Kuzynka ze Śląska postawiła na wigilijnym stole zamiast barszczu. Wszyscy byli zaskoczeni
Siemieniotka, zwana także konopiotką, jest specyficzną w smaku (nieco gorzkawą) zupą, którą w śląskich domach podaje się podczas wieczerzy wigilijnej. Bazą tego tradycyjnego dania są ziarna konopi. Ponadto dawniej do zupy dodawano własnoręcznie mieloną mąkę z kaszy jaglanej, która jeszcze mocniej podbiła gorzki smak. Mówi się, że to potrawa, którą albo się kocha, albo nienawidzi.
08.12.2023 15:03
Siemieniotka (konopiotka) należy do najsłynniejszych śląskich zup świątecznych. Pierwsze wzmianki o tej potrawie pochodzą już z 1887 roku, a znaleźć je można w czwartym rozdziale opracowania "Lud rolniczo-górniczy z okolic Sławkowa" autorstwa Stanisława Ciszewskiego. Dawniej wierzono, że siemieniotka zapewniała powodzenie i pomyślność tym, którzy ją jedzą.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Siemieniotka/konopiotka. Tradycyjna zupa wigilijna na Śląsku
Siemieniotka jest tradycyjną potrawą wigilijną na Śląsku (a także w niektórych częściach Małopolski Wielkopolski). Głównym jej składnikiem są nasiona konopi siewnej. Przygotowanie konopiotki niegdyś trwało cały dzień. Przede wszystkim dlatego, że gospodynie własnoręcznie wyrabiały mąkę z kaszy jaglanej, którą zagęszczano zupę (i podbijano gorzki smak). Ponadto bardzo długo trwało gotowanie ziaren konopi.
Nasiona konopi najpierw należy moczyć w zimnej wodzie, najlepiej przez dobę. Następnie gotuje się je na małym ogniu. Po tym należy odlać wodę z gotowania, a same nasiona przetrzeć przez gęste sito, by oddzielić łuski. Do uzyskanego płynu dodaje się mleko i gotuje jeszcze kilka minut, stale mieszając. Zupa siemieniotka jest potrawą, która ma wiele wariantów i każda rodzina na Śląsku ma swój własny przepis. Niektórzy używają do niej siemienia lnianego zamiast konopnego, inni dodają śmietanę, masło, cebulę, cynamon lub migdały.
Siemieniotka/konopiotka. Przepis
Składniki:
- 300 g ziaren konopi,
- 2,5 l wody,
- 1 l mleka,
- 3 łyżki kaszy jaglanej,
- 700 g kaszy jęczmiennej,
- cukier, sól, pieprz do smaku,
- opcjonalnie: łyżka masła, świeże zioła.
Przygotowanie:
- Ziarna konopi zalej wodą i odstaw na 2-3 godziny. Po tym czasie odcedź ziarna i ponownie zalej wodą (ok. 2,5 l), a następnie zagotuj. Ziarna gotuj ok. 2 godziny, aż łuski ziarenek pękną i biały miąższ ukryty w środku, zacznie być widoczny.
- Popękane ziarenka odcedź (nie pozbywaj się wywaru).
- Następnie przeciśnij nasiona konopi przez gęste sito do wywaru, który został z gotowania nasion. Powinien wypłynąć z nich biały płyn, na sicie natomiast zostać powinny resztki nasion. Czynność powtarzaj tak długo, aż z nasion zostaną same łupiny.
- Do zupy dolej mleko i doprowadź całość do wrzenia, ciągle mieszając (zupa łatwo się przypala). Gotuj ok. 10 minut, dopraw solą, pieprzem i cukrem.
- Kaszę jaglaną zmiel w młynku do kawy. Tak przygotowaną dodaj do zupy i mieszaj, aż zgęstnieje. Zagotuj.
- Siemieniotkę podawaj z kaszą jęczmienną lub gryczaną. Opcjonalnie zupę podać można ze świeżymi ziołami i łyżką masła.