Ten grzyb odstrasza swoim wyglądem. Smakuje jak ziemista rzodkiewka

Świat grzybów zdecydowanie nie ogranicza się do borowików i podgrzybków. Nie brakuje tutaj pułapek w postaci grzybów trujących i niejadalnych oraz takich okazów, które na pierwszy rzut oka odstraszają. Do tej ostatniej grupy zalicza się czarcie jajo, które wiele osób mija z niesmakiem. Okazuje się jednak, że to całkiem niezły grzyb.

Sromotnik bezwstydny, znany również jako smrodliwy czy wstydliwy, to niezwykły grzyb o charakterystycznym, fallicznym kształcie. Nie tylko nietypowy wygląd odstrasza zbieraczy. Grzyb ten wydziela charakterystyczny, niezbyt przyjemny zapach, który przyciąga do niego muchy. Widząc go na leśnej ścieżce, wielu grzybiarzy obchodzi czarcie jajo szerokim łukiem. Mimo swojej kontrowersyjnej reputacji sromotnik bezwstydny to jeden z najciekawszych grzybów występujących w naszych lasach. Sromotnika bezwstydnego można spotkać w lasach liściastych i iglastych na terenie całej Polski, więc jest duża szansa, że i tobie uda się na niego natknąć.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

W lasach pojawia się od lipca do listopada, więc to dobry czas, aby wyruszyć na zbiory. Cykl życiowy sromotnika zaczyna się od białej, kulistej formy, przypominającej nieco kurze jajo. Młode owocniki sromotnika, czyli właśnie czarcie jajo, są jadalne i całkiem smaczne.

Gdy wewnątrz czarciego jaja dojrzeją zarodniki, następuje spektakularna przemiana. Owocnik pęka, a z niego wyrasta trzon oraz kapelusz. Gdy młode zarodniki dojrzeją, intensywny smak zdecydowanie odstrasza od spróbowania. Stąd też przekonanie, że grzyb jest niejadalny. I lepiej go nie próbować, gdy już dojrzeje. Zapach padliny skutecznie zabiłby jakiekolwiek walory smakowe.

Cuchnący zapach jest dla sromotnika sposobem na rozmnażanie. Owady, przyciągnięte wonią padliny, pokrywają się zarodnikami i roznoszą je na duże odległości.

Młode owocniki sromotnika, czy czarcie jaja, są jadalne i w niektórych krajach, jak np. we Francji, są spożywane jako przysmak. Smakuje jak połączenie rzodkiewki z kalarepą i odrobiną ziemi.

- W wielu źródłach autorzy podają, że nalewka z czarcich jaj ma zastosowanie lecznicze zarówno zewnętrznie (gojenie ran, wrzody, odleżyny, reumatyzm, ukąszenia, ból zębów), jak i wewnętrznie (m. in. choroby nerek, astma, gruźlica, hipercholesterolemia, nadciśnienie). Określany jest jako najbardziej leczniczy grzyb w Europie" - czytamy na stronie Nadleśnictwa Stare Jabłonki.

Leśnicy podpowiadają, by białe rdzenie wyjęte z wnętrza czarciego jaja spożywać na surowo. W takiej formie są chrupiące i mają smak określany jako ziemisto-rzodkiewkowy. Natomiast plasterki, po usunięciu osłony i galaretowatej warstwy, najlepiej jeść smażone. Okaże się, że podczas takiej obróbki termicznej nie miękną jak inne grzyby, a nabierają chrupkości.

Pamiętaj, nigdy nie zbieraj grzybów, których nie jesteś całkowicie pewny. Zostaw je w lesie lub zanieś do pobliskiego Sanepidu, gdzie ekspert mykologii zajmie się identyfikacją.