Leśny skarb. Niedoświadczeni grzybiarze po niej depczą, zamiast zbierać
Większość traktuje ją jak leśny śmieć. Gdy jest młoda, można z niej zrobić świetne danie, ale zanim dojrzeje, wiele osób zdąży ją zdeptać. A przecież to jadalny grzyb, który ma więcej do zaoferowania, niż się wydaje.
W lesie często szukamy klasyków, tj. prawdziwki, podgrzybki, maślaki. Ale obok nich rośnie coś, czego prawie nikt nie zbiera. To purchawka chropowata. Grzyb, który wygląda niepozornie, czasem wręcz dziwnie, ale jest w pełni jadalny i rośnie niemal wszędzie. Problem w tym, że większość grzybiarzy nie wie, co z nim zrobić. Albo nawet nie zdaje sobie sprawy, że można go w ogóle zbierać. To błąd, bo młoda purchawka ma nie tylko dobry smak, ale i konkretne wartości.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Jadalny ogródek lepszy niż bukiet. Na Dzień Matki to najsmaczniejszy prezent
Jak wygląda purchawka chropowata?
Purchawka chropowata ma kulisty albo lekko gruszkowaty kształt. Młode owocniki są białe, mają od dwóch do sześciu centymetrów średnicy i są pokryte drobnymi kolcami. Wystarczy je lekko przetrzeć, a powierzchnia robi się gładsza. W środku młoda purchawka jest gąbczasta, ale jędrna, i ma jednolity biały miąższ. Gdy zaczyna się starzeć, brązowieje od zewnątrz, a w środku zamienia się w ciemny proszek.
Dojrzały okaz wypuszcza zarodniki przez otwór na górze, co sprawia, że przy nadepnięciu unosi się chmura przypominająca kurz albo popiół. Właśnie przez ten efekt wielu ludzi kojarzy ją z zabawką dla dzieci, a nie z jedzeniem.
Purchawka chropowata - jak ją rozpoznać?
Żeby mieć pewność, że to purchawka chropowata, warto zwrócić uwagę na kilka rzeczy. Młody grzyb powinien być biały i jednolity. Te charakterystyczne kolce łatwo się ścierają. Przekrój musi być czysto biały. Jeżeli środek jest ciemny albo zaczyna się rozpadać, grzyb nie nadaje się już do jedzenia.
Najczęstszy błąd to pomylenie jej z tęgoskórem cytrynowym. Ten grzyb wygląda podobnie z wierzchu, ale w środku ma ciemnofioletowy albo czarny miąższ. Tęgoskór nie nadaje się do jedzenia i może powodować problemy żołądkowe. Jeśli masz wątpliwości, po prostu przekrój grzyba w lesie. Jeden ruch noża wystarczy, żeby zobaczyć, czy trzymasz jadalny gatunek, czy lepiej zostawić to w spokoju.
Jak przyrządzać purchawkę chropowatą?
Do jedzenia nadają się tylko młode, jędrne grzyby z białym wnętrzem. Nie czekaj, aż zaczną robić się żółte albo miękkie. Wtedy są już do wyrzucenia. Po zebraniu trzeba je oczyścić i najlepiej obrać ze skórki. Można je potem pokroić i wrzucić na masło lub oliwę. Podsmażone na złoty kolor smakują podobnie do pieczarek, ale są bardziej delikatne. Sprawdzą się w jajecznicy, na grzance albo jako składnik zupy grzybowej.
Jeśli masz ich więcej, możesz je ususzyć albo zamrozić. Niektórzy robią z purchawek pastę grzybową albo dodają do farszu do pierogów. Najważniejsze: nie jedz ich na surowo, jeśli nie masz pewności, że są świeże i czyste. Chociaż nie są trujące, lepiej nie ryzykować rozstroju żołądka przez niedojrzały okaz.
Pamiętaj o najważniejsze zasadach bezpiecznego grzybobrania. Zbieraj wyłącznie te grzyby, które dobrze znasz, a najlepiej skonsultuj swoje zbiory z grzyboznawcą. Nie wyrywaj, nie niszcz grzybni oraz leśnej ściółki. Unikaj zbierania bardzo małych lub młodych grzybów, które trudno zidentyfikować. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, skontaktuj się z najbliższą stacją sanitarno-epidemiologiczną. Pamiętaj, aby nie podawać grzybów małym dzieciom. Nie przyjmuj porad od przypadkowo spotkanych grzybiarzy i unikaj kupowania grzybów z nieznanego źródła. Co najważniejsze, nigdy nie próbuj identyfikować grzybów, smakując – to może być niebezpieczne dla zdrowia lub życia.