Strąci z podium nawet jajecznicę. Rodzina ustawi się w kolejce z talerzami

Często omijamy tę roślinę szerokim łukiem, obawiając się porastających ją parzących włosków. Tymczasem pokrzywa jest skarbnicą wartościowych składników odżywczych, a także cenionym od wieków… produktem spożywczym, o czym możemy się przekonać, przyrządzając pyszny, wiosenny omlet.

Omlet, czyli proste danie ze smażonych jajek, to przysmak z bardzo długą tradycją, jadany już w starożytnej Persji oraz na terenie Imperium Rzymskiego. Prawdziwymi mistrzami w przyrządzaniu potrawy okazali się Francuzi, którzy przez wieki dopracowali receptury specjału. Aleksander Dumas w swoim "Wielkim słowniku kulinarnym" opisuje kilka wersji omletu, m.in. ze świeżymi ziołami (pietruszką, szczypiorkiem i estragonem) czy grzybami, w tym truflami. Wielkim uznaniem cieszy się omelette de la mère Poulard, którego przepis powstał w XIX wieku, w słynnym normandzkim sanktuarium Mont Saint – Michel. Przypomina suflet z chrupiącą skórką i puszystym wnętrzem.

Omlety jada się jednak na całym świecie. Włosi uwielbiają frittatę, do której dodają warzywa (np. szpinak), parmezan, a nawet makaron. Hiszpańska tortilla de patatas to gruby placek ze smażonymi ziemniakami. W Japonii jada się natomiast tamagoyaki, czyli omlet z sosem sojowym i rybnymi płatkami bonito. Popularne są też wersje słodkie, choćby austriacki, puszysty omlet z rodzynkami, porwany na kawałki w czasie smażenia, nazwany na cześć cesarza Franciszka Józefa kaiserschmarrn.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

W Polsce modę na tego typu dania rozpropagowała królowa Marysieńka, żona Jana III Sobieskiego. "(...) gdy tylko w czasie licznych podróży królewskich karoca wioząca dostojną parę zatrzymywała się na krótki popas przed szlacheckim dworem, zaraz z kuchni rozlegały się odgłosy ubijanych na omlet jaj" – wspominał kronikarz.

Nasi przodkowie chętnie jadali omlety z dodatkiem warzyw oraz roślin zbieranych na łąkach, choćby pokrzywy, cenionej za delikatny smak oraz wartości prozdrowotne.

"I tak to moi kochani w przyrodzie nieraz bywa, że pożyteczną się staje zwykła zielona pokrzywa" – głosi stare powiedzenie. Niezbyt szanowana, parząca roślina uchodzi za jeden z najcenniejszych darów natury. O jej niezwykłych właściwościach leczniczych i odżywczych pisał już Hipokrates, zachwycali się nimi również Paracelsus czy św. Hildegarda z Bingen, średniowieczna uczona i uzdrowicielka.

Długo można wyliczać cenne składniki pokrzywy, choćby witaminę C, antocyjany, chlorofil, taniny, garbniki, flawonoidy (kemferol, kwercetynę, rutynę, izoramnetynę), kwasy organiczne (masłowy, kawowy, kumarowy, mrówkowy, palmitynowy, pantotenowy, linolowy, linolenowy), wapń, magnez, żelazo czy krzem.

Dzięki temu bogactwu roślina świetnie wpływa na nasze zdrowie. Wyróżnia się m.in. silnym działaniem antyoksydacyjnym i przeciwnowotworowym, dzięki czemu pomaga neutralizować szkodliwą aktywność wolnych rodników, które przyspieszają procesy starzenia organizmu i sprzyjają rozwojowi wielu poważnych schorzeń.

Liście pokrzywy wykazują właściwości moczopędne, przeciwzapalne oraz oczyszczające. Są zalecane w okresie wzmożonej pracy organizmu, np. w czasie ciąży (dzięki spożywaniu tej rośliny kobieta zyska większą odporność i usunie groźne toksyny, a po narodzinach dziecka zwiększy produkcję mleka oraz przyspieszy likwidację obrzęków). U mężczyzn pozytywnie wpływa na pracę prostaty.

Jak już wspomnieliśmy, pokrzywa dostarcza dużo żelaza, którego brak fatalnie "odbija się" na zdrowiu i samopoczuciu – często skarżymy się wówczas na permanentne zmęczenie, nasza skóra przybiera blady odcień, a włosy mają skłonność do wypadania.

Badania naukowe wykazały również, że pokrzywa przynosi ulgę w chorobach alergicznych. To zasługa wysokiej zawartości m.in. pochodnych tyrozyny, wykazujących działanie przeciwhistaminowe. Dowiedziono też pozytywnego wpływu tej rośliny na zmniejszenie ryzyka poważnych dolegliwości układu sercowo-naczyniowego.

Pokrzywę najlepiej zbierać w kwietniu i maju. Później jej liście stają się twarde, suche i włókniste, zwłaszcza te, które rosną w miejscach mocno nasłonecznionych. Wtedy do spożycia nadają się jedynie wierzchołki pędów, o ile są zielone i świeże. Do ich zbioru należy oczywiście używać gumowych rękawiczek, chroniących przed poparzeniem.

Do przyrządzenia omletu nie potrzeba zbyt wielu składników, jednak ważna jest ich jakość. Dotyczy to zwłaszcza jajek, które powinny być bardzo świeże. Jak to sprawdzić? Zanurz jajko w naczyniu z wodą. Gdy natychmiast opadnie poziomo na dno, możemy je wykorzystać bez żadnych obaw. Jeśli "stoi" na dnie, unosząc się trochę w kierunku powierzchni, nie jest już pierwszej świeżości, ale prawdopodobnie nadaje się do konsumpcji, choć niekoniecznie do przygotowania omletu. Jajko, które po zanurzeniu wypływa na powierzchnię, a nawet wystaje ponad poziom wody, ma już najwyraźniej bardzo dużą komorę powietrzną. To jednoznacznie wskazuje na jego nieświeżość.

Teraz możemy przystąpić do przyrządzania potrawy. Garść świeżych liści pokrzywy umieszczamy na minutę we wrzącej wodzie, po czym odcedzamy. W dużej misce ubijamy cztery duże jajka, najlepiej "zerówki" lub "jedynki", po czym przekładamy do nich odcedzone liście i kilka pomidorków koktajlowych. Doprawiamy solą i pieprzem.

Masę wylewamy na rozgrzany na patelni tłuszcz (świetnie sprawdzi się masło klarowane). Smażymy na średnim ogniu, po kilka minut z obu stron, aż do uzyskania złotego koloru. Omlet podajemy posypany posiekanym szczypiorkiem.