Pozwalała uniknąć głodu. Dziś mało kto nawet zna jej nazwę

Kiedyś regularnie pojawiała się na polskich stołach, ratując od głodu w czasach niedostatku. To ważny element kuchni chłopskiej, pełen witamin i składników odżywczych. Dziś mało osób pamięta jej nazwę i zna ten smak.

Brukiew to zapomniane warzywozasBrukiew to zapomniane warzywo
Źródło zdjęć: © Pyszności | Ewa Malinowska
Ewa Malinowska

Brukiew często pojawiała się na stołach jesienią i zimą. Gdy zapasy topniały, a piwniczki zaczynały świecić pustkami, duże bulwy ratowały od głodu. Gospodynie dodawały ją do zupy lub po prostu piekły i gotowały. Szczególnie ważną rolę brukiew odegrała w czasie wojennego i powojennego kryzysu, będąc wraz z rzepą podstawą żywienia. Z biegiem czasu została jednak wyparta przez ziemniaki i trafiała w głównej mierze do zwierzęcego koryta. Warto jednak przywrócić jej dawny blask i zaprosić znów na nasze stoły.

Zupa ślepe ryby. Rozgrzewająca i sycąca kartoflanka dla całej rodziny

Właściwości brukwi

Brukiew na pierwszy rzut oka może wyglądać jak seler - przypomina go wielkością, ma również grubą skórkę o podobnej strukturze. To jednak zupełnie inne, równie smaczne i uniwersalne warzywo.

Brukiew jest cennym źródłem potasu, co pomaga w regulacji ciśnienia krwi i zapobiega chorobom układu sercowo-naczyniowego. Dodatkowo zawiera witaminę C, wzmacniającą odporność i chroniącą naczynia krwionośne. Błonnik obecny w brukwi wspiera zdrową pracę układu pokarmowego i sprzyja procesom trawiennym, działając jako prebiotyk dla korzystnych bakterii jelitowych. Jest również źródłem beta-karotenu oraz wapnia i żelaza, a przy tym jest niskokaloryczna, dzięki czemu świetnie sprawdzi się w codziennej diecie.

Jak podać brukiew?

Brukiew łączy w sobie cechy kilku warzyw. Jej smak jest słodkawo-ostry, z wyczuwalną kapuścianą lub musztardową nutą, która łagodnieje po ugotowaniu. Brukiew można jeść nawet na surowo. W tej formie jest najbardziej chrupka i ma intensywniejszy smak. Po starciu lub pokrojeniu w słupki świetnie sprawdza się jako baza do surówek i sałatek, zastępując podobną do niej kalarepę.

Brukiew można również pokroić w kostkę i dorzucić do zupy lub gulaszu. Pokrojona w słupki, skropiona oliwą, posypana solą, pieprzem i ziołami, a następnie upieczona, świetnie zastąpi też tradycyjne frytki. Możesz ją także ugotować i dobrze ubić wraz z ziemniakami, mlekiem i masłem, tworząc pyszne purée.

Brukwianka z gęsiną
Brukwianka z gęsiną © Pyszności

Na Kaszubach największą popularnością cieszy się zupa brukwianka, w listopadzie wzbogacana o dodatek gęsiny. Tradycyjnie część brukwi i ziemniaków (np. 1-2 chochle) wyjmuje się, rozgniata na purée i dodaje z powrotem do zupy. To naturalnie zagęszcza zupę.

Składniki:

  • 1 porcja gęsiny na wywar (np. 1-2 skrzydła gęsie, szyja lub korpus),
  • 1 duża żółta brukiew,
  • 4-6 średnich ziemniaków,
  • 2 marchewki,
  • 1 korzeń pietruszki,
  • kawałek selera,
  • 1 cebula,
  • 2-3 litry wody,
  • 2-3 liście laurowe,
  • 4-5 ziaren ziela angielskiego,
  • pół łyżeczki ziaren pieprzu,
  • 1 czubata łyżka suszonego majeranku,
  • pół łyżeczki suszonego cząbru (opcjonalnie)
  • sól i pieprz do smaku.

Sposób przygotowania:

  1. Mięso przełóż do garnka, zalej wodą i zagotuj. Zbierz szumowiny.
  2. Dodaj obrane warzywa włoszczyzny (marchew, pietruszkę, seler), opaloną cebulę, liście laurowe i ziele angielskie.
  3. Doprowadź do wrzenia, zbierz szumowiny, po czym zmniejsz ogień.
  4. Gotuj na wolnym ogniu przez 1,5 do 2 godzin.
  5. Po ugotowaniu wywaru wyjmij z niego mięso gęsi oraz warzywa włoszczyzny. Odłóż na bok.
  6. Ostudzone mięso oddziel od kości i pokrój w kostkę, włoszczyznę pokrój w kostkę lub grube talarki.
  7. Do czystego bulionu dodaj pokrojoną w kostkę brukiew. Gotuj na średnim ogniu pod przykryciem przez około 30 minut.
  8. Gdy brukiew będzie już prawie miękka, dodaj pokrojone w kostkę ziemniaki. Gotuj całość, aż ziemniaki i brukiew będą miękkie.
  9. Do zupy dodaj pokrojone wcześniej warzywa oraz kawałki mięsa.
  10. Dopraw do smaku pieprzem, solą oraz majerankiem i cząbrem.

Gotową zupę serwuj na gorąco. Smacznego!

Wybrane dla Ciebie
W naczyniu układam ziemniaki i kilka dodatków. Pyszny obiad w kilka chwil
W naczyniu układam ziemniaki i kilka dodatków. Pyszny obiad w kilka chwil
Ścieram na tarce i dodaję do kapusty. Nawet colesław wypada przy niej blado
Ścieram na tarce i dodaję do kapusty. Nawet colesław wypada przy niej blado
Placki ziemniaczane, które są zawsze chrupiące. Ania Starmach zwraca uwagę na częsty błąd
Placki ziemniaczane, które są zawsze chrupiące. Ania Starmach zwraca uwagę na częsty błąd
Duszę razem z buraczkami. Lepsza niż kapusta zasmażana
Duszę razem z buraczkami. Lepsza niż kapusta zasmażana
Dodaj odrobinę do wody, gdy gotujesz kalafiora. Pozostanie bielusieńki, a w domu nie będzie brzydko pachnieć
Dodaj odrobinę do wody, gdy gotujesz kalafiora. Pozostanie bielusieńki, a w domu nie będzie brzydko pachnieć
Jak we Włoszech zbiera się grzyby? Gwiazdkowy szef kuchni o pudrze grzybowym i umami
Jak we Włoszech zbiera się grzyby? Gwiazdkowy szef kuchni o pudrze grzybowym i umami
Królowie i szlachta zajadali się tą zdrową zupą. Dziś mniej popularna, a na trawienie jest świetna
Królowie i szlachta zajadali się tą zdrową zupą. Dziś mniej popularna, a na trawienie jest świetna
Zapomnij o pumpkin spice latte. Ten jesienny napój przyjemnie rozgrzewa, dodaje energii i pomaga schudnąć
Zapomnij o pumpkin spice latte. Ten jesienny napój przyjemnie rozgrzewa, dodaje energii i pomaga schudnąć
To najlepsze jajka dla dzieci i seniorów. Są najzdrowsze i bardzo wspierają serce
To najlepsze jajka dla dzieci i seniorów. Są najzdrowsze i bardzo wspierają serce
Kotlety mielone robię z przepisu Strzelczyka. Jeszcze bardziej soczyste i miękkie niż zwykłe
Kotlety mielone robię z przepisu Strzelczyka. Jeszcze bardziej soczyste i miękkie niż zwykłe
Gęsta i rozgrzewająca zupa z soczewicy. Obowiązkowa jest jedna przyprawa
Gęsta i rozgrzewająca zupa z soczewicy. Obowiązkowa jest jedna przyprawa
Kurczak pieczony z papryką. Jakub Kuroń podpowiada trik na karmelizowaną cebulę
Kurczak pieczony z papryką. Jakub Kuroń podpowiada trik na karmelizowaną cebulę