Jedz tak, aby spowolnić procesy starzenia. Naukowcy sprawdzili to na bliźniętach

W nowych badaniach, w których udział wzięło 21 par bliźniaków, jedno z nich stosowało dietę wegańską, podczas gdy drugie nie ograniczało w żaden sposób spożywanych pokarmów. Eksperyment trwał osiem tygodni i wykazał, że dieta wegańska może krótkoterminowo spowolnić procesy starzenia oraz obniżyć wiek biologiczny.

Każdy człowiek ma określony wiek chronologiczny, który liczy się od daty urodzenia. Istnieje również wiek biologiczny, który wyznacza się na podstawie starzenia się funkcji organizmu. Wiek ten odzwierciedla stan zdrowia komórek i tkanek danej osoby, a wpływ na niego mogą mieć choroby, styl życia, czynniki środowiskowe i wiele innych.

W nowych pracach naukowcy przyjrzeli się wpływowi przejścia na dietę wegańską. Do badań zaprosili 21 par bliźniaków jednojajowych. Próba składała się w 77 proc. z kobiet, a uczestnicy mieli średnio 40 lat. Uczeni chcieli sprawdzić, jakie zmiany zachodzą, gdy jedno z nich stosuje dietę wegańską, a dieta drugiego obejmuje wszystko, w tym mięso, jaja i nabiał każdego dnia.

Eksperyment trwał dwa miesiące. Przez pierwsze cztery tygodnie uczestnicy jedli posiłki specjalnie przygotowane dla nich, a przez kolejne tygodnie sami je sobie przygotowywali po odbyciu krótkich kursów gotowania.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Wyniki badań sugerują, że stosowanie diety wegańskiej przez kilka miesięcy może spowolnić procesy starzenia i obniżyć wiek biologiczny. Autorzy podkreślają jednak, że rezultaty, które ukazały się na łamach pisma "BMC Medicine" należy traktować z rezerwą, częściowo ze względu na ograniczenia w sposobie przeprowadzenia badania.

Autorzy badań przyjrzeli się zmianom w poziomach metylacji DNA bliźniaków. Proces metylacji DNA prowadzi do zmian w aktywności niektórych genów bez modyfikacji oryginalnej sekwencji DNA. Do określenia stanu zdrowia komórek i tkanek u ludzi badacze wykorzystują właśnie poziomy metylacji DNA. Jego wzorce zmieniają się w trakcie życia i postępują wraz z wiekiem biologicznym danej osoby, który może być większy lub mniejszy od wieku mierzonego w przeżytych latach. Zasadniczo zwiększona metylacja DNA jest uważana za marker postępujących procesów starzenia.

Metylację DNA można analizować, pobierając próbki krwi — dlatego pobrano je od uczestników eksperymentu na początku, w czwartym i ósmym tygodniu badania. Następnie porównano je, aby sprawdzić, czy i jak zmiana diety wpłynęła na organizmy badanych. Uczeni wykorzystali poziom metylacji DNA, aby wywnioskować wiek biologiczny uczestników.

Co ciekawe, badacze zaobserwowali obniżenie szacunków wieku biologicznego u uczestników, którzy stosowali dietę wegańską, ale nie u tych, którzy jedli wszystko. U osób, które przeszły na dietę wegańską dostrzegli też obniżenie markerów starzenia dla serca, wątroby oraz układów zapalnego i metabolicznego.

Autorzy podkreślają jednak, że nie jest jasne, w jakim stopniu zaobserwowane różnice między uczestnikami można przypisać diecie. Uczestnicy stosujący dietę wegańską stracili średnio o dwa kilogramy więcej niż ich wszystkożerne rodzeństwo, dlatego, że przyjmowali mniejszą ilość kalorii. Badacze wskazują, że te różnice w utracie wagi mogły przyczynić się do zaobserwowanych różnic w wieku epigenetycznym między obiema grupami. W innych badaniach wykazano, że ograniczenie kalorii spowalnia starzenie się u myszy i małp.

Choć ciekawe jest obserwowanie redukcji wieku biologicznego po tak krótkim czasie, długość badania oznacza również, że nie uwzględniono długoterminowych skutków zmian w diecie.

— Jeśli dieta wegańska nie jest uzupełniana witaminą B12, rozwija się niedobór witaminy B12, który powoduje przewlekłe i często podstępne uszkodzenia układu nerwowego — powiedział Tom Sanders, emerytowany profesor żywienia i dietetyki z King’s College London. — Długoterminowe badania obserwacyjne wegan również wykazują niekorzystny wpływ tej diety na gęstość kości, który prawdopodobnie jest spowodowany bardzo niskim spożyciem wapnia i białka. Chociaż badania obserwacyjne wskazują, że diety wegańskie mogą mieć korzystny wpływ na zdrowie w średnim wieku (takie jak niższe ryzyko chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycy typu 2), nie dotyczy to starszych wegan, którzy wydają się być bardziej narażeni na utratę masy mięśniowej, niską gęstość kości i zaburzenia neurologiczne, które mają znaczący wpływ na jakość życia — dodał.

Autorzy publikacji wskazują, że potrzebne są dalsze badania w celu ustalenia związku między składem diety, wagą i procesami starzenia.

Źródło: BioMed Central, fot. Live Science