Rośnie już pod koniec lutego. Dodaj ten chwast do sałatki
Rzeżucha włochata (Cardamine hirsuta) to niepozorna roślina, która już wczesną wiosną pojawia się w ogrodach. W lutym i marcu można ją znaleźć na grządkach, które odpoczywały od jesieni. Zamiast traktować ją jako chwast, warto odkryć jej jadalne właściwości. Ma lekko pikantny smak i idealnie pasuje do kolorowych sałatek.
Historia rzeżuchy sięga starożytności. Dawniej była ceniona przede wszystkim ze względu na właściwości lecznicze. W medycynie ludowej stosowano ją jako środek na pasożyty jelitowe i do dezynfekcji jamy ustnej. Dzięki zawartości siarki rzeżucha pobudza apetyt i ułatwia trawienie, a jej moczopędne działanie wspiera oczyszczanie organizmu.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Faszerowane jajka, czyli pyszna przekąska wielkanocna w 4 ciekawych odsłonach
Zwykły chwast czy godny uwagi dodatek?
Ta odmiana rzeżuchy należy do rodziny kapustowatych i jest łatwo rozpoznawalna po delikatnych białych kwiatach, które pojawiają się już późną zimą. Początkowo tworzy przyziemną rozetę liści, z której później wyrastają łodygi do 30 cm wysokości. Na nich znajdują się pierzaste liście. Również łodygi pokrywają delikatne włoski, od których roślina wzięła swoją nazwę.
Forma rozety jest typowa dla wielu roślin z rodziny kapustowatych – to dlatego, że taki układ łodyg lub liści ma wiele zalet. W ten sposób rzeżucha optymalnie wykorzystuje światło, nawet gdy jest jeszcze mała i rośnie przy samej ziemi. Jednocześnie roślina magazynuje w tej fazie cenne składniki odżywcze, co pozwala jej na szybki wzrost już wczesną wiosną. Gdy osiągnie odpowiednią dojrzałość, z rozety wyrasta jedna lub więcej wyprostowanych łodyg. Te najpierw noszą delikatne białe kwiaty, a później nasiona, podczas gdy rozeta pozostaje jako baza blisko przy ziemi.
Korzyści ekologiczne pospolitej rośliny
Rzeżucha włochata odgrywa ważną rolę w ekosystemie. Jej wczesne kwiaty dostarczają nektaru i pyłku zapylaczom, takim jak pszczoły, trzmiele czy muchówki, podczas gdy inne rośliny jeszcze nie kwitną. W ten sposób przyczynia się do bioróżnorodności i wspiera ważne owady zapylające.
Ogromną zaletą rośliny jest to, że nie trzeba jej wysiewać. Osiedla się samoistnie na przekopanych lub zaoranych gruntach, takich jak grządki warzywne po zbiorach jesienią. W ten sposób pomaga zazielenić otwarte miejsca i poprawia strukturę gleby. Zamiast usuwać ją jako chwast, pozwól jej rosnąć –jest jadalna, wartościowa dla owadów, a do tego chroni glebę.
Wartości odżywcze rzeżuchy włochatej
Liście i pędy rzeżuchy włochatej są bogate w witaminy A, C, B6, B12, K oraz minerały, takie jak żelazo, magnez, wapń i fosfor. Ten wyrazisty dodatek do sałatki wspomaga odporność, detoksykację organizmu i zdrowie kości. Regularne spożywanie rzeżuchy może zmniejszać ryzyko powstawania nowotworów, łagodzić anemię, a także wspierać trawienie i wzmacniać organizm.
W medycynie ludowej roślina była wykorzystywana w celach leczniczych. Ze względu na właściwości moczopędne i przeciwzapalne, sięgano po nią w leczeniu chorób nerek i układu moczowego. Ze świeżych lub suchych gałązek i kwiatów przygotowywano napar, który przynosił ulgę przy infekcji dróg oddechowych i łagodził ból gardła.
Zastosowanie w kuchni
Rzeżucha jest nie tylko zdrowa, ale także wszechstronna w kuchni. Jej lekko pikantny smak doskonale komponuje się z sałatkami, pastami czy jajkami. Można ją dodawać do kanapek, twarogu, a nawet przygotować z niej zupę krem. Dzięki prostocie uprawy, rzeżucha może być hodowana przez cały rok na parapecie, dostarczając cennych składników odżywczych.
Roślina jest szczególnie polecana dla osób z osteoporozą, chorobami reumatycznymi, anemią, problemami z sercem i układem oddechowym. Jednak jej spożywanie przyniesie korzyści każdemu, kto po nią sięgnie. Regularne spożywanie rzeżuchy poprawia kondycję skóry, włosów i paznokci, a także obniża poziom cukru we krwi. To roślina, która powinna znaleźć się w diecie każdego, kto dba o zdrowie i urodę.
Źródło: mein-kraeuterkeller.de