Na każdej prywatce w PRL królowały "grzanki jaśniepańskie". Dziś niewielu wie, co to jest

Grzanki jaśniepańskie są tworem peerelowskim, owocem kreatywnego podejścia do kuchni niegdysiejszych gospodyń. Wielu osobom nazwa ta mówi niewiele, ale wystarczy rzucić okiem na przepis, a wszystko stanie się jasne. Czy ktoś jeszcze pamięta ten hit prywatek?

Grzanki jaśniepańskie królowały na prywatkach w PRL-uGrzanki jaśniepańskie królowały na prywatkach w PRL-u
Źródło zdjęć: © Adobe Stock

To tylko zapieczony chleb z serem i szynką, a może wywoływać tyle wspomnień. Grzanki jaśniepańskie, jak sama nazwa wskazuje, nie były dla każdego, ale każdy, kto choć raz miał okazję spróbować pieczonych na patelni grzanek, do dzisiaj pamięta ten smak, chrupkość i zapach unoszący się w kuchni. Teraz objadamy się tostami, warto jednak choć raz przygotować je w innej, peerelowskiej wersji.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Ziemniaczano-cukiniowa zapiekanka. Szybki i sprawdzony pomysł na obiad dla całej rodziny

Grzanki jaśniepańskie - rarytas rodem z PRL-u

Niech żałują wszyscy ci, którym niedane było spróbować grzanek jaśniepańskich. W czasach PRL-u uchodziły za rarytas, dzisiaj zaś modne są tosty, które do peerelowskich grzanek nawet się nie umywają. Obecnie chleb zapieczony z wędliną i serem to żadne mecyje, dawniej zaś, w czasach powszechnych niedoborów, nie wszyscy mogli pozwolić sobie na taką ucztę. Zarezerwowana była tylko dla "jaśnie panów" lub na specjalne okazje, np. prywatki.

Przed erą opiekaczy, tosterów czy choćby nawet piekarników grzanki jaśniepańskie przyrządzano na patelni. Podpiekano je na wolnym ogniu pod przykryciem — tak, by spód kromki nie przypalił się, a ser zdążył zmięknąć i rozpłynąć się na grzance. W przeciwieństwie do modnych tostów peerelowski przysmak nie był przykrywany kromką chleba. Smak i zapach tak przygotowanych grzanek jaśniepańskich wielu osobom przywoła wspomnienia z dzieciństwa.

Poniższy przepis na grzanki uwzględnia... sos chrzanowy. Nie jest to współczesna wariacja. Pomysł pochodzi z książki "Obiady u Kowalskich" Jadwigi Kłossowskiej wydanej w 1984 roku. Co ciekawe, autorka przepisu zachęca, by grzanki podawać razem z kieliszkiem czerwonego wina. To tylko potwierdza, że kiedyś grzanki jaśniepańskie nie były byle czym.

Grzanki jaśniepańskie można przygotować z różnymi dodatkami
Grzanki jaśniepańskie można przygotować z różnymi dodatkami © Pixabay

Przepis na grzanki jaśniepańskie

Składniki:

  • 4 kromki chleba,
  • 4 plasterki szynki,
  • 4 plasterki sera żółtego,
  • 4 łyżeczki sosu chrzanowego,
  • masło do smarowania,
  • natka pietruszki lub szczypiorek.

Przygotowanie:

  1. Kromki chleba posmaruj masłem, a następnie cienką warstwą sosu chrzanowego.
  2. Na kromki chleba wyłóż wędlinę i ser.
  3. Grzanki wstaw do nagrzanego piekarnika z funkcją grilla do 220 st. Celsjusza na 4 minuty.
  4. Grzanki możesz też podpiec na patelni na wolnym ogniu pod przykryciem, aż ser rozpuści się, a kromka nabierze chrupkości.
  5. Następnie posyp je świeżą posiekaną natką lub szczypiorkiem.
Wybrane dla Ciebie
Płatki owsiane nie dla każdego. Oto kto powinien z nich zrezygnować
Płatki owsiane nie dla każdego. Oto kto powinien z nich zrezygnować
Gessler sypie do kopytek. Wychodzą puszyste jak chmurka
Gessler sypie do kopytek. Wychodzą puszyste jak chmurka
Wcale nie z łososia, lecz z innej ryby robię farsz do jajek. Każdego skuszą
Wcale nie z łososia, lecz z innej ryby robię farsz do jajek. Każdego skuszą
Mówi się o nich "ubogie kotlety", ale są smaczne. Zrobisz je za grosze
Mówi się o nich "ubogie kotlety", ale są smaczne. Zrobisz je za grosze
Dodaj łyżkę do marynaty. Mięso będzie kruche jak nigdy wcześniej
Dodaj łyżkę do marynaty. Mięso będzie kruche jak nigdy wcześniej
Buraczki zasmażane zawsze robię z tym dodatkiem. Są smaczniejsze i zdrowsze
Buraczki zasmażane zawsze robię z tym dodatkiem. Są smaczniejsze i zdrowsze
Te produkty mogą zastąpić masło. Nadają odpowiednią konsystencję daniom i chrupkość wypiekom
Te produkty mogą zastąpić masło. Nadają odpowiednią konsystencję daniom i chrupkość wypiekom
Wiele osób kupuje taką białą kiełbasę. Nie każdy wie, czy należy ją gotować
Wiele osób kupuje taką białą kiełbasę. Nie każdy wie, czy należy ją gotować
Na Wszystkich Świętych robię dużą miskę. Ta sałatka znika szybciej ze stołu niż jarzynowa
Na Wszystkich Świętych robię dużą miskę. Ta sałatka znika szybciej ze stołu niż jarzynowa
Biorę serek wiejski, jajka i banana. Po chwili mam placki, które rozpływają się w ustach
Biorę serek wiejski, jajka i banana. Po chwili mam placki, które rozpływają się w ustach
Gołąbki bez zawijania przygotowuję z taką kaszą. Nie narobię się, a jest co jeść przez 2 dni
Gołąbki bez zawijania przygotowuję z taką kaszą. Nie narobię się, a jest co jeść przez 2 dni
Mizerię po azjatycku robię przez cały rok. Bardziej chrupiącej nie jadłam nigdy wcześniej
Mizerię po azjatycku robię przez cały rok. Bardziej chrupiącej nie jadłam nigdy wcześniej