Śniadanie godne sułtana. Spróbujesz raz i zapomnisz o szakszuce i jajecznicy
Jajko poszetowe, w którym białko jest idealnie ścięte, zaś żółtko pozostaje płynne, to składnik wielu pysznych potraw. Stanowi też bazę tureckiego przysmaku çilbir – idealnego pomysłu na śniadanie czy lunch. Jak go przyrządzić?
21.04.2024 | aktual.: 22.04.2024 08:07
Abdülhamid II historycy obdarzyli mianem "krwawego sułtana". Władca Imperium Osmańskiego z przełomu XIX i XX wieku "zasłynął" przede wszystkim jako kat narodu ormiańskiego, z jego przyzwoleniem dokonano rzezi, która pochłonęła blisko 300 tysięcy niewinnych ofiar.
Jednak turecki sułtan miał też swoje zasługi w dziedzinie… kulinariów. Był wielkim smakoszem i liczne grono kucharzy robiło co mogło, by spełniać zachcianki Abdülhamida II. Jeden z nich postanowił zmodyfikować potrawę, której receptura pochodziła prawdopodobnie z XV wieku i od tego czasu była chętnie jadana w sułtańskich pałacach. Tak powstał przepis na popularny do dziś çilbir, czyli jajko w koszulce z jogurtem i aromatycznymi przyprawami.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Przysmak, ceniony również w innych krajach regionu: Bułgarii, Serbii, Czarnogórze czy Bośni i Hercegowinie, ucieleśnia istotę kuchni bałkańskiej, słynącej z zamiłowania do produktów mlecznych, świeżych składników, pachnących przypraw oraz idealnego równoważenia smaków.
Çilbir bez trudu przyrządzimy we własnej kuchni. Będzie pysznym pomysłem na śniadanie lub lunch. Jak przygotować turecki specjał?
Jajko w koszulce – jak to zrobić
Dania z jajkami powinny regularnie gościć w naszym jadłospisie, gdyż trudno znaleźć produkt o większych wartościach odżywczych. Dzięki bogactwu witamin, minerałów, białek czy nienasyconych kwasów tłuszczowych jajka wykazują bardzo pozytywny wpływ na organizm, regulując procesy przemiany materii, zapobiegając anemii, wzmacniając system odpornościowy, poprawiając pamięć, zmniejszając ryzyko chorób układu krążenia, dbając o kości, stawy i mięśnie, a także przyspieszając regenerację po wysiłku fizycznym, np. spowodowanym intensywnym treningiem.
Jajko w koszulce, zwane też poszetowym, pozwala w bardzo dużym stopniu zachować cenne właściwości. Oczywiście pod warunkiem, że do przygotowania przysmaku użyjemy jak najświeższego produktu. Jak go sprawdzić? Gdy po włożeniu do naczynia z wodą jajko leży na dnie, to znak, że można je jeść. Kiedy wypływa na powierzchnię, raczej nie nadaje się do spożycia.
Sposobów przygotowania jajka poszetowego jest kilka. Najprościej zagotować w garnku litr wody i zakwasić ją octem lub sokiem z cytryny (około 2 łyżkami). Jajko (powinno mieć temperaturę pokojową) wbijamy ostrożnie do małej miseczki. Wrzącą wodę mieszamy, by uzyskać wir, w środek którego wlewamy jajko. Przestajemy mieszać, gotujemy jajko przez 3 minuty, a następnie wyjmujemy delikatnie łyżką cedzakową i odsączamy na ręczniku papierowym.
Jeśli nie mamy wystarczającej wprawy i obawiamy się, że jajko rozpłynie się w wodzie, możemy zastosować sprytne rozwiązanie – jajko wbijamy do filiżanki lub szklanki wyłożonej folią spożywczą posmarowaną olejem, zawijamy ją od góry i taką sakiewkę zanurzamy we wrzącej wodzie.
Warto również wypróbować sposób promowany przez legendarną gwiazdę kulinarną amerykańskiej telewizji Julię Child, która zalecała, by najpierw włożyć jajko w skorupce do wrzątku (maksymalnie na minutę), a dopiero później wbić jego zawartość do wody. Dzięki temu białko szybciej się ścina i otula wciąż płynne żółtko.
Çilbir – przepis na tureckie danie
Zanim przystąpimy do gotowania jajka, musimy przyrządzić sos, który wzbogaci smak potrawy. Na małej patelni rozpuszczamy masło (2 łyżki), aż zacznie nabierać orzechowo-brązowego koloru, uważając, by się przypaliło. Wyłączamy ogień, dolewamy dobrej jakości oliwę z oliwek (łyżka) i dosypujemy płatki czerwonej papryki (łyżeczka).
Przygotowujemy jajko w koszulce (z przepisu powyżej). Równocześnie gęsty jogurt naturalny (szklanka, powinien mieć temperaturę pokojową) mieszamy z drobno posiekanym czosnkiem (1-2 ząbki).
Do miseczki nakładamy jogurt, następnie jajko i polewamy sosem maślanym. Podajemy natychmiast, najlepiej ze świeżym pieczywem, którym będziemy mogli później zebrać pyszne pozostałości potrawy.