Nie żałuj sobie. Mają niski indeks glikemiczny
Istnieje przekonanie, że produkty o niskim indeksie glikemicznym powinny gościć na diecie osób zagrożonych cukrzycą oraz chorujących na cukrzycę lub insulinooporność. Tymczasem są one wskazane wszystkim, którzy dbają o swoje zdrowie. Czym jest indeks glikemiczny i które produkty mają najniższy?
25.07.2023 | aktual.: 09.08.2023 13:29
Czym jest indeks glikemiczny?
Indeks glikemiczny (IG) jest parametrem określającym tempo wzrostu poziomu cukru we krwi w ciągu 2 godzin od spożycia ostatniego produktu. Produkty spożywcze o wysokim IG powodują szybki wzrost, a potem równie szybki spadek poziomu glukozy we krwi. Wysoki indeks glikemiczny mają przede wszystkim produkty zawierające węglowodany, czyli np. makarony, ziemniaki, słodycze, miód.
Produkty o niskim IG trawią się wolniej, przez co podnoszą poziom cukru we krwi powoli. Nie powodują one wyrzutu insuliny, a im dłużej wchłaniane są cukry z pożywienia, tym lepiej. Dlatego też dieta glikemiczna jest bardzo zdrowa i sprawia, że łatwiej o pozbycie się zbędnych kilogramów.
Jeśli chodzi o IG, produkty spożywcze dzielimy na takie o niskim indeksie glikemicznym (IG<50), o średnim indeksie glikemicznym (IG 55-70) oraz o wysokim indeksie glikemicznym (IG>70). Produktów z ostatniej grupy należy unikać.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Od czego zależy indeks glikemiczny produktów?
Jeden produkt może mieć różny IG w zależności od wielu różnych czynników. Co więc wpływa na wartość indeksu glikemicznego?
- Obróbka termiczna – warzywa i owoce w stanie surowym mają niski indeks glikemiczny, ale po ugotowaniu, usmażeniu czy upieczeniu wskaźnik ten rośnie.
- Czas obróbki termicznej – im krócej dany produkt jest gotowany, pieczony lub smażony, tym lepiej. Rozgotowany makaron będzie miał wyższy IG niż makaron ugotowany al dente, mimo że będzie to ten sam makaron.
- Stopień rozdrobnienia – okazuje się, że ziemniaki gotowane podawane w całości mają niższy IG niż ziemniaki tłuczone, z kolei mus owocowy będzie miał wyższy IG niż surowy owoc zjedzony w kawałku.
- Czas, który minął od ugotowania, upieczenia lub usmażenia produktu – jeśli ugotujemy na obiad ziemniaki i zjemy je od razu, będą one miały wyższy indeks glikemiczny niż te same ziemniaki podgrzane kolejnego dnia.
- Temperatura – gorące potrawy mają wyższy indeks glikemiczny niż chłodniejsze, więc warto chwilę poczekać z jedzeniem i spożywać lekko przestudzone posiłki.
- Obecność cukrów – produkty zawierające glukozę, fruktozę, laktozę czy sacharozę mają wyższy indeks glikemiczny.
- Obieranie – warzywa i owoce warto jeść razem ze skórką, a do gotowania lepiej je dokładnie wyszorować niż obierać.
- Towarzystwo produktów zawierających białka i tłuszcz – jeśli podamy produkt o wyższym IG wraz z innymi produktami, które mają tłuszcze i białka, wskaźnik ten łącznie dla całego dania będzie niższy. Dlaczego? Tłuszcz i białko spowalniają procesy trawienne, więc również węglowodany będą wolniej wchłaniane przez organizm.
- Dojrzałość – im bardziej dojrzałe są owoce, tym wyższy jest ich indeks glikemiczny, np. zielony banan ma niższy IG niż banan przejrzały.
Żywność o najniższym indeksie glikemicznym
Jako że najlepiej jest spożywać produkty o niskim indeksie glikemicznym, warto wiedzieć, które z nich należą do tej kategorii. Okazuje się, że niektóre grupy produktów mają IG bliski lub równy 0, co jest bardzo pożądaną cechą. Do tej grupy należy żywność, która w swoim składzie nie zawiera węglowodanów. Są to:
- drób,
- ryby,
- mięso,
- nabiał,
- jajka,
- zioła,
- przyprawy,
- oleje,
- herbata,
- owoce morza.
Okazuje się więc, że całkiem spora liczba produktów ma niski indeks glikemiczny i można ją bezpiecznie spożywać. Uzupełnienie diety warzywami i produktami pełnoziarnistymi bogatymi w błonnik pomoże w utrzymaniu właściwego poziomu cukru we krwi, a dodatkowo wesprze walkę z nadprogramowymi kilogramami. Warto pamiętać o czynnikach wpływających na podnoszenie poziomu IG poszczególnych produktów i unikać zbytniego rozdrabniania i rozgotowywania – szczególnie warzyw i owoców.