Prababcia gotowała na przednówku. Dziś nikt na taką zupę nawet by nie spojrzał

To, co dla wielu osób dzisiaj jest chwastem czy rośliną bez nazwy, dla naszych prababć i babć stanowiło niegdyś podstawę żywienia na przednówku. Kuchnia u schyłku zimy była bardzo specyficzna - musiała dostosować się warunków stawianych przez przyrodę, co dzisiaj, w dobie zapchanych sklepowych półek, nie zaprząta nam głowy. Co wtedy jadano? Między innymi zupę kartoflankę na pokrzywie.

Przednówkowa zupa kartoflanka z pokrzywąPrzednówkowa zupa kartoflanka z pokrzywą
Źródło zdjęć: © Adobe Stock

Przednówek to okres, kiedy zimna zaczyna odpuszczać, ale wiosna jeszcze nie nadeszła. To poniekąd czas zawieszenia w przyrodzie, który dawniej był synonimem niezwykle trudnego okres, zwłaszcza dla mieszkańców wsi. Zapasy był wtedy na wykończeniu, a na plony trzeba było jeszcze poczekać. Kuchnia przednówkowa charakteryzowała się więc wielką pomysłowością gospodyń, które musiały wykarmić domowników tym, co było dostępne.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Z tym genialnym przepisem w mgnieniu oka przegonisz nudę ze swojej kuchni

Kuchnia przednówkowa. Co dawniej jadano u progu wiosny?

Kuchnia przednówkowa była w większości wegańska, pełna dziko rosnących ziół i roślin dostępnych w przedwiośniu. Wykorzystywano więc pączki i pędy, kłącza, korzenie oraz bulwy roślin, a także soki, korę i miazgę drzew, nasiona, owoce, młode liście i kwiaty. Odciągano też soki z brzozy, klonu i grabu. Tak naprawdę wszystko, co było jadalne i pożyteczne, miało swoje zastosowanie w przednówkowej kuchni.

Chleb, z braku mąki, gospodynie wypiekały z różnymi wypełniaczami, np. siekaną pokrzywą czy lebiodą, rozdrobnionymi liśćmi tataraku, a nawet obierkami z ziemniaków. Zupy przyrządzano na bazie szczawiu, bluszczyka kurdybanka czy czosnku niedźwiedziego. Zioła i rośliny jadano też na surowo, duszono czy pieczono, szykowano napary, kompoty czy herbatki.

Zupa ziemniaczana jest przykładem zupy przednówkowej
Zupa ziemniaczana jest przykładem zupy przednówkowej © Adobe Stock

Przednówkowa kartoflanka z pokrzywami. Przepis

Składniki:

  • dwie garści młodych pokrzyw,
  • 1 cebula,
  • 1 ząbek czosnku,
  • 1 marchewka,
  • 1 l bulionu warzywnego lub mięsnego,
  • 2-3 ziemniaki,
  • 1 łyżka oliwy,
  • 1 łyżka śmietany,
  • 1 łyżka mąki,
  • sól i pieprz.

Przygotowanie:

  1. Cebulę pokrój i podsmaż na oliwie.
  2. Pokrzywy pokrój i dodaj do cebuli. Podduś całość.
  3. Kiedy pokrzywy zmiękną, dodaj bulion i pokrojoną marchewkę oraz ząbek przeciśnięty przez praskę. Gotuj całość na lekkim ogniu.
  4. Ziemniaki obierz i pokrój w kostkę, dodaj do zupy. Gotuj całość, aż warzywa zmiękną.
  5. Na końcu wymieszaj mąkę ze śmietaną, dodaj trzy łyżki zimnej wody. Kiedy płyn nie będzie miał grudek, dodaj go do zupy.
  6. Zamieszaj całość i zagotuj. Dopraw solą i pieprzem.

Wybrane dla Ciebie

Czy można jeść skórkę z cytryny? Wiele osób wciąż zapomina o jednym
Czy można jeść skórkę z cytryny? Wiele osób wciąż zapomina o jednym
Z tego mięsa zrób pulpety. Będą zdrowsze, mięciutkie i bardzo soczyste
Z tego mięsa zrób pulpety. Będą zdrowsze, mięciutkie i bardzo soczyste
Dodaj 2 łyżki na początku gotowania ziemniaków. Równomiernie się ugotują i nie będą się rozpadać
Dodaj 2 łyżki na początku gotowania ziemniaków. Równomiernie się ugotują i nie będą się rozpadać
Polacy zapomnieli o tym niskokalorycznym mięsie. Ten błąd, jak w Masterchefie, psuje cały smak i właściwości
Polacy zapomnieli o tym niskokalorycznym mięsie. Ten błąd, jak w Masterchefie, psuje cały smak i właściwości
Tak szybko ściągniesz skórkę z kiełbasy. Żałuję, że wcześniej nie znałam tej prostej metody
Tak szybko ściągniesz skórkę z kiełbasy. Żałuję, że wcześniej nie znałam tej prostej metody
Postukaj w kapelusz grzyba przed jego zerwaniem. Tylko najlepsi grzybiarze znają ten trik
Postukaj w kapelusz grzyba przed jego zerwaniem. Tylko najlepsi grzybiarze znają ten trik
Moja babcia dodaje 1 łyżkę do placków ziemniaczanych. Nie piją oleju i są idealnie chrupkie
Moja babcia dodaje 1 łyżkę do placków ziemniaczanych. Nie piją oleju i są idealnie chrupkie
Na niedzielę zrobiłam sałatkę zakopiańską. Każdy prosił o dokładkę
Na niedzielę zrobiłam sałatkę zakopiańską. Każdy prosił o dokładkę
To ulubione danie Ireny Santor. Niewielu wie, jakie naprawdę ma właściwości
To ulubione danie Ireny Santor. Niewielu wie, jakie naprawdę ma właściwości
Babciny przepis na mięso do słoików. Sprawdza się u mnie od lat
Babciny przepis na mięso do słoików. Sprawdza się u mnie od lat
Znajomy cukiernik zdradził mi najłatwiejszy przepis. Teraz moje kruche ciasto jest zawsze idealne
Znajomy cukiernik zdradził mi najłatwiejszy przepis. Teraz moje kruche ciasto jest zawsze idealne
Wilgotne, pulchne i pachnące wanilią. W PRL-u było przysmakiem
Wilgotne, pulchne i pachnące wanilią. W PRL-u było przysmakiem