Nazywany jest smoczym okiem. Reguluje ciśnienie i opóźnia starzenie
Ten niewielki, niepozorny owoc, choć rzadko spotykany w Polsce, kryje w sobie bogactwo smaku i cennych składników odżywczych. Z wyglądu przypomina małą kuleczkę, a po obraniu ukazuje soczysty, przezroczysty miąższ i charakterystyczną, ciemną pestkę. To longan – egzotyczny owoc o wielu prozdrowotnych właściwościach. Jak smakuje, gdzie można go znaleźć i jakie wykazuje korzyści zdrowotne?
Longan – co to za owoc?
Longan (Dimocarpus longan Lour.) znany też pod nazwą żyźnica lub smocze oko jest gatunkiem rośliny pochodzącej z rodziny mydleńcowatych. Spotyka się go głównie na terenach krajów azjatyckich o klimacie tropikalnym lub subtropikalnym, głównie w Tajlandii, Malezji, południowych Chinach czy Tajwanie. Longan należy do tej samej rodziny roślin, co znane nam liczi. Ich owoce są do siebie zbliżone w smaku i wyglądzie miąższu.
Drzewa longana mogą osiągać nawet 30 metrów wysokości, a ich owoce rosną w gęstych gronach. Dojrzałe owoce mają kulisty kształt i średnicę do około 2,5 cm. Pokrywa je cienka, żółto-brązowa skórka o skórzastej i dość twardej strukturze. Aby dostać się do miąższu, wystarczy delikatnie ścisnąć owoc, aż skórka pęknie. Miąższ jest przezroczysty, a w jego środku znajduje się ciemna pestka. Owoc po przekrojeniu wygląda więc niemalże jak oko, stąd też wywodzi się jego potoczna nazwa.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Szybki deser pomarańczowy. Podaj w pucharku na specjalną okazję
Skąd pochodzi longan?
Pochodzenie drzew longanu nie jest dokładnie znane, choć przypuszcza się, że pierwotnie rosły na górskich terenach południowych Chin. Pierwsze wzmianki o tej roślinie pochodzą z 200 r. p.n.e., z czasów dynastii Han. Zapiski z tego okresu wskazują, że cesarz pragnął posadzić w swoich ogrodach pałacowych drzewa longanu i liczi. Wraz z rozwojem handlu i ekspansją morską nasiona longanu rozprzestrzeniły się na inne obszary świata, dzięki czemu dziś roślina ta występuje też m.in. w Australii i Ameryce Północnej.
Longan – właściwości zdrowotne
Owoc longan jest znany w tradycyjnej medycynie chińskiej od setek lat. Mieszanki z jego dodatkiem stosowano m.in. w celu przywrócenia równowagi Yin i Yang. Obecnie ze względu na wysoką zawartość prozdrowotnych składników uznaje się go za owoc pomocny przy wielu schorzeniach i zaburzeniach, takich jak np.:
- spadki odporności – owoc ten to dobre źródło witaminy C i związków aktywnych, które wspierają pracę układu immunologicznego;
- pierwsze oznaki starzenia, zmiany skórne, skaleczenia – stan zdrowia skóry i jej zdolności regeneracyjne zależą m.in. od zawartości kolagenu. Białko to może być efektywnie syntezowane, jeśli organizm otrzymuje dużo witaminy C. Wobec tego przy problemach ze skórą, longan z powodzeniem pomaga uzupełniać tę witaminę i przyspieszyć wytwarzanie kolagenu;
- choroby układu krążenia – owoc ten dostarcza potasu i związków fenolowych, które wpływają korzystnie na regulację ciśnienia krwi i profilu lipidowego, chroniąc tym samym przed rozwojem nadciśnienia tętniczego, miażdżycy czy udaru;
- choroby nowotworowe – sugeruje się, że ze względu na wysoką zawartość antyoksydantów, polifenoli czy polisacharydów, longany mogą potencjalnie zmniejszać ryzyko wystąpienia m.in. nowotworu jelita grubego, piersi czy prostaty.
Składniki odżywcze owoców longan
Owoce te są niskokaloryczne – w 100 g znajduje się jedynie 60 kcal. W porcji o tej samej gramaturze znajdują się również takie składniki odżywcze jak:
- 1,3 g białka,
- 0,1 g tłuszczu,
- 15,1 g węglowodanów,
- 1,1 g błonnika.
Owoce longan dostarczają także witamin i składników mineralnych. Są to np.:Owoce longan dostarczają także witamin i składników mineralnych. Są to np.:
- potas,
- fosfor,
- magnez,
- witamina C,
- witaminy z grupy B.
Oprócz tego uznawane są za dobre źródło antyoksydantów, m.in. polifenoli, flawonoidów i kwasów organicznych.
Jak smakuje longan?
Owoce longan wyróżniają się smakiem zbliżonym do liczi – są soczyste i słodkie, lecz nieco mniej wyraziste. Można w nich wyczuć lekko daktylową nutę. Ich miąższ, miękki i gładki, przypomina teksturą winogrona. Wewnątrz znajduje się duża, niejadalna pestka. Warto wspomnieć, że skórka również nie nadaje się do spożycia.
Do czego wykorzystać owoce longan?
Świeży longan najlepiej zjadać na surowo. W tej postaci nada się jako składnik do deserów, koktajli czy sałatek. Suszone longany sprawdzą się np. do owsianek i wypieków.
Z longanów przygotowuje się także napar – wystarczy zalać owoce gorącą wodą. Można go wzbogacić, dodając sypaną herbatę, hibiskus lub przyprawy korzenne. Owoce te można też wykorzystać do przyrządzenia nalewek. Co ciekawe w północnych rejonach Tajlandii z longanów przygotowuje się nawet wino. Oprócz miąższu dodaje się do niego również pestki. Gotowe wino ma słodki smak i zawiera sporo przeciwutleniaczy.
Gdzie kupić owoce longan?
Świeże owoce longan rzadko są dostępne w sklepach stacjonarnych, choć czasem można je znaleźć w większych supermarketach. Najłatwiej jednak zamówić je online. W sprzedaży dostępne są także przetwory z longana oraz suszone owoce, które również najczęściej można kupić w sklepach internetowych.
Czy każdy może jeść owoce longan?
Owoc ten cieszy się wieloma walorami zdrowotnymi i smakowymi. Jest powszechnie uznawany za bezpieczny, dlatego warto od czasu do czasu wprowadzać go do swojej diety, jeśli tylko jest to możliwe. Osoby uczulone na owoce cytrusowe powinny jednak zachować ostrożność podczas jego spożywania.
Agata Soroczyńska, dietetyk kliniczny i sportowy dla Wirtualnej Polski
Bibliografia
1. WebMD Editorial Contributor, Health Benefits of Longan, WebMD, 2022, https://www.webmd.com/diet/health-benefits-longan.
2. McDermott, A., Longan fruit vs. lychee: Benefits, Healthline, 2017, https://www.healthline.com/health/longan-fruit-vs-lychee-benefits
3. Peruzzi N. J. i in., Shape changes of longan fruits during growth in a tropical environment, Int. Agrophysics, 2010, 24, 97-100.
