Dietetycy stawiają sprawę jasno. Ta część jajka jest najzdrowsza
Jajka to produkt o uniwersalnym zastosowaniu. Znajdują się praktycznie w każdej kuchni, a wiele osób nie wyobraża sobie dnia bez chociażby jednego jajka. Na temat tego produktu krąży wiele mitów. Niektórzy zachwalają ich regularne spożywanie, inni zwracają uwagę na cholesterol. W wielu przepisach na liście składników widnieją same żółtka, bez białek. Czy to znaczy, że są one lepsze?
Kurze jajko jest skarbnicą wartości odżywczych. W żółtku ukryte są witaminy A, D, E, K i z grupy B, pierwiastki, takie jak żelazo, selen i cynk, nienasycone kwasy tłuszczowe oraz wiele innych substancji, na przykład cholina i luteina. Z kolei w białku znajduje się tylko białko, ale również ono jest potrzebne do prawidłowej pracy organizmu.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Prażnica na bretlingach - jajecznica po kaszubsku
Największe korzyści jedzenia jajek
Jajko jest źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym kwasów omega-3, które odgrywają szczególną rolę w utrzymaniu prawidłowych funkcji mózgu i wzroku. Cholina to związek chemiczny niezbędny do prawidłowej pracy nie tylko mózgu i układu nerwowego, ale także wątroby. Ta substancja jest szczególnie ważna dla kobiet w ciąży, mając kluczowe znaczenie dla rozwoju płodu. Z kolei luteina chroni oczy przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.
To prawda, ze jajka zawierają dużą ilość cholesterolu. Jednak, jak podkreśla Agata Kiciak ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, jest to przede wszystkim cholesterol pokarmowy. Nie jest jednoznaczny z tym, który przenika do krwi. Co więcej zawarta w jajku lecytyna hamuje wchłanianie cholesterolu do układu krwionośnego.
Co jest zdrowsze – białko czy żółtko?
Agata Kiciak przyznaje, że:
"żółtko jaja kurzego ma bardziej urozmaicony skład chemiczny, niż białko, z tego względu jest bardziej wartościową częścią jaja, jest jednak również bardziej kaloryczne".
Z kolei białko jest źródłem wszystkich aminokwasów – to tzw. białko wzorcowe. Dostarcza do organizmu także aminokwasy egzogenne, czyli takie, których organizm nie jest w stanie wyprodukować samodzielnie (za PAP). Dlatego w opinii naukowców najzdrowszym rozwiązaniem jest jedzenie jajka w całości.
Nie wszystkie jajka mają taki sam skład
Zawartość tłuszczu, witaminy A i witaminy D w jajkach jest zależna od rodzaju podawanej kurom paszy. Wiosną i latem, kiedy ptaki spożywają więcej zielonej trawy, w ich jajkach znajduje się więcej witaminy A. Jajka zbierane latem od kur hodowanych na wolnym wybiegu mają nawet 2 x wyższe stężenie witaminy D niż jajka z sezonu zimowego.
Jak jeść jajka – lepsze na miękko czy na twardo?
Proporcjonalnie do czasu gotowania jajka zmniejsza się ilość substancji odżywczych. Będzie ich o wiele więcej w jajku ugotowanym na miękko, jednak ze względu na ryzyko zakażenia salmonellą lepiej zadbać o to, aby białko było ścięte – zwłaszcza w przypadku jajek z niepewnego źródła.
Jajka gotowane na miękko są lepiej przyswajalne i łatwiejsze do strawienia. Pod wpływem obróbki termicznej zmniejsza się także zawartość lecytyny, która zapobiega wchłanianiu cholesterolu. Dietetyczka Carrie Ruxton w publikacji dla magazynu "Nutrients" podaje, że spożywanie nawet 14 jajek tygodniowo jest zdrowe, co więcej – może wspomagać odchudzanie.