PrzepisZaskakujące przepisy z XV-wiecznych ksiąg kucharskich. Tak jadali Krzyżacy

Zaskakujące przepisy z XV‑wiecznych ksiąg kucharskich. Tak jadali Krzyżacy

Przepisy na krzyżackie dania (Adobe)
Przepisy na krzyżackie dania (Adobe)

05.08.2023 18:30

Zalogowani mogą więcej

Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika

Zastanawiacie się, jak jadali ludzie w dawnych czasach? Zapraszamy was w kulinarną podróż do przeszłości, podczas której poznacie krzyżackie przepisy. Właśnie takie dania trafiały na stół Wielkich Mistrzów.

"Königsberger Kochbuch" to książka kucharska, którą datuje się na koniec XV wieku. Powstała w czasach króla Władysława Jagiełły, najprawdopodobniej już po Bitwie pod Grunwaldem.

W księdze znajdziemy 33 przepisy na najróżniejsze dania

Znamy już kulinarne tajemnice władców Polski. Królowa Jadwiga lubiła podjadać w nocy i często jadała flaki, które były jej ulubionym daniem. Zwracała uwagę na jakość pieczywa, jeśli była kiepska, nawet nie wzięła kęsa do ust. Jej małżonek, król Władysław Jagiełło, nienawidził jabłek i unikał alkoholu. Był fanem "pirogów" z serem i mięsiwa.

Teraz poznamy tajniki kuchni krzyżackiej. W "Königsberger Kochbuch" znajdują się aż 33 przepisy na dania z tamtego okresu. Uczty na zamkach (szczególnie w Malborku, gdzie rezydował Wielki Mistrz Krzyżacki) ponoć nie tylko cieszyły podniebienie, ale i oko. Na stołach serwowano mnóstwo jadła. Było wiele rodzajó słodyczy, mięsa, pieczywa i innych ciekawych dań. Znalazło się też miejsce na sprowadzane zza granicy luksusowe przyprawy. Można by pokusić się o stwierdzenie, że Krzyżacy jadali czasem lepiej niż władcy.

Przepisy cieszyły się ogromną popularnością (World History Encyclopedia)
Przepisy cieszyły się ogromną popularnością (World History Encyclopedia)

Te przepisy cieszyły się ogromną popularnością

Zastanawiacie się, jakie przepisy znalazły się w tej starej księdze? Mamy tam na przykład recepturę na zielone kurczę:

"Utłucz pietruszkę w moździerzu, dodaj mąki i jaj i tym nacieraj kurę i połóż na ogniu".

Na liście znalazł  się także dobry pasztet, który przygotowuje się w następujący sposób:

"Weź rybę, ściągnij skórę, posiekaj [rybę] na małe kawałki, posiekaj pietruszkę i szałwię, dodaj cynamon, pieprz, imbir i szafran, wymieszaj to z winem i wykonaj z cienkiego ciasta pakunek, włóż doń rybę, na nią wlej wino i przykryj ciastem całą i przebij u góry jedną dziurką i zrób tam bąbel z ciasta i pozwól się upiec. Tak możesz czynić z kurczakami, ptactwem, dziczyzną albo mięsem".

Oprócz tego mamy przepisy na potrawę z wątróbki, czy dobry sos z jabłkiem, winogronem i winem lub octem.

Przepisy miały wielu zwolenników (wallpaper flare)
Przepisy miały wielu zwolenników (wallpaper flare)

Jak wyglądało menu na zamku krzyżackim?

Przed południem, po pierwszych modlitwach, zakonnicy wybierali się na prandium, czyli śniadanie. Mięso mogli jeść w niedziele, wtorki i czwartki. W piątek zaś ściśle pościli i mogli zjeść tylko jedno danie rybne w ciągu dnia. Przed posiłkiem odmawiali posiłki, jedli w milczeniu, słuchając Pisma Świętego.

Krzyżacy nie próżnowali. Sprowadzali bardzo drogie w tamtych czasach przyprawy, jak imbir, pieprz, gorczyca, szafran lub gałka muszkatołowa. Często zajadali się daktylami, figami, cytrusami i rodzynkami. Jedzenie popijali piwem, a mieli ich aż 12 rodzajów.

Drugim posiłkiem była cena (wieczerza), którą spożywano wieczorem. W dni postne wypijano zamiast niej słodki napój. Potem zakonnicy odpoczywali.