Prababka jarzynowej. Mało kto pamięta smak kazimierskiej fitki

Fitka kazimierska skutecznie zaspokajała głód niskim kosztem. Była gęsta od kaszy, tłusta od skwarków, ale miała też nieco koloru dzięki jarzynom, które stanowiły jej główny składnik. Smak prawdziwej fitki znają nieliczni. Dzisiejsze gospodynie odchodzą od gotowania zawiesistej zupy na rzecz nieco lżejszej z większą ilością warzyw.

Fitka kazimierska od 2011 roku widnieje na liście produktów tradycyjnych województwa świętokrzyskiego. Jak nazwa wskazuje, potrawa pochodzi z powiatu kazimierskiego, gdzie tradycję uprawy warzyw wykorzystywano do przyrządzania różnych domowych potraw, w tym właśnie fitki.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Fitka kazimierska zwana jest też biedą, fiutką, dziodem czy pituchą. Potrawa ta stworzona została z myślą o zaspokajaniu głodu dużej liczby osób jak najmniejszym kosztem, gdyż można ją przyrządzić z tego, co znajduje się w domu. Przepis na nią był niezwykle popularny, a w latach 60. przekazywano go na kursach kulinarnych dla gospodyń wiejskich.

Fitkę gotuje się na bazie mięsa i warzyw, głównie marchewki, pietruszki oraz ziemniaków. Do wywaru dodaje się również drobno pokrojoną i podsmażoną cebulę, a także skwarki ze słoniny lub, jak mawiają tamtejsze gospodynie, "ksynę stopionego masła". Fitkę "zarzuca się" kaszą jęczmienną, dodaje też nieco zasmażki oraz śmietany. Smak podkręca odrobina przecieru pomidorowego lub świeżych pomidorów. Dzisiejsze gospodynie domowe do zupy dodają więcej warzyw, a rezygnują z tłuszczu.

Składniki:

• 2 litry wywaru (mięsnego/ warzywnego/ warzywno-mięsnego),
• 2 cebule,
• 2 marchewki,
• 2 pietruszki,
• 1 mały korzeń selera,
• 2 pomidory,
• 1 kg ziemniaków,
• 200 g kaszy jęczmiennej,
• 300 g słoniny,
• sól i pieprz.

Przygotowanie:

1. Słoninę pokrój w niewielką kostkę i smaż w garnku o grubym dnie, aż tłuszcz się wytopi i powstaną skwarki.
2. Cebulę pokrój drobno i podsmaż ze skwarkami, aż się zeszkli.
3. Marchew, pietruszkę i selera obierz i pokrój w drobną kostkę, a następnie dodaj do skwarków z cebulą.
4. Smaż całość, aż warzywa nabiorą złocistej skórki.
5. Następnie dodaj pokrojone w kostkę pomidory (wcześniej możesz pozbyć się skórki) oraz kaszę jęczmienną. Zalej całość bulionem i gotuj, aż warzywa i kasza zmiękną.
6. Ziemniaki obierz i ugotuj do miękkości w osolonej wodzie.
7. Fitkę dopraw solą i pieprzem pod koniec gotowania. Podawaj z ziemniakami.

Źródło: gov.pl/web/rolnictwo/fitka-kazimierska; radiokielce.pl/1091500/fitka-kazimierska/