Ewa Wachowicz przedstawia przepis na forszmak. Danie najlepsze na zimowe rozgrzanie
W przerwie świąteczno-noworocznej szukamy dań, które sycą, rozgrzewają i są łatwe do zrobienia. W duchu zero waste dobrze, jeśli można do nich dorzucić to, co z lodówki powinno szybko zniknąć. Najlepszym przykładem jest forszmak.
Forszmak to potrawa, która budzi ciekawość wielu osób. W Polsce jest znana od wieków i kojarzona z przetwarzaniem resztek po uroczystościach – świętach, weselach czy spotkaniach rodzinnych. Jak mówi Ewa Wachowicz: "Wykorzystujemy w nim resztki wędlin, pieczeni i innych potraw mięsnych przygotowanych na święta. Do tego dodajemy warzywa, przecier pomidorowy i wszystko podsmażamy z cebulką". Dodatkowo dzieli się z nami przepisem na to danie.
Jednogarnkowe orzo z kurczakiem. Jak nie mam pomysłu na obiad, ten przepis mnie ratuje
Historia i tradycja forszmaku
Nazwa "forszmak" wywodzi się z języka niemieckiego – pochodzi od słowa "Vorschmack" lub "Vorgeschmack", co oznacza "przedsmak" lub "przystawkę". W kuchni europejskiej termin ten odnosił się do potraw podawanych przed głównym daniem, by pobudzić apetyt. Forszmak ma korzenie w kuchni domowej i zawsze był sposobem na wykorzystanie mięsnych resztek, które po świętach często pozostawały w lodówce. Tradycyjnie przygotowywano go z różnych rodzajów wędlin, pieczeni, a także warzyw. Z czasem do klasycznego przepisu dodawano przecier pomidorowy, podsmażoną cebulkę i inne składniki, które nadawały potrawie charakterystyczny smak.
- W przeszłości forszmak podawano nawet na weselach po północy, jako sycącą potrawę, która łączyła gości w klimacie wspólnej zabawy - wspomina Ewa Wachowicz.
Ciekawostki i warianty. Forszmak niejedno ma imię
Forszmak może być bardzo różnorodny – jego smak i konsystencja zależą od użytych składników. To zaś odmiennie przedstawiało się w różnych regionach Polski.
- Do klasycznego mięsnego przepisu można dodać dynię w sezonie, co nadaje potrawie delikatną słodką nutę. Obecnie warto postawić na świeżą paprykę, pieczarki jak i ogórki kiszone - radzi Ewa Wachowicz.
W niektórych regionach forszmak przygotowuje się nawet z rybą, warzywami korzeniowymi czy grzybami. Przykładowo na Lubelszczyźnie popularny jest forszmak z kiełbasy i warzyw, podsmażany na cebuli z dodatkiem pomidorów. W wersji kaszubskiej potrawa bywa przygotowywana z rybą i ziemniakami, a w Małopolsce – z grzybami i kapustą. Ciekawostką jest fakt, że w niektórych domach forszmak podaje się nawet na chłodno jako zakąskę, a nie tylko jako danie główne. Można go też serwować z jajkiem sadzonym a na końcu posypać posiekaną natką pietruszki.
Jak przygotować forszmak?
Zasadniczo forszmak to potrawa z resztek mięsnych, które należy pokroić, podsmażyć z cebulką, dodać warzywa i przecier pomidorowy, a następnie dusić do uzyskania gęstej konsystencji. Można eksperymentować z różnymi dodatkami — np. z dynią, marchewką, kalafiorami czy papryką.
Forszmak to też jednak potrawa, która łączy tradycję z kreatywnością, a przygotowanie jej to sposób na odświeżenie świątecznych smaków i wykorzystanie resztek w sposób kreatywny. Warto spróbować różnych wariantów i odkryć, jak bardzo można zaskoczyć rodzinę nowym obliczem tej klasycznej potrawy.
Przepis na forszmak od Ewy Wachowicz
Składniki:
- 250 g wędzonego boczku,
- 500 g wędlin, które zostały po świętach (kiełbasa, pieczeń, szynka),
- 1½ l bulionu lub wody,
- 1 cebula,
- 6 średnich pieczarek,
- 1 papryka czerwona,
- 1 łyżeczka słodkiej papryki,
- 1 łyżeczka majeranku,
- 2 liście laurowe,
- kilka ziarenek ziela angielskiego,
- 4 ogórki kiszone,
- 2 łyżki przecieru pomidorowego,
- 1 plaster cytryny,
- sól,
- pieprz.
Do podania:
- natka pietruszki,
- pieczywo.
Sposób przygotowania:
- Pokrój boczek w kostkę, przełóż do garnka i smaż tak długo, aż wytopi się tłuszcz.
- Dorzuć pokrojone wędliny (szynkę, kiełbasę, pieczeń) i smaż przez chwilę.
- Dodaj pokrojoną w kostkę cebulę i paprykę oraz pieczarki pokrojone w mniejsze kawałki.
- Przypraw słodką papryką, majerankiem, liśćmi laurowymi i zielem angielskim.
- Zalej bulionem lub wodą. Przykryj i gotuj przez 15-20 minut.
- Na koniec dodaj pokrojone ogórki, przecier pomidorowy i cytrynę.
- Dusić pod przykryciem jeszcze kilka minut.
- Dopraw do smaku solą i świeżo zmielonym pieprzem.
- Na talerzu posyp natką pietruszki i podawaj z pieczywem.