Ten chleb pieką na Śląsku. Jest jak świeży przez 7 dni
Wypiekanie takiego chleba to już rzadkość. Niegdyś popularna mąka gryczana ustąpiła miejsca pszennej, a aromatyczny gryczany bochenek został jedynie w pamięci kultywujących stare przepisy. A tatarczuch to coś, co powinno wrócić na nasze stoły. I to nie tylko przez wzgląd na tradycję, ale też smak, długo utrzymującą się świeżość bochenka i walory odżywcze.
15.10.2024 13:20
Chleb z mąki gryczanej, przeważnie robiony na słodko, zwany jest tatarczuchem. Wypiek ten popularnością cieszy się na Śląsku i w województwie łódzkim. Oba regiony mogą pochwalić się wpisem tego produktu na ministerialną listę. Województwo śląskie 8 grudnia 2008 roku wpisało chleb tatarczuch na listę produktów tradycyjnych, łódzki tatarczuch z Radomska pojawił się na tej samej liście rok później.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Chleb z mąki gryczanej. Polski przysmak regionalny
Legenda mówi, że uprawa gryki na obszarze Stobiecka Miejskiego, dzisiejszej dzielnicy Radomska, została zapoczątkowana przez osiedlonych tam dawniej jeńców tatarskich. Z tego powodu grykę do dziś nazywa się potocznie tatarką. W XVI wieku sprzedaż kaszy oraz wypiek placków gryczanych stanowiły główne źródło utrzymania tamtejszych mieszkańców.
Tatarczuch, czyli chleb z mąki gryczanej, wypiekano na blachach w tradycyjnych ceglastych piecach opalanych drewnem. Sprzedawano je w całości lub krojone na kromki, zwane krajankami, na pobliskich rynkach i odpustach. Charakterystyczną cechą tego wypieku jest używanie mąki gryczanej z pełnego przemiału, rzadko stosowanej w cukiernictwie. Receptura wypieku tatarczucha była przekazywana z pokolenia na pokolenie.
Mąką gryczana, z której powstaje tatarczuch, naturalnie nie zawiera glutenu. Ponadto ma niski indeks glikemiczny, jest źródłem m.in. magnezu i białka, a także błonnika, który przyspiesza trawienie i zapobiega zaparciom.
Tatarczuch, czyli chleb z mąki gryczanej. Przepis
Składniki:
- 2 szklanki mąki gryczanej,
- 250 ml wrzącej wody,
- 100 g świeżych drożdży (cała kostka),
- pół szklanki cukru,
- 120 ml letniej wody,
- pół łyżeczki soli,
- 2 łyżki śmietanki kremówki 30 proc.
Przygotowanie:
- Przygotuj keksówkę (25x10). Posmaruj ją masłem i posyp mąką gryczaną.
- Mąkę przesiej do miski i zalej 1 szklanką wrzącej wody.
- Wymieszaj całość drewnianą łyżką, aż mąka wchłonie wodę.
- Wymieszane ciasto ostudź (co jakiś czas przemieszaj).
- Drożdże rozkrusz, dodaj 1 łyżkę cukru, 120 ml letniej wody i śmietankę kremówkę. Wymieszaj całość i odstaw na 5 minut w ciepłe miejsce.
- Do mąki wymieszanej z wodą dodaj sól i resztę cukru, a następnie gotowy zaczyn.
- Ciasto powinno mieć luźną konsystencję (np. jak na racuchy).
- Gotowe ciasto przełóż do keksówki i odstaw do wyrośnięcia do 30 minut.
- Po tym czasie włóż ciasto do pieca nagrzanego do 180 st. C na 60 minut.
- Gotowe ciasto studź przez 15 minut w piekarniku, następnie wyjmij je z formy i studź na kratce.
