Zamiast zbierać, grzybiarze po nich depczą. Te grzyby można jeść nawet na surowo

Niektórzy w lesie wypatrują tylko borowików i podgrzybków, omijając inne skarby. Wśród runa czai się jednak smaczny i niedoceniany gatunek, który do jedzenia nadaje się nawet na surowo.

Mleczaj można jeść nawet na surowoMleczaj można jeść nawet na surowo
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Ewa Malinowska

Mleczaj, znany również jako mleczaj smaczny (Lactarius deliciosus), często jest pomijany przez grzybiarzy. Zamiast lądować w koszyku, jest on niesłusznie pozostawiony w lesie. Chociaż jego specyficzny, delikatny zapach i wydzielane po uszkodzeniu pomarańczowo-mleczne soki mogą początkowo odstraszać, warto dać mu szansę.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Zwykłe pulpety? Nie tym razem! Dodaj kurki i zamień je w hit obiadowy

Jak rozpoznać mleczaja smacznego?

Rozpoznanie mleczaja nie jest trudne, jeśli zwrócimy uwagę na kilka kluczowych cech. Kapelusz tego grzyba osiąga średnicę od pięciu do piętnastu centymetrów, a jego powierzchnia jest gładka i ma charakterystyczny, rudopomarańczowy odcień, często z widocznymi koncentrycznymi, ciemniejszymi prążkami. Początkowo kapelusz jest wypukły, z czasem staje się płaski z wgnieceniem pośrodku. Blaszki są gęste, początkowo jasne, a później przybierają odcień od jasnożółtego do pomarańczowego. Po uszkodzeniu zmieniają kolor na rdzawobrązowy, co jest ważną cechą rozpoznawczą. Trzon ma od sześciu do dwunastu centymetrów długości, jest walcowaty i pomarańczowożółty.

Mleczaj smaczny nazywany jest też krówką
Mleczaj smaczny nazywany jest też krówką © Adobe Stock

Mleczaj smaczny jest grzybem mikoryzowym, co oznacza, że rośnie w symbiozie z korzeniami drzew. Występuje od czerwca do października, najczęściej w lasach iglastych, zwłaszcza pod sosnami, z którymi najchętniej się łączy. Można go również spotkać pod świerkami oraz w lasach liściastych, na przykład pod bukami. Zbierając krówki, należy je delikatnie układać w koszu, aby uniknąć ich uszkodzenia i rozlania mleczka na inne grzyby, które może je zabarwić.

Ważne jest, aby nie mylić go z mleczajem wełnianką, który jest grzybem trującym. Wełnianka jest biała i ma charakterystyczne włoski na brzegach kapelusza.

Mleczaj w kuchni

Ten gatunek jest naprawdę wyjątkowy, to jeden z nielicznych polskich grzybów, które można spożywać nawet na surowo. Wystarczy pokroić go w cienkie plasterki, posypać solą i pieprzem i cieszyć się jego unikalnym smakiem. Młode okazy mleczaja smacznego mają jędrny, biały miąższ, który z wiekiem staje się jasnożółty. Ich zapach bywa opisywany jako nieco przypominający śledzia. Nie musisz się jednak zniechęcać, bo po obróbce cieplnej całkowicie znika.

Najczęściej smaży się je na maśle z dodatkiem kminku, który pięknie podkreśla ich delikatny smak. Można je dusić, dodawać do zup, a także marynować w occie. Przed smażeniem warto zdjąć skórkę z kapeluszy, aby uniknąć jej stwardnienia podczas obróbki. Mleczaj smaczny to prawdziwy kulinarny klejnot, który zasługuje na to, by go odkryć i docenić podczas leśnych wypraw.

Zasady grzybobrania

Pamiętaj o najważniejsze zasadach bezpiecznego grzybobrania. Zbieraj wyłącznie te grzyby, które dobrze znasz, a najlepiej skonsultuj swoje zbiory z grzyboznawcą. Nie wyrywaj, nie niszcz grzybni oraz leśnej ściółki. Unikaj zbierania bardzo małych lub młodych grzybów, które trudno zidentyfikować. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, skontaktuj się z najbliższą stacją sanitarno-epidemiologiczną.

Pamiętaj, aby nie podawać grzybów małym dzieciom. Nie przyjmuj porad od przypadkowo spotkanych grzybiarzy i unikaj kupowania grzybów z nieznanego źródła. Co najważniejsze, nigdy nie próbuj identyfikować grzybów, smakując – to może być niebezpieczne dla zdrowia lub życia.

Wybrane dla Ciebie
Babciny przepis na "kapustę drewnianą". To proste, tanie i smaczne danie z ziemniaków
Babciny przepis na "kapustę drewnianą". To proste, tanie i smaczne danie z ziemniaków
Sypię do ciasta zamiast mąki. Wychodzi pulchne, wilgotne i aromatyczne
Sypię do ciasta zamiast mąki. Wychodzi pulchne, wilgotne i aromatyczne
Nie popełniaj tego błędu. Sprawdź, gdzie wyrzucać fusy po kawie
Nie popełniaj tego błędu. Sprawdź, gdzie wyrzucać fusy po kawie
Rosół robię na takim mięsie i podaję z ziemniakami. Jest bardziej treściwy niż z kury
Rosół robię na takim mięsie i podaję z ziemniakami. Jest bardziej treściwy niż z kury
Ten dodatek do obiadu był hitem w PRL. Jest nie tylko smaczny, ale też zdrowy
Ten dodatek do obiadu był hitem w PRL. Jest nie tylko smaczny, ale też zdrowy
Dzisiaj trudno ją dostać w sklepach. Dlatego zakasałam rękawy i zrobiłam sama
Dzisiaj trudno ją dostać w sklepach. Dlatego zakasałam rękawy i zrobiłam sama
Ryba nie rozpadnie się podczas smażenia. Tylko pamiętaj o kilku rzeczach
Ryba nie rozpadnie się podczas smażenia. Tylko pamiętaj o kilku rzeczach
Takie naleśniki zastępują racuchy. Pulchne i sycące jak żadne inne
Takie naleśniki zastępują racuchy. Pulchne i sycące jak żadne inne
Dodaj 2 łyżeczki do ciasta na szarlotkę. Wyjdzie jeszcze bardziej kruche i lżejsze
Dodaj 2 łyżeczki do ciasta na szarlotkę. Wyjdzie jeszcze bardziej kruche i lżejsze
Pij ten sok codziennie. Efekty zauważysz bardzo szybko
Pij ten sok codziennie. Efekty zauważysz bardzo szybko
Piekę na Wszystkich Świętych. Tak pyszne, że ciotki co roku proszą o przepis
Piekę na Wszystkich Świętych. Tak pyszne, że ciotki co roku proszą o przepis
Powinni zajadać seniorzy i dzieci. Ma dużo białka, świetnie działa na stawy i poprawia odporność
Powinni zajadać seniorzy i dzieci. Ma dużo białka, świetnie działa na stawy i poprawia odporność