Nie tylko pomidorówka. Na niedzielnym rosole zrobisz jeszcze smaczniejszą zupę

Bez niego wielu Polaków wciąż nie wyobraża sobie niedzielnego obiadu. W poniedziałek przyrządzony w weekend rosół staje się zwykle bazą pomidorówki i na tym kończą się pomysły na jego wykorzystanie. A przecież z tej pysznej zupy można wyczarować znacznie więcej przysmaków. Oto kilka z nich…

Dziś wydaje się daniem trochę egzotycznym, ale niegdyś zupa cytrynowa bardzo często gościła na polskich stołach. Do jej przygotowania warto wykorzystać pozostały po poprzednim obiedzie rosół.

Dwa żółtka rozmącamy w miseczce za pomocą trzepaczki, a następnie, cały czas mieszając, stopniowo dolewamy sok świeżo wyciśnięty z cytryny. Ubijamy, aż składniki się połączą. Podgrzewamy rosół (1,5-2 l). Żółtka z sokiem hartujemy, dodając stopniowo kilka łyżek gorącego bulionu. Zmniejszamy ogień pod garnkiem i dolewamy masę żółtkową. Gotujemy na małym ogniu ok. 5 minut, nie doprowadzając do wrzenia. W razie potrzeby zupę doprawiamy solą i pieprzem, a także startą skórką z cytryny. Jeśli chcemy, by była bardziej aksamitna i delikatna, możemy też dolać śmietanę 18-procentową (100 ml).

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Potrawę serwujemy z ryżem, kaszą perłową, grzankami albo w stylu greckim – z makaronem kritharaki (ma kształt ziarenek ryżu). Do zupy cytrynowej warto dodać również pokrojone mięso z rosołu oraz ugotowane w nim warzywa, zwłaszcza marchewkę.

Jednogarnkowa potrawa od dawna ceniona na pograniczu polsko-litewskim, zachwycająca smakiem i aromatem. Gdy mamy rosół z niedzieli, warto przygotować czenaki.

Potrzebujemy około pół kilograma surowej szynki wieprzowej, którą kroimy na małe kawałki i podsmażamy na patelni, razem z drobno posiekaną cebulą oraz przyprawami: solą, pieprzem i suszonym majerankiem. Następnie przekładamy do miski, a na patelni podsmażamy pokrojone w plastry pieczarki (200 g), które następnie mieszamy z dość drobno pokrojonymi warzywami: białą kapustą (mała główka), marchewką (3-4), selerem (niewielki) oraz ziemniakami (3-4). Doprawiamy solą, pieprzem i majerankiem.

Tradycyjnie czenaki przygotowuje się w małych glinianych garnuszkach z przykrywką. Składniki dzielimy tak, aby w każdym znalazły się trzy warstwy warzyw i dwie mięsa z cebulą. Na dnie naczynia układamy warstwę warzyw, później mięsa, warzyw i mięsa. Ostatnią warstwę mają stanowić warzywa.

Do każdego garnuszka wlewamy trochę rosołu, po czym wstawiamy do piekarnika, nagrzanego do 180 st. Pieczemy około 1,5 godziny. Po wyjęciu nakładamy po łyżce kwaśnej, gęstej śmietany i kilka plasterków kiszonego ogórka

Z niedzielnego rosołu możemy przyrządzić ciurkę – pyszną zupę, którą od wieków jadają Łemkowie, czyli niezwykła społeczność zamieszkująca Beskid Niski i zachodnie Bieszczady.

Przepisem na lemkowską potrawę dzieli się Ewa Wachowicz. Zaczynamy od zeszklenia na maśle trzech cebul, pokrojonych w drobną kostkę. Następnie przekładamy je do garnka, zalewamy rosołem (1,5 l). Chwilę gotujemy na małym ogniu. Do twarogu (800 g) dolewamy kwaśną śmietanę (150 ml) i mieszamy, hartując gorącym wywarem. Dodajemy do zupy, cały czas mieszając. Dorzucamy kawałki bułki żytniej, a także posiekane liście melisy lub lubczyku. Gotujemy jeszcze kilka minut. Ciurkę podajemy ze świeżym chlebem.

Zupę grzybową jemy zwykle przy wigilijnym stole, ale warto sięgać po nią znacznie częściej, gdyż jest smaczna, sycącą i aromatyczna. Do jej przygotowania przyda się rosół z niedzieli.

Suszone grzyby (5 dag) płuczemy, zalewamy zimną wodą (pół litra) i pozostawiamy na 2-3 godziny, po czym gotujemy, dodając łyżkę masła. Gdy staną się miękkie zdejmujemy je z ognia i kroimy w paseczki. Nie wylewamy powstałego wywaru.

Dużą cebulę obieramy, drobno kroimy i podsmażamy na złoty kolor. Następnie przekładamy ją do gotującego się rosołu (litr), razem z pokrojonym w kostkę filetem z karpia (pół kilograma). Gotujemy przez kwadrans. Pod koniec wlewamy wywar grzybowy, dodajemy pokrojone grzyby i jeszcze przez chwilę gotujemy, doprawiając solą i pieprzem.

Zupę serwujemy z łazankami oraz drobno posiekaną natką pietruszki.

Zupa znana w różnych regionach kraju. Pierwotnie przyrządzano ją tylko z czerstwego chleba i wody, którą później zaczęto zastępować bardziej pożywnym rosołem. Jak przyrządzić wzbogaconą wersję chlebianki?

Dwie cebule drobno siekamy, 1-2 ząbki czosnku przeciskamy przez praskę, zaś kawałek dobrej jakości boczku (20 dag) kroimy w kostkę. Następnie wszystkie składniki podsmażamy na patelni. Bochenek czerstwego chleba kroimy w kostkę, przekładamy do garnka i zalewamy gorącym rosołem (4 szklanki). Zalany chleb pozostawiamy na 10 minut, po czym dodajemy cebulę z boczkiem oraz solidną porcją posiekanej zieleniny (natką pietruszki, świeży lub suszony tymianek i majeranek). Zupę zagotowujemy, gotujemy jeszcze kilka minut.

Przepis na chlebiankę można też modyfikować, choćby zastępując boczek kiełbasą, np. białą. Oprócz wywaru do zupy dodaje się niekiedy także jasne piwo. Jeśli chcemy przyrządzić potrawę w stylu włoskim, warto wzbogacić ją także pokrojonymi pomidorami oraz posiekanymi listkami bazylii.