Uchodzi za najzdrowszego grzyba. Pachnie jednak wyjątkowo brzydko, co odstrasza wielu
Mówią, że nie wszystko złoto, co się świeci. Ciężko znaleźć lepszy przykład na trafność tego porzekadła, niż "czarcie jajo" - nietypowy grzyb porastający europejskie lasy, którego zalety są równie wyraźne, co wady. Lepiej zatkaj nos, bo to wyjątkowo śmierdząca sprawa.
10.08.2023 14:41
Sromotnik smrodliwy (cóż za adekwatna nazwa), bo o nim dzisiaj będzie mowa, to grzyb o wielu imionach. Nazywa się go sromotnikiem wstydliwym, bezwstydnym (lekki brak konsekwencji, prawda?), czarcim jajem, śmierdziuchem lub jajami wiedźmy. Ci z kolei, którzy mają tendencję do zdrobnień, czasem mówią o nim per "sromotnik", czego szczerze odradzamy. To może wprowadzić w fatalny w konsekwencjach błąd.
W przeciwieństwie do muchomora sromotnikowego, śmiertelnie trującego grzyba, czarcie jajo jest "warunkowo jadalne". Co to oznacza? To, że sromotnika wstydliwego zbiera się jeszcze w momencie, w którym jest on młodym owocnikiem. Kiedy natomiast spotkasz w lesie jego dojrzałą formę, lepiej bierz nogi za pas, albo chociaż zatkaj nos.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Czarcie jajo - jak je rozpoznać?
Młode owocniki sromotników wstydliwych charakteryzują się białym kolorem i wyglądem kurzego jajka. Zwykle nie przekraczają 6 centymetrów wysokości, a ich dół bywa skryty w ziemi. To właśnie na takie okazy polują grzybiarze. W następnej kolejności owocniki pękają, a z nich wyrasta falliczny, 10-20 centymetrowy grzyb o oliwkowozielonej barwie.
Najzdrowszy grzyb w Europie
Według wielu źródeł, czarcie jajo charakteryzuje się najsilniejszymi właściwościami prozdrowotnymi wśród wszystkich grzybów europejskich. Jego moc bywa porównywana do azjatyckich shiitake, które wpływają na profilaktykę chorób serca, regulację ciśnienia krwi i wzmocnienie odporności.
Sromotniki bezwstydne i przygotowywana z nich nalewka lecznicza wykazuje też działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, przeciwwirusowe i antynowotworowe. Obecne w nich polisacharydy mają też chronić wątrobę przed toksynami. Co ciekawe, te grzyby ponoć stanowiły kiedyś składnik eliksirów miłości. Dzisiaj wiemy już, że może być wręcz odwrotnie, bo jeśli o skutki uboczne "śmierdziuchów" chodzi, mają one negatywnie wpływać na męską płodność.
Czarcie jajo w kuchni
We Francji i w Niemczech czarcie jajo wykorzystywane jest często jako przyprawa do mięs. Smażone młode owocniki nie miękną, lecz stają się chrupiące, przez co kuszą wielu zachodnich sympatyków grzybów jadalnych. Niektórzy decydują się nawet na spożywanie ich na surowo (nigdy nie doradzamy takich eksperymentów). Najpopularniejszą formą ich wykorzystania pozostają jednak lecznicze nalewki - stosowane do przemywania ran, bóle reumatyczne i wrzody żołądka.