Które szparagi są zdrowsze? Mało kto ma tego świadomość

Szparagi to jeden z najbardziej wyczekiwanych symboli wiosny na talerzu. W sezonie pojawiają się zarówno zielone, jak i białe odmiany – różnią się nie tylko kolorem, ale też smakiem, strukturą i sposobem przygotowania. Choć obie wersje należą do tego samego gatunku, ich uprawa przebiega zupełnie inaczej, co następnie przekłada się na różnice w wyglądzie i właściwościach. Warto wiedzieć, czym się charakteryzują i które lepiej sprawdzą się w zależności od potrzeb kulinarnych i zdrowotnych.

Szparagi cieszą się ogromną popularnością szczególnie wiosną, gdy rozpoczyna się ich krótki, ale intensywny sezon. Najczęściej dostępne są od kwietnia do końca czerwca, a ich świeżość i smak najlepiej wykorzystać właśnie w tym okresie. Choć znane były już w starożytnym Egipcie i Rzymie, dziś są cenione nie tylko za delikatny smak, ale też za niską kaloryczność i bogactwo składników odżywczych. W sprzedaży najczęściej spotykamy dwie odmiany – białe i zielone.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Choć białe i zielone szparagi pochodzą z tej samej rośliny, różnice między nimi są wyraźne i zaczynają się już na etapie uprawy. Zielone rosną nad ziemią i dzięki światłu słonecznemu wytwarzają chlorofil, który nadaje im intensywny kolor oraz wyrazisty, lekko orzechowy smak. Białe natomiast rosną całkowicie pod ziemią – są obsypywane ziemią w miarę wzrostu, co zapobiega ich kontaktowi ze światłem, przez co nie wykształcają barwnika i mają delikatniejszy, łagodniejszy smak.

Różnią się również strukturą: białe szparagi są grubsze i twardsze, dlatego wymagają dokładnego obrania i dłuższej obróbki cieplnej. Zielone są cieńsze, bardziej miękkie i często można je gotować lub smażyć bez wcześniejszego obierania. Te różnice powodują, że każda z odmian sprawdza się lepiej w innych daniach i warto wybierać je w zależności od tego, jaki efekt kulinarny chcemy uzyskać.

Zarówno białe, jak i zielone szparagi są niskokaloryczne, lekkostrawne i bogate w składniki odżywcze, ale zielone wypadają odrobinę korzystniej pod względem wartości odżywczych. Dzięki temu, że rosną na słońcu i wytwarzają chlorofil, zawierają więcej witaminy C, beta-karotenu (prowitaminy A) oraz witaminy K. Są także bogatsze w przeciwutleniacze, które wspierają ochronę komórek przed stresem oksydacyjnym.

Obie odmiany dostarczają kwas foliowy, witaminy z grupy B oraz błonnik, który wspomaga trawienie i daje uczucie sytości. Zielone szparagi mają też wyższy poziom związków siarkowych, którym przypisuje się działanie moczopędne i wspierające detoksykację organizmu. Mimo to białe również pozostają wartościowym wyborem, zwłaszcza dla osób preferujących łagodniejszy smak i delikatniejszą strukturę.

Zielone i białe szparagi różnią się nie tylko smakiem, ale też kulinarnym zastosowaniem. Zielone, dzięki swojej delikatniejszej strukturze i bardziej wyrazistemu smakowi, świetnie sprawdzają się w szybkich daniach – sałatkach, makaronach, tartach czy w formie dodatku do jajek i dań azjatyckich. Można je grillować, smażyć, gotować na parze, a nawet jeść na surowo w cienkich plasterkach.

Białe szparagi są twardsze i mają łagodniejszy, bardziej kremowy smak, dlatego lepiej komponują się z cięższymi dodatkami – masłem, sosem holenderskim, beszamelowym czy zapiekankami. Przed przygotowaniem wymagają obrania i trochę dłuższego gotowania. Doskonale sprawdzają się jako składnik klasycznych dań obiadowych, w zupach-kremach oraz jako elegancka przystawka z dodatkiem sosów i świeżych ziół.

Wybór między białymi a zielonymi szparagami zależy od tego, czego oczekujemy od dania – zarówno pod względem smaku, jak i wartości odżywczych. Jeśli zależy ci na szybszym przygotowaniu, intensywniejszym smaku i wyższej zawartości witamin, zielone szparagi będą znacznie lepszym wyborem. Świetnie sprawdzają się w lekkich, nowoczesnych daniach i nie wymagają obierania, co oszczędza czas w kuchni.

Białe szparagi będą lepsze dla osób preferujących łagodniejsze smaki i klasyczne połączenia. Dzięki delikatnej strukturze pasują do dań z sosami, masłem lub ziemniakami. Są też dobrym wyborem dla tych, którzy mają wrażliwy układ pokarmowy i unikają zbyt intensywnych warzyw. W praktyce najlepiej korzystać z obu odmian w zależności od okazji – każda ma swoje miejsce w kuchni i może urozmaicić sezonowe menu.

Szparagi skrywają kilka ciekawostek, które mogą zaskoczyć nawet ich miłośników. Jedną z najbardziej znanych, choć rzadko komentowanych, jest specyficzny zapach moczu po ich spożyciu. Odpowiadają za to związki siarki, które są metabolizowane w organizmie i wydalane z moczem – co ciekawe, nie każdy je wyczuwa, a niektórzy w ogóle ich nie wytwarzają z powodu różnic genetycznych.

Szparagi wykazują też działanie moczopędne, dlatego od wieków były stosowane jako naturalny środek wspomagający pracę nerek. Co więcej, uchodzą za naturalny afrodyzjak – nie tylko ze względu na swój kształt, ale i zawartość kwasu foliowego oraz witamin z grupy B, które wspierają układ nerwowy i hormonalny.

Warto również wiedzieć, że świeżo zebrane szparagi zaczynają szybko tracić jędrność i słodycz, dlatego najlepiej spożywać je jak najszybciej po zakupie. Aby wydłużyć ich świeżość, można przechowywać je pionowo w wodzie, tak jak świeże zioła – ten prosty trik pomaga zachować ich smak i strukturę na dłużej.