Ten chleb pieką na Śląsku. Jest jak świeży przez 7 dni

Wypiekanie takiego chleba to już rzadkość. Niegdyś popularna mąka gryczana ustąpiła miejsca pszennej, a aromatyczny gryczany bochenek został jedynie w pamięci kultywujących stare przepisy. A tatarczuch to coś, co powinno wrócić na nasze stoły. I to nie tylko przez wzgląd na tradycję, ale też smak, długo utrzymującą się świeżość bochenka i walory odżywcze.

Chleb gryczany, zwany tatarczuchem Chleb gryczany, zwany tatarczuchem
Źródło zdjęć: © Canva | FotoCuisinette

Chleb z mąki gryczanej, przeważnie robiony na słodko, zwany jest tatarczuchem. Wypiek ten popularnością cieszy się na Śląsku i w województwie łódzkim. Oba regiony mogą pochwalić się wpisem tego produktu na ministerialną listę. Województwo śląskie 8 grudnia 2008 roku wpisało chleb tatarczuch na listę produktów tradycyjnych, łódzki tatarczuch z Radomska pojawił się na tej samej liście rok później.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Ekspresowa zupa tajska z kurczakiem rozbudzi zmysły. Sam zapach sprawi, że zaburczy ci w brzuchu

Chleb z mąki gryczanej. Polski przysmak regionalny

Legenda mówi, że uprawa gryki na obszarze Stobiecka Miejskiego, dzisiejszej dzielnicy Radomska, została zapoczątkowana przez osiedlonych tam dawniej jeńców tatarskich. Z tego powodu grykę do dziś nazywa się potocznie tatarką. W XVI wieku sprzedaż kaszy oraz wypiek placków gryczanych stanowiły główne źródło utrzymania tamtejszych mieszkańców.

Tatarczuch, czyli chleb z mąki gryczanej, wypiekano na blachach w tradycyjnych ceglastych piecach opalanych drewnem. Sprzedawano je w całości lub krojone na kromki, zwane krajankami, na pobliskich rynkach i odpustach. Charakterystyczną cechą tego wypieku jest używanie mąki gryczanej z pełnego przemiału, rzadko stosowanej w cukiernictwie. Receptura wypieku tatarczucha była przekazywana z pokolenia na pokolenie.

Mąką gryczana, z której powstaje tatarczuch, naturalnie nie zawiera glutenu. Ponadto ma niski indeks glikemiczny, jest źródłem m.in. magnezu i białka, a także błonnika, który przyspiesza trawienie i zapobiega zaparciom.

Chleb gryczany ze Śląska
Chleb gryczany ze Śląska © gov.pl | Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Tatarczuch, czyli chleb z mąki gryczanej. Przepis

Składniki:

  • 2 szklanki mąki gryczanej,
  • 250 ml wrzącej wody,
  • 100 g świeżych drożdży (cała kostka),
  • pół szklanki cukru,
  • 120 ml letniej wody,
  • pół łyżeczki soli,
  • 2 łyżki śmietanki kremówki 30 proc.

Przygotowanie:

  1. Przygotuj keksówkę (25x10). Posmaruj ją masłem i posyp mąką gryczaną.
  2. Mąkę przesiej do miski i zalej 1 szklanką wrzącej wody.
  3. Wymieszaj całość drewnianą łyżką, aż mąka wchłonie wodę.
  4. Wymieszane ciasto ostudź (co jakiś czas przemieszaj).
  5. Drożdże rozkrusz, dodaj 1 łyżkę cukru, 120 ml letniej wody i śmietankę kremówkę. Wymieszaj całość i odstaw na 5 minut w ciepłe miejsce.
  6. Do mąki wymieszanej z wodą dodaj sól i resztę cukru, a następnie gotowy zaczyn.
  7. Ciasto powinno mieć luźną konsystencję (np. jak na racuchy).
  8. Gotowe ciasto przełóż do keksówki i odstaw do wyrośnięcia do 30 minut.
  9. Po tym czasie włóż ciasto do pieca nagrzanego do 180 st. C na 60 minut.
  10. Gotowe ciasto studź przez 15 minut w piekarniku, następnie wyjmij je z formy i studź na kratce.

Wybrane dla Ciebie

Do dżemu z dyni i pomarańczy dodaję ekstra składnik. Doskonale podbija smak
Do dżemu z dyni i pomarańczy dodaję ekstra składnik. Doskonale podbija smak
Są słodkie i kaloryczne. Więc dlaczego dietetycy tak bardzo polecają te słodycze?
Są słodkie i kaloryczne. Więc dlaczego dietetycy tak bardzo polecają te słodycze?
Lubisz kruszonkę? Twierdząca odpowiedź pokieruje cię prosto do kolekcji Rozkosznego
Lubisz kruszonkę? Twierdząca odpowiedź pokieruje cię prosto do kolekcji Rozkosznego
Dodaj do ciasta na kopytka. Będą miękkie i delikatne, ale nie rozpadną się
Dodaj do ciasta na kopytka. Będą miękkie i delikatne, ale nie rozpadną się
Włoskie tiramisu czy polski sernik? Teraz nie musisz wybierać
Włoskie tiramisu czy polski sernik? Teraz nie musisz wybierać
Mielę, doprawiam i smażę jak kotlety. To mój sposób na tani obiad
Mielę, doprawiam i smażę jak kotlety. To mój sposób na tani obiad
Farsz w gołąbkach jest twardy i zbity? Oto co jest tego powodem
Farsz w gołąbkach jest twardy i zbity? Oto co jest tego powodem
Złoto we Francji dla polskich serów. O sekretach tych najlepszych mówi juror z Polski
Złoto we Francji dla polskich serów. O sekretach tych najlepszych mówi juror z Polski
Ten rosół piją największe gwiazdy, by zachować młodość. Efekt już przy 1 filiżance dziennie
Ten rosół piją największe gwiazdy, by zachować młodość. Efekt już przy 1 filiżance dziennie
Kaszubi nazywają je "biednym ciastem". Zrobisz je z tanich i prostych składników
Kaszubi nazywają je "biednym ciastem". Zrobisz je z tanich i prostych składników
"Wszystko, co zarobiłem, przejadłem i przepiłem". Tak Robert Makłowicz został krytykiem kulinarnym
"Wszystko, co zarobiłem, przejadłem i przepiłem". Tak Robert Makłowicz został krytykiem kulinarnym
Klopsiki w tym sosie to niebo w gębie. Są aromatyczne, soczyste i bardzo smaczne
Klopsiki w tym sosie to niebo w gębie. Są aromatyczne, soczyste i bardzo smaczne