Wiele osób pije, myśląc, że jest zdrowe. Niektórzy powinni jednak je omijać
Znasz ten smak od lat. Ale czy na pewno wiesz, co naprawdę się za nim kryje? Być może nie wszystko w tym kubku działa tak, jak podpowiada sentyment.
Kakao przez lata kojarzyło się głównie z dzieciństwem, słodkimi napojami i spokojnym zakończeniem dnia. Dziś wraca w trochę innej roli, czyli w formie naturalnego produktu, który może wpływać na zdrowie i samopoczucie dorosłych.
Choć często przegrywa w zestawieniach z kawą, herbatą i nowoczesnymi napojami roślinnymi, jego skład zasługuje na większą uwagę. Poza minerałami zawiera także związki bioaktywne, które pozytywnie wpływają na układ nerwowy, odporność i metabolizm. Pytanie, czy w obecnej diecie wciąż warto po nie sięgać, nadal pozostaje otwarte. Sprawdźmy więc, co kryje się w kubku kakao i dla kogo może być wartościowym elementem codziennego menu.
WZ-tka, czyli warstwowe, warszawskie ciasto z kremem
Co właściwie zawiera kakao? Nie tylko magnez i żelazo
Kakao to znacznie więcej niż smak i kolor. W jego składzie znajduje się wiele cennych związków, które mogą pozytywnie wpływać na organizm w różnorodny sposób. Oprócz dobrze znanego magnezu i żelaza zawiera także potas, cynk, fosfor i niewielkie ilości wapnia.
W kakao znajdują się też naturalne związki, które wpływają na organizm. Należą do nich teobromina, niewielkie ilości kofeiny oraz polifenole, w tym flawonoidy o działaniu przeciwutleniającym. Zaletą tego produktu jest obecność minerałów, które występują w formie naturalnej, czyli pochodzącej z surowca roślinnego. Zawartość poszczególnych składników może różnić się w zależności od rodzaju kakao i sposobu jego przetworzenia, dlatego warto zwracać uwagę na jakość i skład produktu, po który sięgamy.
Wpływ na układ nerwowy i nastrój – nie tylko placebo
Kakao zawiera składniki, które mogą wpływać na funkcjonowanie układu nerwowego. Teobromina działa pobudzająco w sposób łagodny, a w połączeniu z magnezem i niewielką ilością kofeiny może poprawiać koncentrację i zmniejszać uczucie zmęczenia. W kakao znajduje się również tryptofan, czyli prekursor serotoniny, ale w ograniczonych ilościach.
W badaniach zaobserwowano także, że polifenole obecne w kakao mogą korzystnie oddziaływać na ośrodkowy układ nerwowy. Ich działanie może wiązać się również ze zmianą poziomu serotoniny. To kilka powodów, dla których po wypiciu kakao wiele osób zauważa poprawę nastroju oraz większy spokój. Nie bez znaczenia jest też skojarzenie tego napoju z przyjemnością i relaksem, ponieważ dodatkowo wzmacnia efekt psychiczny. Choć kakao nie zastąpi leku, może stać się prostym wsparciem w momentach stresu lub napięcia emocjonalnego.
Naturalne przeciwutleniacze – rola polifenoli w organizmie
Kakao to jedno z bogatszych naturalnych źródeł polifenoli, czyli związków roślinnych o działaniu przeciwutleniającym. Ich obecność w diecie może chronić komórki przed stresem oksydacyjnym, który przyspiesza procesy starzenia i może zwiększać ryzyko chorób przewlekłych.
Flawonoidy obecne w kakao wpływają także na naczynia krwionośne, ponieważ w niektórych badaniach zaobserwowano, że mogą poprawiać ich elastyczność i regulować przepływ krwi. Takie działanie może wspierać układ sercowo-naczyniowy, a najbardziej u osób narażonych na stres, zmęczenie lub podwyższone ciśnienie. Warto jednak pamiętać, że zawartość polifenoli zależy od sposobu obróbki kakao. Najlepiej wybierać formę jak najmniej przetworzoną, czyli pozbawioną dodatków i zbędnych składników.
Cukier, mleko i dodatki, czyli kiedy kakao traci na wartości
Wartość kakao zależy nie tylko od samego surowca, ale też od tego, z czym i jak jest podawane. Napoje kakaowe dedykowane głównie dla dzieci często zawierają więcej cukru niż samo kakao, a także emulgatory, tłuszcze roślinne i substancje aromatyzujące. Taka mieszanka osłabia jakość kaloryczną napoju i jego korzystne działanie.
Również dodatek mleka może wpływać na wchłanianie niektórych związków, w tym flawonoidów. Dla osób z nietolerancją laktozy lub problemami trawiennymi mleczne wersje mogą być kiepsko tolerowane. Naturalne, niesłodzone kakao przygotowane na wodzie lub napoju roślinnym bez dodatków zachowuje więcej pierwotnych właściwości. To właśnie forma i skład decydują o tym, czy kakao staje się wartościowym napojem, czy tylko kalorycznym deserem.
Kakao a trawienie – czy może szkodzić?
Choć kakao kojarzy się z czymś łagodnym, nie każdemu jednakowo służy. U niektórych osób może wywoływać dolegliwości ze strony układu pokarmowego, tym bardziej gdy jest spożywane w większych ilościach lub w wersji mocno przetworzonej. Obecność garbników może powodować lekkie podrażnienie żołądka, a teobromina i niewielkie ilości kofeiny mogą z kolei wpływać na napięcie mięśni przewodu pokarmowego, przez co wrażliwsze osoby również odczują dyskomfort.
Problemy pojawiają się także wtedy, gdy kakao łączy się z mlekiem, cukrem lub śmietanką. Najbardziej jest to odczuwalne przy nietolerancji laktozy lub skłonnościach do wzdęć. W takich przypadkach warto sięgać po prostszą wersję, bez dodatków, przygotowaną na wodzie lub napoju roślinnym. Jeśli kakao jest dla ciebie czymś nowym, zawsze sprawdzaj reakcje organizmu, nieważne jak będzie przygotowane.
Dla kogo kakao będzie dobrym wyborem, a kto powinien uważać?
Kakao może być dobrym wyborem dla osób narażonych na stres, zmęczonych, pracujących umysłowo lub mających problemy z koncentracją. Dzięki obecności magnezu, teobrominy i polifenoli może wspomagać układ nerwowy, poprawiać nastrój i wpływać na poziom energii. Może też sprawdzić się u osób aktywnych fizycznie, w formie napoju regeneracyjnego po wysiłku.
Nie każdy jednak reaguje na nie równie dobrze. Osoby z nadwrażliwością na kofeinę, refluksem lub chorobą wrzodową mogą odczuwać po nim dyskomfort. U niektórych dzieci i kobiet w ciąży również warto ograniczyć jego spożycie, tym bardziej w postaci dosładzanej. Kakao ma właściwości pobudzające i drażniące, dlatego w niektórych sytuacjach lepiej traktować je jak dodatek niż codzienny napój.
Naturalne kakao może realnie wzbogacić codzienną dietę, jeśli wybieramy te w czystej formie, bez cukru i ulepszaczy. Taki rodzaj kakao dostarcza składniki, które wpływają na nastrój, układ nerwowy i poziom przeciwutleniaczy. Nie każdy jednak reaguje na nie tak samo, dlatego warto obserwować swój organizm i dopasować porcję oraz sposób przygotowania do własnych potrzeb. Nie jest to gotowy przepis na zdrowie, ale napój, który w odpowiedniej formie może pozytywnie wpływać na codzienne funkcjonowanie.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.