Każdy będzie chciał dokładkę. Wyjątkowo prosta i smaczna zupa

W potocznym języku to słowo kojarzy się z oszustwem i matactwem. Jednak w kulinarnej tradycji Pomorza i Kaszub szwindel oznacza też popularną niegdyś zupę mleczną z dodatkiem dużej ilości liści laurowych, ziela angielskiego oraz natki pietruszki. Gdy wzbogacimy ją jeszcze podsmażonymi rybami, uzyskamy naprawdę smaczną potrawę…

Kuchnia pomorsko-kaszubska jest bardzo ciekawa i urozmaicona, wbrew pozorom nie opiera się tylko na rybach, które przez wieki stanowiły oczywiście ważny element diety tutejszych mieszkańców. Nic dziwnego, skoro Bałtyk dostarczał pysznych śledzi, dorszy czy łososi, a liczne jeziora jesiotrów, szczupaków, linów i karpi.

W jadłospisie Pomorzan i Kaszubów nie brakowało też jednak potraw nabiałowych. Mleko od wieków uchodzi bowiem za symbol zdrowia i dobrobytu. Przyrządzano z niego rozmaite polewki, na bazie kasz, produktów zbożowych, a często także pieczywa, zwłaszcza czerstwego. Tak przygotowane zupy serwowano najczęściej rano, by dodawały sił i energii na cały dzień.

Na Pomorzu i Kaszubach dużą popularnością cieszył się… szwindel. Pod tą nazwą kryła się zupa mleczna z dodatkiem liści laurowych, ziela angielskiego i natki pietruszki, jadana zazwyczaj wczesną wiosną, gdy spiżarnie świeciły pustkami. Z czasem zaczęto ją wzbogacać dodatkiem ryb, przez co stała się znacznie smaczniejsza i pożywniejsza.

Jak przygotować szwindel?

Zupa jest nie tylko smaczna, zapewnia również solidną dawkę cennych składników odżywczych, których dostarcza mleko, zwłaszcza tłuste. To bogate źródło sprzężonego kwasu linolowego (CLA) działającego przeciwnowotworowo, zwiększającego odporność, ograniczającego stany zapalne i obniżającego ciśnienie krwi. Popularny produkt skrywa dużo witaminy A, pod postacią retinolu (związek niezbędny w procesie widzenia) oraz witaminy E (przeciwdziała zakrzepom, wpływa na prawidłową wydolność mięśni i wytwarzanie męskiego nasienia, jest także potrzebna w ciąży, wspiera bowiem prawidłowy rozwój płodu).

Mleko jest skarbnicą dobrze przyswajalnego wapnia (zapewnia nie tylko mocne kości, ale również reguluje pracę mięśnia sercowego, bierze udział w przesyłaniu bodźców nerwowych, uczestniczy w produkcji enzymów oraz hormonów biorących udział w trawieniu), fosforu (jest odpowiedzialny jest za spalanie cukrów, prawidłowe funkcjonowanie mózgu i serca, stanowi składnik DNA) oraz magnezu (bierze udział w przesyłaniu impulsów nerwowych, wpływa na wzmocnienie układu odpornościowego oraz uczestniczy w procesie wytwarzania insuliny).

Nie mniej wartości odżywczych mają też ryby, szczególnie morskie. Łosoś czy dorsz zawierają dużą porcję nienasyconych kwasów tłuszczowych, które nie tylko sprzyjają kontroli wagi (wpływają na zmniejszenie insulinooporności, dzięki czemu ograniczają ryzyko otyłości brzusznej), ale również obniżają poziom cholesterolu, wzmacniają odporność i poprawiają samopoczucie.

Ryby morskie dostarczają dużo wartościowego białka, które powoduje zmiany metaboliczne sprawiające, że szybciej czujemy się nasyceni. Pomaga też uniknąć efektu jo-jo i zapobiega ponownemu tyciu.

Przygotowanie szwindla jest banalnie proste. Potrzebujemy filetów rybnych, np. łososia i dorsza (ok. 300 g), które pozbawiamy skóry (o ile ją mają), kroimy w sporą kostkę, po czym podsmażamy na maśle klarowanym przez kilka minut, z każdej strony.

W tym czasie zagotowujemy mleko, najlepiej tłuste (litr), razem z liśćmi laurowymi (4-5) oraz ziarnami ziela anielskiego (5). Dodajemy podsmażoną rybę oraz posiekaną natkę pietruszki, gotujemy jeszcze kilka minut. Doprawiamy solą i pieprzem.

Szwindel świetnie smakuje ze świeżym pieczywem, zarówno ciemnym, żytnim, jak i chrupiącą bagietką. Zupę możemy też podać z grzankami lub groszkiem ptysiowym.

Autor: Rafał Natorski