Budyń z matchy i nasion chia. Idealny posiłek przed snem

Matcha, czyli herbaciany puder o szmaragdowym kolorze oraz wyrazistym, lekko cierpkim smaku, od wieków stanowi nieodłączny element japońskiej tradycji. W XVI w. na przyklasztornych plantacjach opracowano stosowaną do dziś metodę wytwarzania tego niezwykłego produktu. Najważniejsza jest selekcja młodych i miękkich liści krzewów herbacianych, które przed wiosennym zbiorem są zacienione przez specjalne bambusowe konstrukcje. Brak dostępu światła sprawia, że roślina wytwarza więcej chlorofilu, co z kolei potęguje jej aromatyczność oraz wpływa na późniejszy smak naparu.

Po zbiorach liście są odparowywane i suszone, a następnie mielone w specjalnych kamiennych młynkach. Otrzymany proszek zostaje kilkukrotnie przesiany, aż do uzyskania odpowiedniej konsystencji przypominającej puder o intensywnej zielonej barwie.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Drugi składnik naszego budyniu, czyli nasiona szałwii hiszpańskiej, zwanej potocznie chia, były cenione na terenach dzisiejszego Meksyku i Gwatemali już 3,5 tys. lat przed naszą erą. Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się w czasach Azteków, którzy ziarenka wykorzystywali na wiele sposobów. Otrzymywana z nich mąka i olej stanowiły nie tylko ważny składnik codziennej diety, ale były również stosowane w celach leczniczych, dodawane do farb i kosmetyków, a także używane podczas uroczystości i obrzędów religijnych, co szczególnie niepokoiło hiszpańskich konkwistadorów.

W efekcie ich działań od XVI wieku ograniczano uprawy chia, wypartej przez pszenicę, jęczmień czy ryż. Na blisko pięć wieków szałwia hiszpańska popadła w zapomnienie. Dopiero w ostatniej dekadzie XX w. nastąpił jej renesans, wywołany modą na zdrowe odżywianie. Badania naukowe wykazały bowiem, że nasiona chia kryją w sobie potężną dawkę dobroczynnych substancji, świetnie działających na organizm człowieka.

Matcha to przede wszystkim niezwykle bogate źródło antyoksydantów, czyli związków chroniących organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, które przyspieszają procesy starzenia, sprzyjają rozwojowi nowotworów i wielu innych poważnych schorzeń, m.in.: zaćmy, astmy, łuszczycy czy przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.

Obecne w herbacie katechiny działają przeciwwirusowo i przeciwbakteryjnie oraz wzmacniają układ odpornościowy. Matcha dostarcza też dużo błonnika pokarmowego, a także cynku, potasu, wapnia, sodu, żelaza, witaminy A, C i E oraz witaminy z grupy B. Dzięki zawartości kofeiny działa pobudzająco na organizm – dodaje energii, poprawia koncentrację i łagodzi napięcie nerwowe.

Nasiona chia to równie wartościowy produkt. Blisko 20 proc. składu stanowi białko (jest go tutaj więcej niż kukurydzy, ryżu czy pszenicy), zawierające wszystkie aminokwasy egzogenne, których organizm ludzki nie potrafi produkować, dlatego tak ważne jest dostarczanie ich wraz z pokarmem.

Ziarna szałwii hiszpańskiej należą do najbogatszych roślinnych źródeł nienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy omega-3, zwłaszcza kwasu alfa-linolenowego, zalecanego jako ważny składnik diety w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego. Ten cenny związek skutecznie obniża ciśnienie krwi, łagodzi stany zapalne, ogranicza stężenie "złego" cholesterolu LDL, jednocześnie podwyższając poziom jego "dobrej" frakcji – HDL.

W chia nie brakuje błonnika pokarmowego (nasiona szałwii hiszpańskiej dostarczają go więcej niż suszone owoce, siemię lniane czy ziarna zbóż), który charakteryzuje się dużą zdolnością wiązania wody, dzięki czemu wywołuje wrażenie sytości, a także wspomaga prawidłowe funkcjonowanie jelit oraz przyczynia się do zminimalizowana ryzyka glikemii poposiłkowej.

Chia to również bogate źródło związków fenolowych o właściwościach przeciwutleniających, m.in. kwasu kawowego, kwasu chlorogenowego, kwercetyny i kemferolu. Nasiona kryją w sobie dużo witamin z grupy B i ważnych dla organizmu składników mineralnych, przede wszystkim fosforu, wapnia, magnezu i żelaza.

Do przygotowania budyniu będziemy potrzebować mleka roślinnego, najlepiej z nerkowców. Jeśli nie uda nam się kupić gotowego, bez problemu przyrządzimy je w domu – orzechy (szklanka) zalewamy wodą mineralną (3 szklanki) i zostawiamy na noc, po czym blendujmy z wodą, w której się moczyły oraz cukrem trzcinowym (łyżka). Na koniec przelewamy przez sitko lub gazę.

Teraz możemy przygotować budyń. Sproszkowaną matchę (2 łyżeczki) dodajemy do mleka i blendujemy, aż masa będzie gładka i pozbawiona grudek. Dodajemy nasiona chia (pół szklanki) i śmietankę kokosową (2 łyżki). Mieszamy, po czym dolewamy syrop klonowy (2 łyżki) i ekstrakt waniliowy (łyżeczka). Jeszcze raz blendujemy, przekładamy do pucharków i umieszczamy na noc w lodówce. Następnego dnia podajemy, np. ze świeżymi owocami.