Natrzyj mięso przed pieczeniem albo wsyp do zupy. Obniża ciśnienie i cholesterol
Mieszkańcy Azji od wieków przetwarzają biały czosnek w czarną postać, która traci charakterystyczną ostrość, a nabiera nowego, niezwykłego smaku, z nutami wędzonej śliwki, sosu sojowego, anyżu czy octu balsamicznego. Imponuje też wartościami odżywczymi i staje się bardzo uniwersalnym produktem kulinarnym.
10.11.2023 07:25
Pochodzący z górskich regionów dzisiejszego Kirgistanu i Kazachstanu czosnek pospolity był ceniony już kilka tysięcy lat temu. Uprawiali go mieszkańcy starożytnej Mezopotamii, choć to Chińczykom przypisuje się rozpropagowanie aromatycznej rośliny w Azji, zwłaszcza wschodniej.
W kuchni koreańskiej czy japońskiej czosnek gości od bardzo dawna. Prawdopodobnie właśnie na Półwyspie Koreańskim po raz pierwszy odkryto, że aromatyczne ząbki, długo przechowywane w wysokiej temperaturze i wilgotności, nie tylko ciemnieją, ale nabierają także zupełnie nowych walorów kulinarnych oraz prozdrowotnych – wierzono, że ich jedzenie zapewnia długowieczność.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Przez wieki czarny czosnek cieszył się popularnością wyłącznie w Azji, jednak w XXI wieku, przede wszystkim dzięki telewizji i internetowi, stał się wielkim przebojem także w Stanach Zjednoczonych oraz Europie. Chętnie sięgają po niego najlepsi szefowie kuchni.
Technologia produkcji wciąż pozostaje ta sama. Świeży czosnek poddaje się procesowi, zwanemu reakcją Maillarda, czyli obróbce cieplnej w temperaturze 60-80 stopni i kontrolowanej, wysokiej wilgotności, w specjalnie przystosowanym do tego piecu. Trwa to kilka miesięcy. Przez ten czas czosnek zyskuje nowy kolor, traci charakterystyczny zapach i ostry smak, ale zyskuje nowe właściwości.
Czarny czosnek – wartości odżywcze
Na ostry smak i zapach zwykłego czosnku wpływa wysoka zawartość organicznych związków siarki, szczególnie allicyny. W czarnym czosnku jest ona przekształcana w znacznie bardziej stabilną formę, czyli s-allilocysteinę, która nie tylko wykazuje działanie przeciwbakteryjne (hamuje rozwój groźnej Helicobacter pylori) i przeciwgrzybicze, obniża ciśnienie krwi i poziom "złego" cholesterolu LDL oraz odkaża drogi oddechowe, ale również posiada silne działanie antyoksydacyjne. Dzięki temu skutecznie neutralizuje szkodliwą aktywność wolnych rodników odpowiedzialnych za przyspieszanie procesów starzenia organizmu, a także rozwój wielu poważnych schorzeń, m.in. chorób układu krążenia czy nowotworów.
Inne cenne składniki czarnego czosnku (ajoen, winyloditiina, adenozyna, alliksyna, kwercetyna, skordynina, garlicyna czy allistatyna) regulują pracę naczyń wieńcowych, pomagają uporać się z biegunką czy schorzeniami dróg moczowych.
Produkt jest bardzo bogatym źródłem aminokwasów oraz wielu innych cennych związków, choćby kwasu jabłkowego (wzmacnia siły witalne, poprawia funkcjonowanie mięśni i sprawność umysłową), glicerofosfocholiny (powoduje wzrost stężenia w mózgu acetylocholiny, odpowiedzialnej za zdolność zapamiętywania oraz uczenia się) oraz skwalenu (wykazuje nie tylko właściwości antyoksydacyjne, ale również pozytywnie wpływa na szpik kostny, nadnercza oraz węzły chłonne, pobudzając aktywność makrofagów i limfocytów, a w efekcie zwiększając odporność organizmu).
Jak wykorzystać czarny czosnek w kuchni
Czarny czosnek możemy kupić także w Polsce. W różnej postaci: całych główek, ząbków, pasty lub proszku. Każda forma zapewni nie tylko dużo cennych składników odżywczych, ale również możliwość wszechstronnego wykorzystania w kuchni.
Jak używać czarnego czosnku? Ze względu na ciekawy, a jednocześnie delikatny smak świetnie sprawdzi się jako dodatek do pieczywa czy rozmaitych past kanapkowych. Wzbogaci też deskę serów. Można go dodawać do zup, sałatek oraz różnych farszów. Będzie bardzo wartościowym dodatkiem do sosów i dressingów. Czarny czosnek warto wykorzystać również do nacierania mięs czy ryb przeznaczonych do pieczenia. Dobrze komponuje się z owocami morza oraz warzywami strączkowymi, zwłaszcza grochem i fasolą.
Czarny czosnek pasuje nawet do… deserów. Szczególnie smakowite połączenie stanowi z gorzką czekoladą.