Zapomniany przysmak PRL. Wielu gdy dowiaduje się, jak powstaje, przestaje jeść

Kaszanka, znana także jako kiszka kaszana, to tradycyjna polska kiełbasa wieprzowa, która ma długą historię i jest popularna w wielu krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Historia kaszanki sięga średniowiecza, kiedy to wieprzową krew i resztki mięsa wykorzystywano, aby stworzyć tani, ale pożywny posiłek. Kaszanka zaczęła zyskiwać na popularności w Polsce w XVIII wieku, a w XIX wieku stała się jednym z najpopularniejszych produktów mięsnych w kraju.

Tradycyjnie, kaszankę wytwarza się w domach podczas świniobicia (kiedy krew jest jeszcze świeża). W jej skład wchodzi kasza jęczmienna lub gryczana, krew wieprzowa, podroby (między innymi wątróbka, ozory, płuca, skóra), cebula i specjalny zestaw przypraw: pieprz, ziele angielskie, majeranek. Składniki te miesza się i nadziewa w osłonki naturalne, a następnie gotuje lub piecze. Obecnie kaszankę produkuje się przemysłowo i znajdziemy ją w sklepach mięsnych i supermarketach. Mimo to, w wielu regionach Polski nadal praktykowane są tradycyjne metody wytwarzania kaszanki. 

Kaszanka zawiera białko i żelazo, które są ważne dla zdrowia człowieka. Białko jest bierze udział w budowie i regeneracji tkanek w organizmie, a żelazo jest niezbędne do produkcji hemoglobiny, która jest odpowiedzialna za transport tlenu do tkanek i narządów. Produkt ten jest również bogaty w witaminę B12, biorącą udział w produkcji czerwonych krwinek i funkcjonowania układu nerwowego oraz w witaminę B6, która pomaga w przemianie aminokwasów i tłuszczów oraz wpływa na metabolizm glukozy. Znajdziemy w niej również kwas foliowy, niezbędny do prawidłowego rozwoju płodu i zapobiegania wadom cewy nerwowej u rozwijającego się płodu.

Kaszanka, podobnie jak wiele innych wędlin i kiełbas, jest dość wysokokaloryczna i zawiera duże ilości tłuszczu i soli. Powinna więc być spożywać z umiarem, zwłaszcza przez osoby cierpiące na choroby serca i hipercholesterolemię. Ważne, by nie sięgały po nią za często chorujący na dną moczanową - to ze względu na to, że kaszanka cechuje się wysoką zawartością puryn. Osoby z nadciśnieniem oraz nadwagą i otyłością powinny całkowicie wykluczyć kaszankę z jadłospisu lub mocno ograniczyć jej spożywanie.

Kaszanka jest wciąż bardzo popularna w Polsce. Często ląduje na grillu, podaje się ją również jako danie główne lub dodatek do ziemniaków, kapusty czy chleba. Wyrobem podobnym do kaszanki jest bułczanka (śl. żymlok, w regionie łódzkim czarne), gdzie kasza zastępuje się miękiszem bułki. Kaszankę przypomina również kadrel (rodzaj czarnego salcesonu), który składa się przede wszystkim z krwi i kawałków słoniny. Inną potrawą przypominającą kaszankę jest szewska kasza, zapiekana mieszanka mielonej śledziony i kaszy gryczanej.

Kaszankę jada się jednak nie tylko w Polsce. Jest też znana w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej, takich jak Czechy, Słowacja czy Rosja. W nieco innej odsłonie serwuje się ją w Hiszpanii. Tam możemy spróbować morcilli. Podstawową różnicą pomiędzy morcillą i kaszanką jest to, że w skład tej pierwszej wchodzi ryż, natomiast w drugim przypadku jest to kasza. Najbardziej znana jest wersja z prowincji Kastylia, która zawiera bardzo nietypowe przyprawy, tj. kmin rzymski i ostrą papryczkę.

W Finlandii natomiast jada się mustamakkarę. To wyrób wyrób wędliniarski, w skład którego wchodzi krew, kasza, smalec, mięso wieprzowe i podroby oraz mąka żytnia i cebula. Mustamakkara występuje często w towarzystwie galaretki z borówek. W Kartynii zaś (to jedna z austriackich prowincji) serwuje się maischel, wędlinę przygotowaną na bazie krwi, tłuszczu wieprzowego i przypraw. Taką masę formuje się w dość duże kule, które następnie gotuje się w rosole.

Zobacz przepis na polędwicę wieprzową z piekarnika. Już nigdy nie wyjdzie za sucha: