Słodki budyń z kalafiora. Dla tego deseru można stracić głowę
Od dziesięcioleci jest jednym z najpopularniejszych deserów w polskich domach, jednak dziś z budyniem kojarzy nam się przede wszystkim gotowy proszek rozmieszany z mlekiem. A przecież można przyrządzić go od podstaw samodzielnie, na przykład z… kalafiora. Efekt okaże się naprawdę spektakularny. Jak zrobić budyń z kalafiora? Odpowiedź znajdziecie poniżej.
22.01.2023 09:00
Zalogowani mogą więcej
Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika
Warzywny budyń budzi dziś zdziwienie, ale kiedyś gościł w polskich domach bardzo często, o czym świadczy choćby lektura przedwojennych książek kucharskich, w których nie brakuje receptur specjałów na bazie ubitych białek i ziemniaków, szpinaku, jarmużu czy marchewki. Dania przyrządzano w kąpieli wodnej, w wersji deserowej lub wytrawnej, podawanej jako dodatek do obiadu.
Budyń z kalafiora - oryginalny pomysł na deser
Dużą popularnością cieszył się również budyń z kalafiora, chętnie jadanego już w starożytności. Pliniusz Starszy, słynny rzymski historyk i pisarz, zanotował w "Historii naturalnej", że jest to najsmaczniejsza ze wszystkich odmian kapusty.
Przez wieki szczególnie ceniono kalafiory uprawiane na Cyprze, skąd sprowadzano je do wielu krajów Europy Zachodniej. Przez długi czas przede wszystkim jako roślinę ozdobną, upiększającą ogrody i parki. W kuchni zaczęły się upowszechniać dopiero w XVIII wieku, przede wszystkim we Francji – wielkim miłośnikiem tego warzywa stał się król Ludwik XVI. Z czasem kalafiora polubiono także po drugiej stronie kanału La Manche – w Anglii początkowo był tak drogi, że za jedną główkę można było kupić… beczkę pszenicy.
Kalafior zajmuje też znaczące miejsce w polskiej kuchni, choć zwykle traktujemy go pospolicie, gotując i w tej formie podając do obiadu. Tymczasem warzywo, ze względu na łagodny smak, jest bardzo uniwersalnym produktem spożywczym, który można wykorzystać w kuchni na wiele sposobów. Także jako bazę pysznego budyniu.
Kalafior – wartości odżywcze
Kalafior skrywa bogactwo cennych składników odżywczych. Szklanka różyczek tego warzywa dostarcza niemal 100 procent zalecanego dziennego spożycia witaminy C, która wzmacnia układ immunologiczny, pozytywnie wpływa na gospodarkę lipidową organizmu (obniża poziom "złego" cholesterolu LDL i podwyższa stężenie "dobrego" – HDL) oraz chroni przed szkodliwą aktywnością wolnych rodników przyspieszających procesy starzenia oraz rozwój nowotworów czy chorób układu krążenia.
W kalafiorze nie brakuje innych witamin, choćby kwasu foliowego (wit. B9), szczególnie potrzebnego kobietom spodziewającym się dziecka, pomagającego zapobiegać wadom rozwojowym płodu. Warzywo dostarcza też solidnej dawki witamin B1, B2 i B6 oraz kwasów: nikotynowego, pantotenowego i jabłkowego.
Różyczki kryją również bogactwo mikro- i makroelementów, zwłaszcza potasu, sodu, magnezu, wapnia, manganu, żelaza, miedzi i cynku. Innym ważnym składnikiem kalafiora są indole – substancje fitochemiczne, które chronią przed rakiem, co potwierdziły badania naukowe.
Warzywo zawiera inny cenny związek – sulforafan, który nie tylko zapobiega powstawaniu komórek nowotworowych, ale skutecznie hamuje także ich rozwój u pacjentów ze zdiagnozowaną już chorobą. Onkolodzy zalecają włączenie kalafiora do jadłospisu osób cierpiących na raka prostaty, wątroby, jelit, żołądka, jajników, odbytnicy, trzustki, przełyku oraz w przypadkach guzów piersi i sutków.
Na detoksykacyjne działanie kalafiora wpływa obecność glukozynolanów – związków siarki i aztotu, które wspierają wątrobę w produkcji enzymów usuwających szkodliwe produkty przemiany materii.
Przepis na budyń z kalafiora
Budyń z kalafiora można przygotować w wersji słodkiej lub wytrawnej. Zadanie jest bardzo proste. Jeśli chcemy otrzymać delikatny i smaczny deser, wystarczy ugotować niewielkiego kalafiora (powinien być miękki), przestudzić, po czym zmiksować z kaszą manną (2-3 łyżki) oraz słodzikiem: może być to miód, syrop z agawy czy listki stewii (ilość zależy od naszych preferencji smakowych).
Następnie, nadal miksując, dolewamy mleko, krowie lub roślinne (owsiane, migdałowe) – tyle, by uzyskać pożądaną konsystencję. Dodajemy też przyprawy: mielony cynamon, kardamon, gałkę muszkatołową. Budyń możemy wzbogacić innymi dodatkami: pokruszoną czekoladą, kakao, daktylami czy masłem orzechowym.
Gotową masę przekładamy do miseczek lub salaterek i schładzamy w lodówce. Podajemy ze świeżymi owocami lub sokiem, np. malinowym.
Wzorem naszych przodków możemy też przygotować wytrawny budyń kalafiorowy, pyszny dodatek do dań obiadowych. Przepis znajdujemy w książce "Polska kuchnia. Gotować… lecz co?" z 1925 roku.
Kalafiora myjemy, dzielimy na różyczki i gotujemy w słonej wodzie do miękkości. Gdy ostygnie, rozdrabniamy ubijaczką do ziemniaków. Dodajemy do niego żółtka (5) zmiksowane z masłem (50 g) oraz bułkę tartą (3-4 łyżki). Doprawiamy solą, pieprzem i gałką muszkatołową. Na koniec dodajemy pianę ubitą z białek (5), delikatnie mieszamy, przekładamy do wysmarowanej masłem formy, przykrywamy i gotujemy w kąpieli wodnej, aż do ścięcia (czasem trwa to nawet 2 godziny). Budyń podajemy na ciepło.
Autor: Rafał Natorski
Zajrzyj również na nasz kanał YouTube. Znajdziesz tam przepis na domowy twarożek tylko z 2 składników: