Babcia często robi takie placki. Nie zawierają drożdży, a są bardzo puszyste
Jeśli szukasz przepisu na szybkie, mięciutkie placki, które zawsze się udają, koniecznie musisz poznać babcine proziaki. To tradycyjne, domowe pieczywo, które przygotowuje się bez użycia drożdży — zamiast tego dodaje się sodę oczyszczoną i proszek do pieczenia. Efekt? Ciepłe, pachnące, niezwykle puszyste placki, które smakują jak wspomnienie dzieciństwa.
Mięciutkie, puszyste i delikatnie chrupiące — takie właśnie są proziaki, czyli tradycyjne placki z południowo-wschodniej Polski. Ich sekret tkwi w prostocie i sprytnym wykorzystaniu sody oczyszczonej zamiast drożdży. Dzięki temu ciasto nie musi długo wyrastać, a placki można przygotować wyjątkowo szybko. Proziaki to doskonały pomysł na ciepłe, domowe pieczywo, które smakuje wyśmienicie zarówno z masłem, jak i na słodko czy wytrawnie.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Proziaki, knysze i pasztet bez mięsa. Tak smakuje Podkarpacie
Przepis na proziaki
Przepis na babcine proziaki warto mieć w zanadrzu — zwłaszcza gdy masz ochotę na coś pysznego i domowego, ale nie chcesz czekać na wyrastanie ciasta drożdżowego.
Składniki:
- 500 g mąki pszennej,
- 1 szklanka maślanki,
- 1 jajko,
- 1 płaska łyżeczka sody oczyszczonej,
- 1 płaska łyżeczka proszku do pieczenia,
- 1 łyżeczka soli.
Przygotowanie:
- Mąkę przesiewam do dużej miski, dodaję sodę, proszek do pieczenia i sól. Całość dokładnie mieszam.
- W osobnym naczyniu łączę maślankę z jajkiem.
- Mokre składniki wlewam do suchych i zagniatam gładkie, elastyczne ciasto.
- Następnie rozwałkowuję je na grubość około 1-1,5 cm i wykrawam krążki przy pomocy szklanki lub foremki.
- Proziaki smażę na suchej, dobrze rozgrzanej patelni na średnim ogniu - po kilka minut z każdej strony, aż nabiorą złocistego koloru.
Czym właściwie są proziaki?
Proziaki to tradycyjne, domowe placki pochodzące z Podkarpacia i innych regionów południowo-wschodniej Polski. Ich nazwa pochodzi od "prozy", czyli dawnej ludowej nazwy sody oczyszczonej — kluczowego składnika, który sprawia, że placki są puszyste, mimo braku drożdży. Przygotowuje się je z kilku prostych składników: mąki, maślanki (lub kefiru), jajka, sody, proszku do pieczenia i soli. Ciasto szybko się zagniata i nie musi wyrastać.
Proziaki powstały w czasach, gdy w biednych wiejskich domach dostęp do drożdży był ograniczony lub bardzo kosztowny. Soda oczyszczona ("proza") stała się więc genialnym zamiennikiem, pozwalającym szybko przygotować świeże pieczywo.
Co ciekawe, tradycyjne proziaki pieczono na rozgrzanej blasze kuchni kaflowej lub w piecu, a nie w piekarniku czy na suchej patelni, jak robimy to dziś. Czasami rozgrzewano też specjalne, ciężkie żelazne płyty nad ogniem. Dzięki temu proziaki miały charakterystyczny smak lekko przypalonego ciasta i aromat, którego nie da się odtworzyć w nowoczesnej kuchni.
