Zastąpi dwa dania. Podaj na obiad węgierski klasyk z rybą

Halászlé to prawdziwa perełka kuchni węgierskiej – aromatyczna, wyrazista i pełna smaku zupa rybna, która może być zarówno przystawką, jak i daniem głównym. To potrawa, która swoją prostotą i wyjątkowym charakterem zdobyła serca nie tylko Węgrów, ale także smakoszy na całym świecie. Jej korzenie sięgają rybackich osad nad Dunajem i Cisą, gdzie przygotowywano ją z dostępnych na miejscu składników, dodając charakterystyczną dla Węgier paprykę. Jak przyrządzić ten kulinarny klasyk w domowych warunkach?

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Historia halászlé jest nierozerwalnie związana z kulturą rybacką Węgier. Zupa ta, początkowo znana jako paprykarz rybny, powstała na początku XIX wieku, gdy papryka, przywieziona do Europy w czasach Kolumba, na dobre zadomowiła się w węgierskiej kuchni. Pierwsza wzmianka o halászlé pojawiła się w 1876 roku w książce kucharskiej Teresy Doleskó "Szegedi szakácskönyv".

Dziś halászlé to jedno z najbardziej rozpoznawalnych dań narodowych Węgier, choć w zależności od regionu może różnić się detalami. Na południu Węgier, w okolicach Segedynu, halászlé jest przecierane, co nadaje jej kremową konsystencję, podczas gdy w innych częściach kraju serwuje się ją w bardziej rustykalnej formie, z widocznymi kawałkami ryb i warzyw. Kluczowym elementem, niezależnie od wersji, jest precyzyjne oczyszczenie ryb, aby w zupie nie znalazła się żadna ość.

Do przygotowania halászlé potrzebne są przede wszystkim ryby słodkowodne, a najważniejszą z nich jest karp. Jego jędrne mięso dobrze znosi gotowanie, zachowując zwartą strukturę i nadając zupie głęboki smak. Karp to także źródło cennych składników odżywczych, takich jak nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminy z grupy B oraz minerały, m.in. fosfor i selen. Uzupełnieniem dla karpia mogą być inne ryby, np. sum, szczupak, sandacz czy okoń.

Nieodłącznym elementem halászlé jest papryka – zarówno słodka, jak i ostra. Jej intensywny smak i aromat stanowią podstawę charakteru zupy. Węgrzy często używają również świeżych strąków papryki, takich jak zielona czy czereśniowa, które dodają daniu świeżości i odrobiny pikanterii.

Kolejnym ważnym składnikiem jest cebula – najlepiej żółta, która nadaje potrawie słodkości i podkreśla smak ryb. Całość dopełniają przyprawy, takie jak pieprz, ziele angielskie, liść laurowy czy koper włoski, a opcjonalnie także lubczyk czy sok z cytryny.

Choć zupa ta wygląda na skomplikowaną, jej przygotowanie nie jest trudne. Ważne jest jednak, by przestrzegać kilku kroków, które pozwolą uzyskać pełnię smaku.

Przygotowanie bulionu rybnego

Podstawą halászlé jest wywar rybny. Do jego przygotowania używamy części ryb, które zazwyczaj są odpadkami, takich jak głowy, ogony czy kręgosłupy. Warto zadbać o ich dokładne wypłukanie i usunięcie skrzeli z głów, które mogą nadać wywarowi gorzki posmak.

Do garnka z rybami dodajemy pokrojone warzywa, takie jak marchewka, seler naciowy, korzeń pietruszki i cebula. Zalewamy wszystko zimną wodą (ok. 3 litry) i doprawiamy przyprawami. Wywar gotujemy na małym ogniu, regularnie usuwając szumowiny. Po około godzinie odcedzamy go przez gęstą gazę, uzyskując klarowny bulion.

Przygotowanie bazy z warzyw i papryki

W osobnym garnku szklimy na oleju drobno posiekaną cebulę oraz czosnek. Dodajemy pokrojoną w kostkę świeżą paprykę i podsmażamy przez kilka minut, aż zmięknie. Następnie wsypujemy słodką i ostrą paprykę w proszku (po 2 łyżeczki) oraz, jeśli chcemy, łyżeczkę papryki wędzonej. Całość zalewamy wcześniej przygotowanym bulionem.

Dodanie ryb i finalne gotowanie

Na koniec do zupy wkładamy pokrojone kawałki karpia (wcześniej warto je natrzeć solą i pieprzem) oraz, jeśli mamy, rybie podroby, takie jak ikra czy mlecz. Halászlé gotujemy na małym ogniu przez około 15 minut, uważając, by ryby się nie rozpadły.

Jeśli chcemy wzbogacić zupę, możemy dodać do niej kawałki ziemniaków, pomidory (świeże lub z puszki) albo odrobinę białego wina, które nada całości wytrawnego posmaku.