Ciocia Basia spod Puław co tydzień robi bandzwoły na obiad. Farsz jest smaczniejszy niż w pierogach

Polska kuchnia ziemniakami stoi. Bardzo często wykorzystywane są one do przygotowania klusek. Znajdziemy je praktycznie w każdym rejonie kraju i choć przepisy nieco się różnią, zawsze są to proste receptury ze składników łatwo dostępnych.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

..

Bandzwoły to właśnie rodzaj klusek ziemniaczanych, które pochodzą z Lubelszczyzny. Najbardziej znane są w miejscowości Zagrody, w powiecie puławskim. Stąd często używa się nazwy: zagrodzkie bandzwoły. Ta potrawa w lipcu ubiegłego roku została wpisana na Listę Produktów Regionalnych. Co warto o niej wiedzieć?

Bandzwoły mają podłużny lub okrągły kształt, a przygotowuje się je z mieszanych kartofli: surowych i gotowanych, z dodatkiem mąki ziemniaczanej i skrobi. Jako nadzienie zaś używa się farszu z fasoli. Lubelszczyzna słynie z prostych, sycących potraw, bazujących na ziemniakach, roślinach strączkowych i kaszach. Aby urozmaicić ich smak, gospodynie zaczęły dodawać do nich inne warzywa. Stąd nadzienie z fasoli, ale stosowano też kapustę, kaszę czy ser. Nie wiadomo zaś skąd wzięła się sama nazwa bandzwoły. Bandzwoł to regionalne określenie kogoś, komu brakuje rozumu.

Jakie jeszcze nazwy klusek ziemniaczanych warto znać? Kartacze i cepeliny gotuje się na Podlasiu. Pigoły, kalmuki, kojboły, kudłatki, pyzie, byki i męcybuły znane są w świętokrzyskim. Dziadki, gałki i hulajdy można spotkać w Małopolsce. Tertuny, kartoflaki, bandzwoły pochodzą z Lubelszczyzny. Trepy i pyzy królują na Mazowszu. Kacapoły są z Podkarpacia, a golce z Pomorza.

Bandzwoły przygotowuje się z gotowanych i surowych ziemniaków w proporcji 1:2. Kluski nadziewane są ugotowaną, utłuczoną lub zmiksowaną fasolą z dodatkiem cebuli. Farsz nie potrzebuje wielu przypraw, wystarczy sól i pieprz. Sposób lepienia jest podobny, jak w przypadku kartaczy. Z ciasta trzeba formować niewielkie placki, nadziewać i zlepiać, tak by powstawały kluski. Sporo uwagi trzeba poświęcić gotowaniu. Moc palnika powinna być niewielka, bandzwoły trzeba delikatnie wkładać do wody, bo inaczej mogą się rozpadać.

Tradycyjnie bandzwoły podaje się je okraszone skwarkami lub smażoną cebulką. Tak właśnie serwowano je w domu rodzinnym cioci Basi. Takie proste danie syciło i dawało energię na długo. Ciocia Basia stawia na nowocześniejsze połączenia i zawsze do tych pysznych klusek przygotowuje surówki. Sprawdzają się także jako dodatek do obiadu, na przykład z mięsnym sosem.

Składniki:

• 3 kg ziemniaków mączystych,
• 300 g suszonej białej fasoli,
• 1 łyżka sody oczyszczonej,
• 3 łyżki mąki ziemniaczanej,
• 2 cebule,
• pieprz i sól do smaku,
• majeranek do smaku, opcjonalnie,
• olej do smażenia

Sposób przygotowania:

1. Zalej fasolę zimną wodą wymieszaną z sodą. Po ok. 10 godzinach wylej wodę, przepłucz fasolę. Zalej ją świeżą, zimną wodą i ugotuj do miękkości.
2. Fasolę odcedź, wystudź, a potem zmiel lub zblenduj.
3. Kilogram ziemniaków obierz, pokrój na kawałki i ugotuj w osolonej wodzie do miękkości. Wystudzone przepuść przez praskę.
4. Pozostałe ziemniaki obierz i zatrzyj na najmniejszych oczkach tarki lub w malakserze. Odciśnij je z soku, zachowaj sok na później.
5. Dwie cebule drobno pokrój i zeszklij na oleju. Dodaj ją do fasoli, wymieszaj i dopraw masę do smaku.
6. Wymieszaj gotowane ziemniaki z surowymi, dodaj skrobię wyciśniętą z ziemniaków i mąką ziemniaczaną, następnie wyrób ciasto. Podziel je na około 10 części.
7. Formuj ciasto w spłaszczone placki. Nakładaj na nie farsz, formuj owalne kluski i zlepiaj.
8. Kluski gotuj w dużym garnku w osolonym wrzątku. Delikatnie wykładaj na wrzątek po kilka sztuk. Gotuj je po ok. 5 minut od wypłynięcia.