Podaj do ziemniaków. Regionalny przysmak, który pokochasz od pierwszego kęsa

To połączenie smaków od wieków króluje w Wielkopolsce oraz na Kujawach. Ziemniaki z gzikiem są tak smaczne i pożywne, że nie muszą być tylko dodatkiem do obiadu, ale mogą zostać jego głównym elementem. Wiemy, jak przygotować ten specjał.

Gzik doskonale podbija smak ziemniakówGzik doskonale podbija smak ziemniaków
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Anna Galuhn

Mieszkańcom zachodnich terenów Polski nie trzeba tego tłumaczyć, ale być może dla osób z innych regionów nazwa gzik brzmi tajemniczo. Jest to twarożek ze śmietaną, cebulą lub szczypiorkiem o odpowiedniej konsystencji. Podpowiadamy, jak zrobić idealny gzik do ziemniaków.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Najlepsze kotlety po zbójnicku. Pyszna alternatywa dla klasycznych schabowych

Skąd wziął się pomysł na pyry z gzikiem?

W XVIII i XIX wieku przede wszystkim przygotowywano dania z produktów, które były dostępne. W Wielkopolsce i na Kujawach w tym czasie popularna była hodowla krów. Produkty mleczne, w tym ser i śmietana, znajdowały się praktycznie w każdym domu.

W XIX wieku w zaborze pruskim rozpowszechniła się również uprawa ziemniaków. Ówczesny król Prus, Fryderyk Wielki, wydał nawet dekret, nakazujący zwiększenie upraw tych warzyw.

Pyry z gzikiem jako potrawa bezmięsna biły rekordy popularności w czasie Wielkiego Postu. W wielu domach pojawiały się na stołach w każdy piątek. Było i tak, że jadano gzik z pieczywem na śniadanie, a na obiad w zestawie z ziemniakami.

Ziemniaki tłuczone z cebulką są tak dobre, że można jeść same
Ziemniaki tłuczone z gzikiem są tak dobre, że można je jeść same © Adobe Stock

Jak zrobić gzik doskonały?

Aby twarożek był aksamitny i kremowy w smaku, niezbędny jest dobry ser, najlepiej tłusty. Idealne proporcje to 1 kg twarogu na 200 ml kwaśnej śmietany. Twaróg rozdrabniasz widelcem i mieszasz ze śmietaną 18 proc. Dodajesz drobno posiekaną cebulę, może być dymka lub szczypiorek. Doprawiasz solą i świeżo zmielonym pieprzem.

Niektórzy do gziku dodają łyżkę oleju lnianego, który sprawia, że całość nabiera aksamitnego wykończenia. To zdrowy dodatek, więc warto sprawdzić. Do serka można dorzucić także pokrojoną w cienkie plasterki rzodkiewkę.

Jakie ziemniaki na pyry z gzikiem?

W tradycyjnej wersji z gzikiem podawane są ziemniaki w mundurkach. Najlepiej sprawdzają się typu B, które są nieco bardziej miękkie niż sałatkowa odmiana A, a jednak zawierają mniej skrobii niż ziemniaki typu C, więc nie będa się tak łatwo rozpadać.

Do gotowania wybierasz większe bulwy o podobnej wielkości. Dokładnie myjesz je pod bieżącą wodą. Możesz wyszorować je szczotką, aby w twoim daniu nie było piasku. W zależności od rozmiaru ziemniaków gotujesz je w całości od 45 do 60 minut.

Gorące ziemniaki podajesz na talerze w mundurkach, aby każdy mógł obrać swoją porcję. Po przekrojeniu nakładasz odrobinę masła, które apetycznie rozpływa się po gorącym miąższu. Posypujesz szczyptą soli. Na widelec nakładasz porcję gziku i ziemniaka, bo tylko razem smakują najlepiej.

Wybrane dla Ciebie
Tak łatwo obniżysz kaloryczność ziemniaków. Wielu nawet nie wie
Tak łatwo obniżysz kaloryczność ziemniaków. Wielu nawet nie wie
W Polsce wciąż mało znane. Pełne białka, a ich wpływ na leniwe jelita jest nieoceniony
W Polsce wciąż mało znane. Pełne białka, a ich wpływ na leniwe jelita jest nieoceniony
Dodaję do herbaty. Jesienią przyjemnie rozgrzewa i pobudza metabolizm
Dodaję do herbaty. Jesienią przyjemnie rozgrzewa i pobudza metabolizm
Zamiast pół dnia lepić pierogi, robię te kotlety. Kilka chwil i gotowe
Zamiast pół dnia lepić pierogi, robię te kotlety. Kilka chwil i gotowe
W piątki często podaję na kolację. Są zdrowe i wyjątkowo smakują
W piątki często podaję na kolację. Są zdrowe i wyjątkowo smakują
Obtaczam ziemniaczki i piekę. Tak pyszne, że nikt nawet nie prosi o mięso czy inne dodatki
Obtaczam ziemniaczki i piekę. Tak pyszne, że nikt nawet nie prosi o mięso czy inne dodatki
Do herbaty robię cytryny w syropie. Jesienią i zimą nie ma nic lepszego do herbaty
Do herbaty robię cytryny w syropie. Jesienią i zimą nie ma nic lepszego do herbaty
Spróbowałam greckiej jajecznicy. Teraz o klasycznej nawet nie chce słyszeć
Spróbowałam greckiej jajecznicy. Teraz o klasycznej nawet nie chce słyszeć
Czesi zamiast wyrzucać, robią z niego knedliki. Wychodzą mięciutkie jak poduszeczki
Czesi zamiast wyrzucać, robią z niego knedliki. Wychodzą mięciutkie jak poduszeczki
Usmażyłam proste placuszki z rybą. Nie sądziłam, że zrobią aż takie wrażenie
Usmażyłam proste placuszki z rybą. Nie sądziłam, że zrobią aż takie wrażenie
Na Wszystkich Świętych tylko wkładam do piekarnika. Ten obiad świetnie rozgrzewa po przyjściu z cmentarza
Na Wszystkich Świętych tylko wkładam do piekarnika. Ten obiad świetnie rozgrzewa po przyjściu z cmentarza
W innych krajach kochają to mięso. Polacy za bardzo go nie znają i nie wiedzą, że jest aż tak smaczne i cenione
W innych krajach kochają to mięso. Polacy za bardzo go nie znają i nie wiedzą, że jest aż tak smaczne i cenione