Podaj do ziemniaków. Regionalny przysmak, który pokochasz od pierwszego kęsa

To połączenie smaków od wieków króluje w Wielkopolsce oraz na Kujawach. Ziemniaki z gzikiem są tak smaczne i pożywne, że nie muszą być tylko dodatkiem do obiadu, ale mogą zostać jego głównym elementem. Wiemy, jak przygotować ten specjał.

Gzik doskonale podbija smak ziemniakówGzik doskonale podbija smak ziemniaków
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Anna Galuhn

Mieszkańcom zachodnich terenów Polski nie trzeba tego tłumaczyć, ale być może dla osób z innych regionów nazwa gzik brzmi tajemniczo. Jest to twarożek ze śmietaną, cebulą lub szczypiorkiem o odpowiedniej konsystencji. Podpowiadamy, jak zrobić idealny gzik do ziemniaków.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Najlepsze kotlety po zbójnicku. Pyszna alternatywa dla klasycznych schabowych

Skąd wziął się pomysł na pyry z gzikiem?

W XVIII i XIX wieku przede wszystkim przygotowywano dania z produktów, które były dostępne. W Wielkopolsce i na Kujawach w tym czasie popularna była hodowla krów. Produkty mleczne, w tym ser i śmietana, znajdowały się praktycznie w każdym domu.

W XIX wieku w zaborze pruskim rozpowszechniła się również uprawa ziemniaków. Ówczesny król Prus, Fryderyk Wielki, wydał nawet dekret, nakazujący zwiększenie upraw tych warzyw.

Pyry z gzikiem jako potrawa bezmięsna biły rekordy popularności w czasie Wielkiego Postu. W wielu domach pojawiały się na stołach w każdy piątek. Było i tak, że jadano gzik z pieczywem na śniadanie, a na obiad w zestawie z ziemniakami.

Ziemniaki tłuczone z cebulką są tak dobre, że można jeść same
Ziemniaki tłuczone z gzikiem są tak dobre, że można je jeść same © Adobe Stock

Jak zrobić gzik doskonały?

Aby twarożek był aksamitny i kremowy w smaku, niezbędny jest dobry ser, najlepiej tłusty. Idealne proporcje to 1 kg twarogu na 200 ml kwaśnej śmietany. Twaróg rozdrabniasz widelcem i mieszasz ze śmietaną 18 proc. Dodajesz drobno posiekaną cebulę, może być dymka lub szczypiorek. Doprawiasz solą i świeżo zmielonym pieprzem.

Niektórzy do gziku dodają łyżkę oleju lnianego, który sprawia, że całość nabiera aksamitnego wykończenia. To zdrowy dodatek, więc warto sprawdzić. Do serka można dorzucić także pokrojoną w cienkie plasterki rzodkiewkę.

Jakie ziemniaki na pyry z gzikiem?

W tradycyjnej wersji z gzikiem podawane są ziemniaki w mundurkach. Najlepiej sprawdzają się typu B, które są nieco bardziej miękkie niż sałatkowa odmiana A, a jednak zawierają mniej skrobii niż ziemniaki typu C, więc nie będa się tak łatwo rozpadać.

Do gotowania wybierasz większe bulwy o podobnej wielkości. Dokładnie myjesz je pod bieżącą wodą. Możesz wyszorować je szczotką, aby w twoim daniu nie było piasku. W zależności od rozmiaru ziemniaków gotujesz je w całości od 45 do 60 minut.

Gorące ziemniaki podajesz na talerze w mundurkach, aby każdy mógł obrać swoją porcję. Po przekrojeniu nakładasz odrobinę masła, które apetycznie rozpływa się po gorącym miąższu. Posypujesz szczyptą soli. Na widelec nakładasz porcję gziku i ziemniaka, bo tylko razem smakują najlepiej.

Wybrane dla Ciebie

Ani ziemniak, ani batat. Na zdrowe i chrupiące frytki sprawdzi się inne warzywo
Ani ziemniak, ani batat. Na zdrowe i chrupiące frytki sprawdzi się inne warzywo
Odkąd mam ten przepis, nie kupuję ciastek w sklepie. Cała rodzina chwali aż miło
Odkąd mam ten przepis, nie kupuję ciastek w sklepie. Cała rodzina chwali aż miło
Żółtko zmieniło kolor po ugotowaniu? Sprawdź, o czym to świadczy
Żółtko zmieniło kolor po ugotowaniu? Sprawdź, o czym to świadczy
Różowe śliwki dwa razy droższe niż węgierki. Sprawdziłam, czy warto tyle zapłacić
Różowe śliwki dwa razy droższe niż węgierki. Sprawdziłam, czy warto tyle zapłacić
Zupa, której nie odmówisz. Tak pyszna i rozgrzewająca, że będziesz jeść miskę za miską
Zupa, której nie odmówisz. Tak pyszna i rozgrzewająca, że będziesz jeść miskę za miską
Zawsze dodaję do mielonych tę przyprawę. Świetnie podkreśla i wydobywa smak mięsa
Zawsze dodaję do mielonych tę przyprawę. Świetnie podkreśla i wydobywa smak mięsa
Od lat uchodzi za towar luksusowy. Kiedyś karmili nim więźniów
Od lat uchodzi za towar luksusowy. Kiedyś karmili nim więźniów
Nietypowy składnik zamykam w słoiku. Następnego dnia mam pyszną pastę do kanapki
Nietypowy składnik zamykam w słoiku. Następnego dnia mam pyszną pastę do kanapki
Dzieciaki wracają na treningi. Domowy izotonik z tym składnikiem sprawdzi się lepiej niż ze sklepu
Dzieciaki wracają na treningi. Domowy izotonik z tym składnikiem sprawdzi się lepiej niż ze sklepu
Do kaszy dodaję ulubione grzyby. Zapach sprowadził nawet sąsiadkę
Do kaszy dodaję ulubione grzyby. Zapach sprowadził nawet sąsiadkę
Lepszy niż bagietka czosnkowa. Zrobiłam do sałatki na wrześniowy piknik
Lepszy niż bagietka czosnkowa. Zrobiłam do sałatki na wrześniowy piknik
Ciotka pokazała mi, jak zeszklić cebulę. Jej sekretem jest dodatek, który sypie pod koniec smażenia
Ciotka pokazała mi, jak zeszklić cebulę. Jej sekretem jest dodatek, który sypie pod koniec smażenia