, następnie wyjmij je z formy i studź na kratce.