"Polskie krewetki". Dziś już nikt nie sięga po ten produkt

Kiedyś były stałym elementem kuchni polskiej. Zajadali się nimi zarówno mieszczanie, jak i szlachta. Mikołaj Rej przygotowywał z nich zupę, a na śniadanie łączono je z jajecznicą. Dzisiaj raki rzadko pojawiają się w naszym menu. Najwyższa pora to zmienić, a swoją przygodę z tymi wyjątkowymi skorupiakami warto rozpocząć od tego artykułu. 

W czasach, kiedy polskie wody były obficie zamieszkane przez raki, skorupiaki te były serwowane na okrągło. Raki w sosie śmietanowym z gałką muszkatołową, masło rakowe z sosem kardynalskim czy słynna zupa rakowa znajdywały się nie tylko na talerzach szlachciców, ale i niższych warstw społecznych, które wyławiały raki z potoków. Dzisiaj ich konsumpcja jest w Polsce bardzo niska, o czym świadczą nawet przeprowadzone badania.

Według zacytowanej przez portal ncez.pzh.gov.pl ankiety blisko 3/4 Polaków chociaż raz w życiu jadło krewetki, podczas gdy raków spróbowało zaledwie 23 proc. respondentów. Te smaczne i zdrowe skorupiaki nie są już nawet zbytnio kojarzone z kuchnią polską. Przykry proces zapominania o rakach przebiegał proporcjonalnie do zwiększającego się stopnia zanieczyszczenia słodkowodnych wód w Polsce i zmniejszania populacji raków. Sytuacja ta uległa pogorszeniu już w XIX wieku, kiedy stary kontynent trawiła tzw. racza dżuma. 

Dzisiaj, jeśli już jemy raki, to zazwyczaj są one towarem importowanym, często z Chin i Iranu. Mimo to polskie hodowle raków rzeczywiście istnieją, chociaż niewiele się o nich słyszy. Ten trend warto zmienić, ponieważ polskie skorupiaki są tak samo smaczne, co zdrowe. I — jakby nie patrzeć — tradycyjne, chociaż w dużej mierze zapomniane, tak jak inne klasyczne potrawy kuchni polskiej. 

Podobnie jak inne skorupiaki, raki są produktem, który warto co jakiś czas zawrzeć w jadłospisie. Zawierają łatwostrawne białko o bogatym składzie aminokwasowym, a także nienasycone kwasy tłuszczowe wspomagające prace serca i układu krwionośnego. Raki są też źródłem witamin, takich jak B, C, D i E. Charakteryzują się pozytywnym wpływem na metabolizm i wątrobę.

Raki można zarówno gotować, jak i smażyć. Stworzona na bazie szczypiec i głowy zupa jest pyszna i pełna aromatu — wiedział o tym już Mikołaj Rej. Przetarte mięso wykorzystywane jest jako dodatek do sosów, kremów i farszów. Najbardziej cenione mięso raków pochodzi z odwłoka, ale jest go stosunkowo niewiele: żeby uzyskać 1 kg czystego mięsa, należy ugotować aż 7 kg raków.

Po ugotowaniu raków należy usunąć z nich niejadalne czarne jelito, znajdujące się w odwłoku. Obróbka termiczna nie może trwać zbyt długo (gotuje się je maksymalnie 15 minut), bo mięso szybko staje się twarde i gumowate. Najwięksi pasjonaci tego skorupiaka wyjadają mięso nie tylko z odwłoka, ale również szczypiec, a z główki wysysają sok. Ma on jednak specyficzny, nieco pikantny posmak, dlatego — żeby się nie zrazić — polecamy za pierwszym razem go pominąć.