Możliwe, że masz w swoim ogrodzie. Ten zdrowy owoc jest nazywa polską cytryną
Niepozorne, czerwone owoce berberysu wykorzystywano już w starożytnym Babilonie. Działają przeciwzapalnie, przeciwbólowo, przeciwwirusowo i na tym nie koniec. Jak czerpać korzyści z tych cennych owoców? Wystarczy zrobić z nich sok, syrop, nalewkę, konfiturę lub napar.
Berberys to roślina, która od wieków przyciąga uwagę nie tylko swoim pięknym wyglądem, ale także bogactwem jadalnych owoców. Jej rubinowe jagody kryją w sobie niezwykłe właściwości. Wśród naszych ogrodowych krzewów można znaleźć prawdziwe skarby, wystarczy sobie przypomnieć o dereniu jadalnym. Dzisiaj przyjrzymy się jednak berberysowi i odkryjemy jego potencjał.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Panna cotta z żurawiną zachwyca już w pucharku. Po spróbowaniu jest jeszcze lepiej
Owoce berberysu - jak wyglądają i gdzie występują?
Berberys pospolity (Berberis vulgaris), to powszechnie występujący w Europie krzew ozdobny. Rośnie na obrzeżach lasów, w parkach i zaroślach, ale w Polsce jest raczej rzadko spotykany. Nazywany jest również kwaśnicą pospolitą lub polską cytryną i podobnie jak cytryna słynie z dużej zawartości witaminy C. Z cytryną łączy go również kwaśny smak.
Berberys wyróżnia się charakterystycznymi, widocznymi z daleka, czerwonymi owocami o podłużnym kształcie - około 1 cm. W celach leczniczych, we wrześniu dokonuje się zbiorów, by zdążyć przed pełnym dojrzewaniem (zatrzymując w ten sposób ciemnienie podczas suszenia). To właśnie te lśniące, czerwone owoce są najbardziej bogate w lecznicze właściwości (Folium Berberidis), wykorzystywane w medycynie naturalnej.
Owoce berberysu posiadają liczne witaminy, cenne sole mineralne, kwasy organiczne, alkaloidy, cukry garbniki oraz pektyny. Te wszystkie substancje przekładają się na ich pozytywne działanie.
Właściwości berberysu
Niewielkie, czerwone jagody berberysu są z wyglądu bardzo niepozorne. W rzeczywistości jednak posiadają niezwykle cenne właściwości zdrowotne. Przede wszystkim, ze względu na wysoką zawartość witaminy C, owoce berberysu wspierają odporność. Są polecane szczególnie w czasie, gdy odnotowuje się zwiększoną ilość przeziębień, czyli głównie jesienią i zimą. Mają także działanie przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwbólowe, a nawet przeciwnowotworowe.
Owoce berberysu w pozytywny sposób wpływają na pracę układu trawiennego. Pomagają w łagodzeniu dolegliwości związanych z funkcjonowaniem przewodu pokarmowego, takich jak uczucie przejedzenia, ból żołądka czy nudności. Korzystnie wpłyną również na proces odchudzania, ponieważ wspierają przemianę materii i pobudzają wydzielanie soków trawiennych. Mają delikatne działanie przeczyszczające i moczopędne.
Nie można zapominać o jeszcze jednym atucie berberysu. Z uwagi na bogactwo witaminy C, E i P, a także karotenoidów, owoce tego krzewu zapobiegają krwawieniom i działają przeciwobrzękowo.
Po te małe, czerwone owoce powinni sięgać również cukrzycy, a także pacjenci mający problem ze zbyt wysokim poziomem cholesterolu we krwi.
Owoce berberysu wykazują również właściwości uspokajające, podobne do tych, z jakich słynie melisa. Są zatem polecane osobom żyjącym w dużym stresie, mającym trudności ze spaniem, czy z koncentracją.
Przeciwskazania związane z berberysem
Mimo wielu cennych właściwości należy pamiętać, że przetworów z berberysu nie powinno się stosować przez zbyt długi czas. Jest to związane z zawartością berberyny, która w nadmiernych ilościach może mieć trujące działanie. Cząsteczki tego związku chemicznego mogą być naprawdę niebezpiecznie i odkładać się w trzustce, wątrobie oraz w sercu. Z uwagi na możliwe, szkodliwe działanie, nie są zalecane kobietom w ciąży i małym dzieciom.
Zastosowanie berberysu
Owoce berberysu mogą być szeroko wykorzystywane w kuchni. Należy je jednak odpowiednio przygotować - można je suszyć lub zjadać w surowej postaci. Idealnie nadają się do przetworów takich, jak dżemy, konfitury, soki, syropy, a także nalewki. Dodawane do herbaty doskonale podkreślają jej smak, dzięki czemu zwykła czarna herbata staje się aromatycznym naparem. Te czerwone owoce doskonale komponują się z różnymi mięsami (szczególnie wieprzowiną i wołowiną). Stanowią dobre połączenie z daniami ryżowymi i sałatkami. Sosy na bazie owoców berberysu wzbogacą każde danie, nadając kwaskowości słodkim i tłustym potrawom.
Nalewka z owoców berberysu - przepis
Składniki:
- 1 kg owoców berberysu,
- 0,5 kg cukru,
- 0,5 l wódki,
- 0,20 l spirytusu.
Przygotowanie krok po kroku:
- Umyj i pozbaw szypułek owoce, a następnie umieść w pojemnym słoju i dokładnie wymieszaj wraz z cukrem.
- Pozostaw słoik w suchym, ciepłym miejscu na ok. dwa tygodnie. Po upływie tego czasu zalej zawartość słoika spirytusem i wódką, a następnie znów odstaw na ok. miesiąc.
- Po miesiącu przefiltruj sporządzoną nalewkę i rozlej do butelek. Ponowie odstaw butelki na około 3 miesiące w chłodne i ciemne miejsce. Po tym czasie możesz już pić nalewkę.
Konfitura z berberysu – przepis
Składniki:
- 0,5 kg owoców berberysu,
- 0,5 kg cukru,
- 0,5 szklanki wody.
Przygotowanie krok po kroku:
- Umyj i osusz pół kilograma owoców berberysu.
- Wrzuć do garnka ok. pół kilograma cukru i dolej pół szklanki wody. Podgrzewaj do czasu, aż cukier się rozpuści. Gdy mieszanka zacznie wrzeć, dosyp do niej owoce berberysu. Zmniejsz ogień i podgrzewaj, doprowadzając do wrzenia. Powtarzaj ten proces przez około 20 -30 minut, by owoce były dobrze nasiąknięte słodkim syropem.
- Tak przygotowane owoce przełóż do mniejszych słoików i przefiltruj syrop.
- Na koniec poddaj słoiki pasteryzacji, jeśli konfitura ma zachować świeżość na dłuższy czas.