Dietetyk ostrzega. Gotowanie w tych garnkach jest bardzo niezdrowe

Garnki to jedne z najczęściej używanych naczyń w naszych kuchniach. Ich wybór jest ogromny - żeliwne, emaliowane, szklane, a także ceramiczne czy stalowe. Czym kierować się przy wyborze garnków i których bezwzględnie unikać? Posłuchaj podpowiedzi dietetyka. 

Kupując garnki, zazwyczaj priorytetem jest dla nas, by nowy komplet kuchennych naczyń pasował do typu naszej kuchenki. Jak wiadomo nie wszystkie garnki nadają się bowiem do płyt indukcyjnych, które wybiera coraz więcej użytkowników. Liczy się też ich estetyka i, nie ukrywajmy, cena. Jednak to nie jedyne kryteria, które powinniśmy wziąć pod uwagę. Najważniejsze jest, by garnki były "zdrowe".

Co kryje się pod pojęciem "zdrowe garnki"? Tak określane są naczynia, których materiał nie wchodzi w niepożądane reakcje i nie wydziela żadnych szkodliwych substancji. Co więcej, do produkcji takich garnków nie jest wykorzystywany kadm, ołów, a także niskiej jakości teflon i bisfenol A (BPA).

Poza tym, by naczynia uchodziły za bezpieczne, muszą być odporne na działanie wysokich temperatur i uszkodzenia. Jeśli garnki nie spełniają tych warunków, podczas obróbki termicznej może wydobywać się z nich do jedzenia szkodliwa chemia. W konsekwencji może to prowadzić do wielu groźnych chorób. Jak więc podejść do zakupu garnków, by zminimalizować ryzyko ich negatywnego wpływu na nasze zdrowie?

Myślisz o garnkach ceramicznych? Dobry wybór. Takie naczynia nie wydzielają żadnych toksycznych substancji podczas gotowania ani w kontakcie z jedzeniem (kwaśnym, słonym i takim o intensywnym zapachu). Nie zmieniają smaku ani aromatu dań. Polecane są do przygotowywania posiłków dla dzieci, alergików i osób starszych. Mogą być w całości wykonane z ceramiki (wówczas nadają się też do piekarnika) lub tylko pokryte od wewnątrz powłoką ceramiczną (na kuchenkę).

Równie bezpieczne naczynia to garnki ze stali nierdzewnej. Są wytrzymałe, odporne na korozję, zarysowania i uszkodzenia. Najbezpieczniejsze są te ze stali 18/10 (18% chromu i 10% niklu). Jednak uwaga, nie powinny ich używać osoby uczulone na te pierwiastki metaliczne. Alergicy muszą poszukać naczyń bez zawartości chromu i niklu.

Dla nich idealnym rozwiązaniem będą garnki szklane. Nie zawierają szkodliwych substancji - chromu, niklu i kadmu. Są antybakteryjne i łatwe do czyszczenia. Takie garnki - wykonane ze szkła żaroodpornego - mogą być używane na kuchenkach i w piekarniku. Niestety, nie nadają się do płyt indukcyjnych.

Dobrym wyborem są naczynia z powłoką tytanową i marmurową. Te pierwsze nie zawierają szkodliwych związków i nie wchodzą w reakcję z żywnością.  Garnki pokryte powłoką marmurową, podobnie jak tytan, są odporne na ścieranie i korozję. Mają podwyższoną odporność na zarysowania, ale w razie uszkodzenia, mogą stracić swoje ochronne właściwości.

Marzą ci się naczynia, których będziesz mogła używać latami? Wybierz garnki żeliwne. Te wykonane z wysokowęglowych stopów żelaza i węgla naczynia uważane są za długowieczne. Są bezpieczne w kontakcie z żywnością i wysokimi temperaturami i nie wydzielają żadnych szkodliwych substancji.

Specjaliści są zgodni, nie powinno się używać garnków wykonanych z aluminium. Gotowanie w nich kwaśnych potraw może powodować uwalnianie się toksycznych substancji. Nie wolno w nich też przechowywać gotowych potraw.

Na cenzurowanym są również bardzo efektowne i drogie garnki miedziane. Miedź jest metalem lekkim potrzebnym naszemu organizmowi, jednak w nadmiarze szkodzi. Do codziennego użytkowania warto więc wybrać naczynie wykonane z innego tworzywa. Wyjątkiem są garnki miedziane ze specjalną powłoką zabezpieczającą.

Wiele kontrowersji budzą też garnki emaliowane. Te certyfikowane są jednak bezpieczne i idealne do gotowania potraw dla dzieci, osób starszych i alergików uczulonych na pierwiastki metaliczne. Wymagają jednak odpowiedniego traktowania. By ich powłoka przez długi czas zapewniała bezpieczne przyrządzanie potraw, należy używać silikonowych bądź drewnianych akcesoriów do mieszania, bez ostrych krawędzi.

Nadal masz dylemat, jakie naczynia wybrać? Anna Goliszewska, dietetyczka kliniczna, podpowiada czym kierować się, wybierając naczynia kuchenne. Zdaniem specjalistki najważniejsze jest pochodzenie produktu. Bezpieczne i "zdrowe" garnki posiadają certyfikat (atest Państwowego Zakładu Higieny), dopuszczający je do kontaktu z żywnością. Według przepisów prawa wszystkie dostępne w sklepach naczynia muszą spełniać ten warunek.

Jeśli więc planujesz zakup nowych garnków wybierz się do sklepu. Unikaj natomiast kupowania tych oferowanych np. na bazarach. Tam towar raczej nie posiada certyfikatów, gwarantujących bezpieczeństwo użytkowania.

A kiedy już kupisz garnki idealne dla swoich potrzeb, pamiętaj o jednej bardzo ważnej rzeczy. Jeżeli w użytkowanych przez siebie naczyniach zauważysz odprysk, oznacza to, że żywność może wejść w reakcję z powierzchnią, na której tworzy się rdza — i ta przeniknie do pokarmu. Taki garnek nie nadaje się już do użytku.

Nie masz pomysłu, co ugotować?  Zrób spaghetti z jednego garnka: