Pomidory zawsze jedz z tym dodatkiem. Wtedy są najbardziej wartościowe

Likopen to jeden z najsilniejszych przeciwutleniaczy, naturalnie występujący w niektórych owocach i warzywach, a jego najbogatszym źródłem są właśnie pomidory. To on nadaje im intensywnie czerwony kolor i jednocześnie wspiera organizm w zwalczaniu stresu oksydacyjnego. Badania pokazują, że likopen wpływa korzystnie na układ sercowo-naczyniowy, obniża ryzyko niektórych nowotworów, wspomaga kondycję skóry i chroni przed szkodliwym działaniem promieniowania UV.

Choć brzmi jak skomplikowany związek chemiczny, występuje w bardzo prostym produkcie i to takim, który często gości na naszych talerzach. Problem w tym, że nie wystarczy zjeść pomidora na surowo, żeby w pełni wykorzystać jego zdrowotny potencjał. Likopen należy do substancji lepiej przyswajalnych po obróbce cieplnej, a jego wchłanianie wzmacnia obecność tłuszczu w posiłku. To właśnie połączenie ciepła i oliwy powoduje, że organizm wykorzysta go znacznie skuteczniej.

Wiedząc, jak działa likopen i od czego zależy jego biodostępność, łatwiej komponować posiłki tak, by nie tylko dobrze smakowały, ale też realnie wspierały zdrowie. Pomidor z odpowiednimi dodatkami działa jak naturalna tarcza antyoksydacyjna. Trzeba tylko wiedzieć, jak go wykorzystać.

Choć surowe pomidory są pełne wody, witaminy C i świeżego smaku, to właśnie przetworzone wersje dostarczają więcej likopenu w formie łatwiej przyswajalnej dla organizmu. Gotowanie, duszenie czy pieczenie rozbija ściany komórkowe, dzięki czemu likopen staje się bardziej dostępny.

Obróbka cieplna działa na korzyść, pod warunkiem że nie towarzyszy jej zbyt długie narażenie na bardzo wysoką temperaturę. W codziennej diecie warto więc łączyć surowe pomidory z tymi przetworzonymi, dla smaku i dla zdrowia.

Likopen to związek rozpuszczalny w tłuszczach, dlatego bez dodatku oleju czy innego źródła tłuszczu jego wchłanianie będzie znikome. Właśnie dlatego pomidory z odrobiną oliwy z oliwek, awokado, pestek lub orzechów to nie tylko smaczne, ale i praktyczne połączenie.

Tłuszcz działa jak nośnik, który pomaga likopenowi przedostać się do krwiobiegu i zostać wykorzystanym przez organizm. Najlepiej sięgać po dobrej jakości tłuszcze roślinne, szczególnie te zawierające jednonienasycone kwasy tłuszczowe. Wystarczy niewielki dodatek, np. łyżeczka oliwy, by znacznie zwiększyć przyswajalność tego cennego przeciwutleniacza.

Oprócz tłuszczu wchłanianie likopenu wspierają także niektóre składniki i nawyki, które często pomijamy. Przede wszystkim znaczenie ma forma podania. Drobno pokrojone, zmiksowane lub rozgniecione pomidory lepiej uwalniają likopen, niż te jedzone w dużych kawałkach.

Witamina E, obecna m.in. w orzechach, pestkach dyni i olejach roślinnych, chroni likopen przed utlenianiem, a to wspiera jego działanie w organizmie. Nie bez znaczenia jest też ogólny stan jelit, ponieważ jeśli przewód pokarmowy działa sprawnie, organizm lepiej radzi sobie z przyswajaniem związków zawartych w jedzeniu. Warto więc zadbać nie tylko o to, co ląduje na talerzu, ale też o kondycję układu trawiennego.

Choć wszystkie pomidory zawierają likopen, nie każdy jego rodzaj ma taką samą zawartość. Najwięcej tego związku znajduje się w dojrzałych, czerwonych odmianach, zwłaszcza tych o intensywnym kolorze i cienkiej skórce. Pomidory malinowe, śliwkowe oraz te przeznaczone na przeciery często zawierają więcej likopenu niż małe, jasne koktajlowe odmiany.

Z kolei żółte i zielone pomidory praktycznie nie mają tego związku lub zawierają go znacznie mniej. Jeśli zależy ci na jak największych korzyściach zdrowotnych, sięgaj po odmiany mocno czerwone, najlepiej sezonowe. Kolor to często najlepszy trop, gdy szukasz najbardziej wartościowego pomidora.

Pomidory są dość wrażliwe na wysoką temperaturę i długą obróbkę cieplną, dlatego najwięcej wartości odżywczych mogą stracić podczas smażenia na dużym ogniu oraz pieczenia w wysokich temperaturach. Szczególnie dotyczy to witaminy C, która jest jedną z najmniej trwałych witamin i ulega rozkładowi już powyżej 40°C.

Przechowywanie w lodówce również nie jest idealne, ponieważ obniżona temperatura negatywnie wpływa na smak i konsystencję pomidora. Lepszym miejscem do przechowywania są chłodne, ale nie zimne pomieszczenia. Warto też unikać krojenia pomidorów na długo przed jedzeniem, bo kontakt z powietrzem i światłem przyspiesza utlenianie cennych składników.

Jeśli zależy nam na zachowaniu witaminy C, najlepiej jeść pomidory na surowo. Z kolei jeśli priorytetem jest zwiększenie przyswajalności likopenu, wtedy krótkie podgrzanie z dodatkiem tłuszczu działa na korzyść. Wybór metody zależy więc od tego, co chcemy z pomidorów wydobyć.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.