Po jakim czasie psują się przyprawy? Odpowiedź może być zaskakująca dla wielu osób

Mówiąc o gotowaniu często używamy zamiennie dwóch słów: "przyprawy" i "zioła". Dla wielu osób oznaczają one dokładnie to samo, ale w rzeczywistości nieco się różnią. Przyprawy to roślinne substancje aromatyczne w całości, zielone lub łamane, których główną funkcją jest polepszenie smaku oraz wzbogacenie żywności o dodatkowe wartości odżywcze. Wytwarzane są z suszonych korzeni, kory i łodyg rośliny. Z kolei zioła to świeże liście rośliny w suszonej postaci. Pełnią jednak tę samą funkcję, co przyprawy - mają pozytywnie wpływać na smak potrawy i dodać jej prozdrowotnych właściwości.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Stosowanie przypraw i ziół niesie ze sobą wiele korzyści zdrowotnych. Dzięki zawartym w nich związkach wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Włączenie ich do codziennego menu wspiera odporność organizmu, poprawia proces trawienia, obniża poziom cholesterolu i reguluje ciśnienie krwi.

Niektóre badania wskazują, że stosowanie przypraw i ziół podczas gotowania może zmniejszać ryzyko powikłań związanych z chorobami układu oddechowego oraz dolegliwości ze strony układu sercowo-naczyniowego. Nie chodzi zatem tylko o lepszy smak, ale również o zdrowie. Leczniczych przypraw i ziół jest mnóstwo, większość z nich w kuchennej szufladzie posiada każdy z nas. Ważne byśmy pamiętali nie tylko o ich używaniu, a także o tym, jak prawidłowo je przechowywać.

Na co dzień przyprawiamy dania, nie zwracając uwagi na datę przydatności do spożycia. W szafkach mamy zazwyczaj mnóstwo pootwieranych opakowań (3 otwarte opakowania oregano czy bazylii zdarza się u niemal każdego) i korzystamy z nich w miarę potrzeb. Jednych używamy częściej, innych rzadziej, zazwyczaj jest ich spora różnorodność. Gdyby jednak przyszło zastanowić się, ile niektóre z nich tam leżą, odpowiedź byłaby trudna. Czy przyprawy mogą tracić ważność?

Odpowiemy na to pytanie, raz na zawsze rozwiewając wasze wątpliwości. Suszone zioła i przyprawy nie tracą terminu ważności - nie musimy się również martwić o to, że "się psują", jak to ma miejsce w przypadku większości produktów spożywczych. Mówiąc, że dana przyprawa się popsuła nie oznacza, że zajęła ją pleśń, lecz że utraciła znaczną część swojego smaku, koloru i działania.

Podczas szacowania terminu ważności przypraw i suszonych ziół powinno się uwzględniać różne zmienne czynniki, obejmujące: rodzaj danych przypraw, przetwarzanie i ich przechowywanie. Ma to spory wpływ na datę przydatności, ponieważ suszone przyprawy zazwyczaj są trwalsze od suszonych ziół. Poza tym ich okres przydatności się wydłuża w zależności od stopnia przetworzenia - mniej przetworzone mają dłuższy okres przydatności.

Suszone zioła są zdatne do spożycia przez około 1–3 lat. Są to takie zioła, jak: oregano, bazylia, kolendra, rozmaryn, tymianek, majeranek, koper, liście laurowe, pietruszka, szałwia i mennica.

W przypadku mielonych lub sproszkowanych przypraw zazwyczaj możemy cieszyć się dłuższym czasem przydatności do spożycia – wynosi on zwykle 2-3 lata. Do takich przypraw zalicza się: mielony cynamon, sproszkowany czosnek, sproszkowany imbir, mielona kurkuma, chili w proszku, mielony kardamon, mielona papryka, ziele angielskie mielone, pokruszone płatki czerwonej papryki i różne przyprawowe mieszanki.

Do trzeciej kategorii przypraw należą te w całości i niezmielone, które najdłużej zachowują przydatność do spożycia. Ich wydłużony okres przydatności jest związany z tym, że mniejsza część ich powierzchni wystawiona jest na działanie czynników zewnętrznych, jak: światło, powietrze i wilgoć. Związki smakowe są w przypadku tych przypraw dłużej aktywne niż u ich zmielonych odpowiedników. Takie przyprawy, jeśli są odpowiednio przechowywane, są w stanie przetrwać do 4 lat. Do tej grupy zaliczane są: kolendra, nasiona kopru, całe ziarna pieprzu, nasiona gorczycy, nasiona kminku, goździki, suszone papryczki chili w całości, cała gałka muszkatołowa, laski cynamonu i trawa cytrynowa.

Wyjątkiem od reguły jest sól, której termin przydatności nie dotyczy. Niezależnie od kształtu czy wielkości, może być stosowana w nieskończoność. Sól nie traci smaku i się nie psuje. Tylko sól z domieszką może po czasie stracić moc związaną z właściwościami tych dodatków.

Na koniec warto dodać kilka słów o właściwym przechowywaniu przypraw. Powinniśmy zadbać o to, by przyprawy i suszone zioła nie miały dostępu do powietrza, światła, wilgoci i nie były narażone na wysoką temperaturę. Dzięki temu na dłużej zachowają aromat.