Rozpieści kubki smakowe. Przepis dała mi gospodyni z Kaszub
Kuchnia kaszubska zachwyca potrawami z ryb, dziczyzny czy grzybów, ale mieszkańcy tego regionu Polski bardzo lubią również słodkości, oczywiście oparte na naturalnych składnikach. Najlepszym przykładem jest kuch, czyli ciasto pachnące marchewką i cynamonem…
24.02.2024 | aktual.: 13.06.2024 10:07
Kaszuby to jeden z najbardziej urokliwych regionów Polski, słynący z dziewiczych lasów, pięknych jezior i nadmorskich plaż. Zachwycają krajobrazami, ale również licznymi zabytkami, świadczącymi o bogatej historii tej krainy. Licznych turystów przyciąga też tutejsza kuchnia, obfitująca w oryginalne i pyszne potrawy.
Kulinarne dziedzictwo regionu oparte jest na składnikach, które znaleźć można w lasach, sadach, na polach i łąkach. Kaszubskie gospodynie od dawna szczególnie chętnie wykorzystują marchewkę, cenioną już w średniowieczu, choć ówczesne warzywo nie przypominało współczesnego, ponieważ występowało w kolorze żółtym lub czerwonym. Pomarańczową odmianę wyhodowano dopiero w XVII wieku w Holandii i to ona stała się powszechnie uprawiana i spożywana, także w naszej części Europy.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Słodkie warzywo stanowi bazę ciasta znajdującego się na liście produktów tradycyjnych ministerstwa rolnictwa. Kaszubski kuch początkowo nazywano "biednym ciastem", gdyż przygotowywano je tylko z podstawowych i łatwo dostępnych składników: marchewki, mąki i wody. Wraz ze wzrostem zasobności zaczęto dodawać także bakalie, kakao, olej czy korzenne przyprawy, zwłaszcza cynamon.
Specjał wypiekano na co dzień, ale również pojawiał się na stołach podczas świąt, rodzinnych spotkań i uroczystości lub odpustów. Jak go przygotować?
Marchewka – wartości odżywcze
Nie ulega wątpliwości, że główny składnik ciasta, czyli marchewka, powinien gościć w naszym jadłospisie jak najczęściej. Pomarańczowa barwa korzenia jest efektem wysokiego stężenia karotenoidów, czyli cennych dla naszego zdrowia substancji barwnikowych, m.in. beta-karotenu, luteiny czy zeaksantyny, odgrywających istotną rolę w utrzymaniu sprawności procesów widzenia, chroniących przed kurzą ślepotą (zaburzeniami widzenia w ciemności), zaćmą, zwyrodnieniem plamki żółtej (powszechne schorzenie które, utrudnia wykonywanie codziennych czynności: czytania, pisania, rozpoznawania twarzy czy znaków drogowych) oraz filtrujących szkodliwe dla wzroku "światło niebieskie". Karotenoidy pomagają też zapobiegać chorobom układu krążenia, nowotworom płuc i sprzyjają prawidłowemu rozwojowi płodu.
Marchewka jest bogatym źródłem witaminy C, wzmacniającej system odpornościowy i chroniącej organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, odpowiedzialnych m.in. za przyspieszanie procesów starzenia.
W pomarańczowym korzeniu kryje się solidna dawka witamin z grupy B, zwłaszcza: tiaminy (B1), niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, mięśni i serca, a także zapewniającej dobre samopoczucie; ryboflawiny (B2), odgrywającej ważną rolę w procesach przemiany materii oraz produkcji czerwonych płytek krwi oraz choliny (B4), odpowiedzialnej za właściwe funkcjonowanie mózgu (dzięki niej możemy się łatwiej skoncentrować na trudnych zadaniach umysłowych).
Marchewka dostarcza sporo potasu, żelaza, wapnia, miedzi i fosforu, a także flawonoidów – związków wykazujących właściwości antyoksydacyjne i chroniących układ krążenia.
Przepis na kaszubski kuch
Mąkę pszenną (2 szklanki) mieszamy z sodą oczyszczoną i mielonym cynamonem (po 2 łyżeczki).
Jajka (4 sztuki, powinny mieć temperaturę pokojową, jak wszystkie inne składniki) ubijamy na puszystą masę, po czym powoli dosypujemy cukier (szklanka), delikatnie mieszając. Dodajemy miód, np. lipowy (2 łyżki), znów mieszamy, a następnie wsypujemy mąkę. Później, nie przerywając mieszania, dolewamy olej roślinny, najlepiej rzepakowy (szklanka). Na koniec dodajemy drobno startą marchewkę (2 szklanki) oraz ulubione bakalie: rodzynki, posiekane orzechy włoskie, daktyle, suszone śliwki, żurawinę (pół szklanki). Dokładnie mieszamy.
Ciasto przekładamy do wysmarowanej tłuszczem formy (np. keksówki) i umieszczamy w piekarniku nagrzanym do 180 st. Pieczemy przez ok. godzinę, przed wyjęciem robiąc "test patyczka" – wykałaczką sprawdzamy, czy ciasto jest już suche.
Kuch świetnie smakuje z polewą czekoladową.