Prababcia gotowała na przednówku. Dziś nikt na taką zupę nawet by nie spojrzał

To, co dla wielu osób dzisiaj jest chwastem czy rośliną bez nazwy, dla naszych prababć i babć stanowiło niegdyś podstawę żywienia na przednówku. Kuchnia u schyłku zimy była bardzo specyficzna - musiała dostosować się warunków stawianych przez przyrodę, co dzisiaj, w dobie zapchanych sklepowych półek, nie zaprząta nam głowy. Co wtedy jadano? Między innymi zupę kartoflankę na pokrzywie.

Przednówkowa zupa kartoflanka z pokrzywąPrzednówkowa zupa kartoflanka z pokrzywą
Źródło zdjęć: © Adobe Stock

Przednówek to okres, kiedy zimna zaczyna odpuszczać, ale wiosna jeszcze nie nadeszła. To poniekąd czas zawieszenia w przyrodzie, który dawniej był synonimem niezwykle trudnego okres, zwłaszcza dla mieszkańców wsi. Zapasy był wtedy na wykończeniu, a na plony trzeba było jeszcze poczekać. Kuchnia przednówkowa charakteryzowała się więc wielką pomysłowością gospodyń, które musiały wykarmić domowników tym, co było dostępne.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Z tym genialnym przepisem w mgnieniu oka przegonisz nudę ze swojej kuchni

Kuchnia przednówkowa. Co dawniej jadano u progu wiosny?

Kuchnia przednówkowa była w większości wegańska, pełna dziko rosnących ziół i roślin dostępnych w przedwiośniu. Wykorzystywano więc pączki i pędy, kłącza, korzenie oraz bulwy roślin, a także soki, korę i miazgę drzew, nasiona, owoce, młode liście i kwiaty. Odciągano też soki z brzozy, klonu i grabu. Tak naprawdę wszystko, co było jadalne i pożyteczne, miało swoje zastosowanie w przednówkowej kuchni.

Chleb, z braku mąki, gospodynie wypiekały z różnymi wypełniaczami, np. siekaną pokrzywą czy lebiodą, rozdrobnionymi liśćmi tataraku, a nawet obierkami z ziemniaków. Zupy przyrządzano na bazie szczawiu, bluszczyka kurdybanka czy czosnku niedźwiedziego. Zioła i rośliny jadano też na surowo, duszono czy pieczono, szykowano napary, kompoty czy herbatki.

Zupa ziemniaczana jest przykładem zupy przednówkowej
Zupa ziemniaczana jest przykładem zupy przednówkowej © Adobe Stock

Przednówkowa kartoflanka z pokrzywami. Przepis

Składniki:

  • dwie garści młodych pokrzyw,
  • 1 cebula,
  • 1 ząbek czosnku,
  • 1 marchewka,
  • 1 l bulionu warzywnego lub mięsnego,
  • 2-3 ziemniaki,
  • 1 łyżka oliwy,
  • 1 łyżka śmietany,
  • 1 łyżka mąki,
  • sól i pieprz.

Przygotowanie:

  1. Cebulę pokrój i podsmaż na oliwie.
  2. Pokrzywy pokrój i dodaj do cebuli. Podduś całość.
  3. Kiedy pokrzywy zmiękną, dodaj bulion i pokrojoną marchewkę oraz ząbek przeciśnięty przez praskę. Gotuj całość na lekkim ogniu.
  4. Ziemniaki obierz i pokrój w kostkę, dodaj do zupy. Gotuj całość, aż warzywa zmiękną.
  5. Na końcu wymieszaj mąkę ze śmietaną, dodaj trzy łyżki zimnej wody. Kiedy płyn nie będzie miał grudek, dodaj go do zupy.
  6. Zamieszaj całość i zagotuj. Dopraw solą i pieprzem.
Wybrane dla Ciebie
Nie jabłka czy śliwki. Wrzucam do formy i zapiekam pod kruszonką
Nie jabłka czy śliwki. Wrzucam do formy i zapiekam pod kruszonką
Piję zamiast kawy. Subtelnie pobudza, ale maksymalnie poprawia koncentrację
Piję zamiast kawy. Subtelnie pobudza, ale maksymalnie poprawia koncentrację
Japoński sekret gotowania ryżu. Nie klei się i nie zbryla, a jest idealnie sypki
Japoński sekret gotowania ryżu. Nie klei się i nie zbryla, a jest idealnie sypki
Nie musisz z nich usuwać ości. Te ryby są pyszne i nie kumulują metali ciężkich
Nie musisz z nich usuwać ości. Te ryby są pyszne i nie kumulują metali ciężkich
Miękkie, delikatne i puszyste ciasto, które pokochali Czesi. Zrobię na 1 listopada, zachwyci wszystkie ciotki
Miękkie, delikatne i puszyste ciasto, które pokochali Czesi. Zrobię na 1 listopada, zachwyci wszystkie ciotki
Wygląda jak jadalna pieczarka. Ale to bardzo podstępny i niebezpieczny grzyb
Wygląda jak jadalna pieczarka. Ale to bardzo podstępny i niebezpieczny grzyb
Zamiast kupować, robię sama. Pyszna i mam pewność, że wolna od szkodliwej chemii, a dzieci ją uwielbiają
Zamiast kupować, robię sama. Pyszna i mam pewność, że wolna od szkodliwej chemii, a dzieci ją uwielbiają
Tak przechowuję usmażone placki ziemniaczane. Nie tracą smaku i chrupkości nawet przez 3 dni
Tak przechowuję usmażone placki ziemniaczane. Nie tracą smaku i chrupkości nawet przez 3 dni
Coraz rzadziej jemy tę zdrową rybę. W sosie smakuje rewelacyjnie
Coraz rzadziej jemy tę zdrową rybę. W sosie smakuje rewelacyjnie
Dodaj do gulaszu. Mięso w mig stanie się miękkie i wydobędziesz z niego najlepszy smak
Dodaj do gulaszu. Mięso w mig stanie się miękkie i wydobędziesz z niego najlepszy smak
Pyszne i zdrowe mięso jemy tylko od święta. Nie jest naszpikowane hormonami i antybiotykami
Pyszne i zdrowe mięso jemy tylko od święta. Nie jest naszpikowane hormonami i antybiotykami
Tylko w tej temperaturze piekę kiełbasę. Smakuje jak prosto z ogniska
Tylko w tej temperaturze piekę kiełbasę. Smakuje jak prosto z ogniska