Ten chleb pieką na Śląsku. Jest jak świeży przez 7 dni

Wypiekanie takiego chleba to już rzadkość. Niegdyś popularna mąka gryczana ustąpiła miejsca pszennej, a aromatyczny gryczany bochenek został jedynie w pamięci kultywujących stare przepisy. A tatarczuch to coś, co powinno wrócić na nasze stoły. I to nie tylko przez wzgląd na tradycję, ale też smak, długo utrzymującą się świeżość bochenka i walory odżywcze.

Chleb gryczany, zwany tatarczuchem Chleb gryczany, zwany tatarczuchem
Źródło zdjęć: © Canva | FotoCuisinette

Chleb z mąki gryczanej, przeważnie robiony na słodko, zwany jest tatarczuchem. Wypiek ten popularnością cieszy się na Śląsku i w województwie łódzkim. Oba regiony mogą pochwalić się wpisem tego produktu na ministerialną listę. Województwo śląskie 8 grudnia 2008 roku wpisało chleb tatarczuch na listę produktów tradycyjnych, łódzki tatarczuch z Radomska pojawił się na tej samej liście rok później.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Ekspresowa zupa tajska z kurczakiem rozbudzi zmysły. Sam zapach sprawi, że zaburczy ci w brzuchu

Chleb z mąki gryczanej. Polski przysmak regionalny

Legenda mówi, że uprawa gryki na obszarze Stobiecka Miejskiego, dzisiejszej dzielnicy Radomska, została zapoczątkowana przez osiedlonych tam dawniej jeńców tatarskich. Z tego powodu grykę do dziś nazywa się potocznie tatarką. W XVI wieku sprzedaż kaszy oraz wypiek placków gryczanych stanowiły główne źródło utrzymania tamtejszych mieszkańców.

Tatarczuch, czyli chleb z mąki gryczanej, wypiekano na blachach w tradycyjnych ceglastych piecach opalanych drewnem. Sprzedawano je w całości lub krojone na kromki, zwane krajankami, na pobliskich rynkach i odpustach. Charakterystyczną cechą tego wypieku jest używanie mąki gryczanej z pełnego przemiału, rzadko stosowanej w cukiernictwie. Receptura wypieku tatarczucha była przekazywana z pokolenia na pokolenie.

Mąką gryczana, z której powstaje tatarczuch, naturalnie nie zawiera glutenu. Ponadto ma niski indeks glikemiczny, jest źródłem m.in. magnezu i białka, a także błonnika, który przyspiesza trawienie i zapobiega zaparciom.

Chleb gryczany ze Śląska
Chleb gryczany ze Śląska © gov.pl | Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Tatarczuch, czyli chleb z mąki gryczanej. Przepis

Składniki:

  • 2 szklanki mąki gryczanej,
  • 250 ml wrzącej wody,
  • 100 g świeżych drożdży (cała kostka),
  • pół szklanki cukru,
  • 120 ml letniej wody,
  • pół łyżeczki soli,
  • 2 łyżki śmietanki kremówki 30 proc.

Przygotowanie:

  1. Przygotuj keksówkę (25x10). Posmaruj ją masłem i posyp mąką gryczaną.
  2. Mąkę przesiej do miski i zalej 1 szklanką wrzącej wody.
  3. Wymieszaj całość drewnianą łyżką, aż mąka wchłonie wodę.
  4. Wymieszane ciasto ostudź (co jakiś czas przemieszaj).
  5. Drożdże rozkrusz, dodaj 1 łyżkę cukru, 120 ml letniej wody i śmietankę kremówkę. Wymieszaj całość i odstaw na 5 minut w ciepłe miejsce.
  6. Do mąki wymieszanej z wodą dodaj sól i resztę cukru, a następnie gotowy zaczyn.
  7. Ciasto powinno mieć luźną konsystencję (np. jak na racuchy).
  8. Gotowe ciasto przełóż do keksówki i odstaw do wyrośnięcia do 30 minut.
  9. Po tym czasie włóż ciasto do pieca nagrzanego do 180 st. C na 60 minut.
  10. Gotowe ciasto studź przez 15 minut w piekarniku, następnie wyjmij je z formy i studź na kratce.
Wybrane dla Ciebie
W Niemczech je uwielbiają. W Polsce mało kto zechce spróbować
W Niemczech je uwielbiają. W Polsce mało kto zechce spróbować
Prosty trik najlepszych kucharzy. Makaron już nigdy nie będzie się sklejał
Prosty trik najlepszych kucharzy. Makaron już nigdy nie będzie się sklejał
Pod Powązkami nowa przekąska. Ale widząc cenę, złapiesz się za portfel
Pod Powązkami nowa przekąska. Ale widząc cenę, złapiesz się za portfel
To najlepsze mięso do gulaszu. A my rzadko je dodajemy, bo boimy się, że będzie twarde, a sposób jest prosty
To najlepsze mięso do gulaszu. A my rzadko je dodajemy, bo boimy się, że będzie twarde, a sposób jest prosty
Odkąd wróciliśmy z Zakopanego, nie chcę słyszeć o innych. Jestem tak zachwycona, że robię co chwilę
Odkąd wróciliśmy z Zakopanego, nie chcę słyszeć o innych. Jestem tak zachwycona, że robię co chwilę
Dodaj do kefiru i wypij. To tylko dwa składniki, a jelita działają jak w zegarku i brzuch staje się płaski
Dodaj do kefiru i wypij. To tylko dwa składniki, a jelita działają jak w zegarku i brzuch staje się płaski
To bez wątpienia najczystsze polskie mięso. Zero antybiotyków i dużo białka, a mało kto odważy się spróbować
To bez wątpienia najczystsze polskie mięso. Zero antybiotyków i dużo białka, a mało kto odważy się spróbować
Dodaj maleńką szczyptę do kawy. Metabolizm ruszy z kopyta i tłuszcz zacznie się spalać
Dodaj maleńką szczyptę do kawy. Metabolizm ruszy z kopyta i tłuszcz zacznie się spalać
Niedoceniana, choć smaczna polska ryba. Prawie w ogóle nie ma ości ani łusek
Niedoceniana, choć smaczna polska ryba. Prawie w ogóle nie ma ości ani łusek
Oto jak należy gotować grzyby. Wiedzą o tym tylko najlepsze gospodynie
Oto jak należy gotować grzyby. Wiedzą o tym tylko najlepsze gospodynie
Ta szybka sałatka ratuje mnie za każdym razem. Goście ją lubią, a ja ze wszystkim zdążam
Ta szybka sałatka ratuje mnie za każdym razem. Goście ją lubią, a ja ze wszystkim zdążam
Przepis dostałam na festiwalu ziemniaka. Posypałam startym dodatkiem i wyszedł jeszcze lepszy
Przepis dostałam na festiwalu ziemniaka. Posypałam startym dodatkiem i wyszedł jeszcze lepszy