Jedne z najzdrowszych cytrusów. Ogromne znaczenie ma kolor miąższu
Czy kolor miąższu pomarańczy zawsze musi być pomarańczowy, a cytryny czy grejpfruta - żółty? Nie. W ostatnim czasie na półkach sklepowych coraz częściej pojawiają się czerwone cytrusy. Są one nie tylko atrakcyjne pod względem smaku, ale również dostarczają organizmowi dużej ilości cennych składników odżywczych.
11.11.2023 15:20
Cytrusy to rośliny z rodziny rutowatych, które obejmują blisko trzydzieści różnych odmian owoców. Wśród nich znajdują się takie, które są powszechnie znane i lubiane, jak cytryna, limonka, pomarańcza, mandarynka, pomelo czy grejpfrut. Ale są też te mniej popularne, takie jak citrofortunella, kalamondin, sweetie i tangelo.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Cytrusy - najważniejsze informacje
Prawdopodobnie wszystkie cytrusy, które są obecnie uprawiane na całym świecie, pochodzą od cytrona. Cytron to roślina, która pierwotnie rosła u podnóża Himalajów. Została udomowiona w Indiach i Chinach tysiące lat temu, a w I wieku naszej ery została sprowadzona do Europy przez Pliniusza Starszego. Ten słynny rzymski historyk i pisarz miał okazję skosztować kwaśno-słodkiego owocu podczas pełnienia funkcji zarządcy w jednej z afrykańskich prowincji.
Większość cytrusów, które znamy dzisiaj, to efekt krzyżówek różnych gatunków, początkowo cytrona, mandarynki oraz pomarańczy olbrzymiej. Cytrusy są uprawiane w wielu miejscach na świecie, gdzie panuje ciepły klimat. Można je znaleźć m.in. w Chinach, Brazylii, Stanach Zjednoczonych, Meksyku, Nigerii, Hiszpanii, Turcji czy Włoszech.
Na rynku ciągle pojawiają się nowe odmiany cytrusów. W ostatnim czasie coraz większym zainteresowaniem cieszą się czerwone cytrusy, czyli owoce o czerwonym miąższu. Jeszcze niedawno znane były tylko czerwone grejpfruty, ale teraz możemy również kupić pomarańcze czy cytryny o takim kolorze miąższu. Czy warto po nie sięgnąć?
Kilka słów o czerwonych cytrusach
Czerwone cytrusy są prawdziwą skarbnicą witamin. Choć cytrynę, limonkę czy grejpfruta kojarzymy raczej ze kwaśnym smakiem, tak naprawdę wykazują silne właściwości alkalizujące. Dzięki temu skutecznie zobojętniają nadmiar kwasów, który skutkuje m.in. brakiem energii życiowej, ciągłym uczuciem zmęczenia, problemami z koncentracją, bólami głowy, czy zwiększoną podatnością na przeziębienia.
Czerwone cytrusy są bogate w pektyny, czyli rozpuszczalny błonnik pokarmowy, który obniża poziom cukru oraz "złego" cholesterolu LDL. Cholesterol LDL przyczynia się do rozwoju poważnych schorzeń układu krążenia, takich jak miażdżyca, choroba wieńcowa czy udar mózgu. Pektyny pomagają również w usuwaniu szkodliwych dla naszego zdrowia toksyn oraz metali ciężkich.
Zobacz także
Cytryna czy grejpfrut są bogatym źródłem witamin, zwłaszcza witaminy C, czyli kwasu askorbinowego. Jest to jeden z najsilniejszych przeciwutleniaczy, który wzmacnia system odpornościowy oraz neutralizuje szkodliwe działanie wolnych rodników. Wolne rodniki przyspieszają procesy starzenia organizmu i rozwój wielu poważnych schorzeń, w tym nowotworów, chorób układu krążenia (nadciśnienie, zawał serca, udar mózgu, miażdżyca), choroby Alzheimera, choroby Parkinsona, astmy, zaćmy, egzemy czy łuszczycy.
Cytrusy dostarczają również sporo innych witamin: A, B oraz E oraz wartościowych biopierwiastków, takich jak potas, wapń, magnez czy sód. Odmiany cytrusów o czerwonym miąższu mają oczywiście te same zalety, ale dodatkowo posiadają też wiele innych walorów. Jakie to walory?
Czy czerwone cytrusy są lepsze?
Czerwony kolor pomarańczy, szczególnie odmian pochodzących z Sycylii, to m.in. zasługa wysokiego stężenia antocyjanów. Antocyjany to naturalne barwniki, które są uważane za jedne z najsilniejszych przeciwutleniaczy osłabiających aktywność wolnych rodników.
Czerwony grejpfrut, który jest krzyżówką pomarańczy olbrzymiej z pomarańczą chińską, również ma wiele walorów. Owoc o charakterystycznym, słodko-kwaśno- gorzkim smaku to skarbnica innego silnego antyoksydantu – likopenu. Likopen obniża poziom "złego" cholesterolu LDL, którego nadmiar odkłada się w komórkach ścian tętniczych, tworząc złogi, zwane blaszkami miażdżycowymi. To prowadzi do zwężenia tętnic wieńcowych. Likopen posiada również zdolność przeciwdziałania agregacji płytek krwi, tworzeniu skrzepów oraz zapobiega rozwojowi miażdżycy. Zmniejsza niebezpieczeństwo poważnych schorzeń układu krążenia, w tym ostrego zawału mięśnia sercowego czy choroby wieńcowej. Związek ten wykazuje również właściwości przeciwnowotworowe.
Czerwonego grejpfruta często można znaleźć w programie wielu diet odchudzających. Dostarcza on niewiele kalorii (w 100 g znajduje się tylko 50 kcal) i charakteryzuje się niskim indeksem glikemicznym. Biała osłonka miąższu owocu to bogate źródło naringiny – związku, który odpowiada za gorzki posmak, ale jednocześnie przyspiesza przemianę materii.
Czerwone cytrusy na pewno warto włączyć do swojej diety, jednak niekoniecznie wieczorem, gdyż mogą powodować problemy z zapadnięciem w głęboką fazę snu. Niekiedy mogą również wywołać zaburzenia gastryczne. Przysmaki zawierające duże stężenie kwasów owocowych bywają bowiem odpowiedzialne za wywoływanie np. zgagi, objawiającej się piekącym bólem w przełyku (a niekiedy także w krtani, za mostkiem czy w klatce piersiowej), kwaśnym odbijaniem czy cofaniem treści żołądkowej.