Spleśniałe, cuchnące i nawet robaczywe. Potrafią jednak kosztować fortunę

Ser, obecny w codziennej diecie wielu kultur, jest nieodłącznym elementem kulinarnej tradycji. Od wieków produkowany i uwielbiany za swoje bogate smaki, obecny jest w wielu różnych kulturach. Włosi nie wyobrażają sobie pizzy bez mozzarelli, a Francuzi uwielbiają camembert. W Polsce mamy nasz regionalny oscypek, ale nie tylko. Z ogromnej gamy rodzajów sera, można jednak wyróżnić kilka najciekawszych przykładów.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Za kilogram sera pule trzeba zapłacić 1000 euro - jest to najdroższy ser na świecie. Dlaczego jest tak kosztowny? Ponieważ produkuje się go na bazie mleka osła - na 1kg sera potrzeba 25 litrów oślego mleka. A mleko osła jest naprawdę wyjątkowe - pochodzi od specjalnego gatunku bałkańskich oślic, które zamieszkują rezerwat przyrody Zasavica w Serbii. Na terenie tego rezerwatu hoduje się 300 osłów, ale mleko może dawać jedynie niewielka ich ilość. Tego sera nie da się wyprodukować komercyjnie.

Ser Stilton to szczególny rodzaj angielskiego sera, który słynie z charakterystycznych niebieskich żyłek i specyficznego smaku. Ten gatunek sera produkuje się z pasteryzowanego mleka krowiego, zaś proces dojrzewania trwa minimum dziewięć tygodni. Warto jednak tyle poczekać, ponieważ w efekcie otrzymujemy kremową, a zarazem kruchą konsystencję. Producenci wpadli na pomysł, by nieco urozmaicić tę klasyczną wersję i stworzyli ser Stilton z prawdziwego, jadalnego złota. Został nazwany Clawson Stilton Gold i jest aż 67 razy droższy od zwykłego sera Stilton. Za 100 gramów trzeba zapłacić 60,87 £, zaś za kilogram 608 £, czyli prawie 750 dolarów amerykańskich.

Jeśli pomyśleliście, że to najdroższy ser o jakim słyszeliście, to jak najbardziej słusznie. Clawson Stilton Gold otrzymał tytuł najdroższego sera, jaki kiedykolwiek wyprodukowano w Wielkiej Brytanii. No cóż, tak drogi skład zobowiązuje - to mieszanka prawdziwego jadalnego złota i prawdziwego złotego likieru.

Epoisses to burgundzki ser, który produkuje się z mleka krowiego. W środku jest biały, kremowy i bardzo miękki, zaś z zewnątrz otacza go pomarszczona skórka w pomarańczowym kolorze. Każdy ser jest smarowany alkoholem, przez co ma specyficzny aromat.

Epoisses był ulubionym serem Napoleona, który zajadał się nim mimo odrażającego zapachu, jaki się wokół niego roznosi. Niektórzy twierdzą, że "pachnie"...brudnymi skarpetami, a swąd, jaki się wydziela jest tak intensywny, że ser ten został zakazany w transporcie publicznym w całej Francji.

Casu Marzu to ser popularny na włoskiej wyspie Sardynia. Jego nazwę tłumaczy się dosłownie jako "zgniły ser", co jest mocno ironiczne, ponieważ ten rodzaj sera wytwarzana się z mleka owczego i...larw. Z tego powodu wiele osób nazywa go "serem z robakami".

Sam proces przygotowania sera wykracza daleko poza standardy produkcji. Pierwsze kroki są raczej normalne - zaczyna się od podgrzewania mleka owczego, które następnie zostawia się na około trzy tygodnie, by się przez ten czas zsiadło. Po tym etapie usuwa się skórkę. I tu zaczyna się budzące kontrowersje zaangażowanie robaków. Larwy (Piophila casei) składają w serze jaja (a raczej mnóstwo jaj, ponieważ z jednej samicy może być ich nawet 500) i ser ląduje w ciemnym pomieszczeniu na 2-3 miesiące. W tym czasie wykluwają się larwy, które jedzą ser. Wydaliny, czyli substancje naturalnie usuwane przez larwi organizm w procesie przemiany materii nadają serowi smaku i są odpowiedzialne za gładką konsystencję. Jak smakuje taki ser? Wyróżnia go ostry, pikantny smak, lekko gorzki, zjada się go z żywymi robakami, dlatego jest uznawany za produkt dla ludzi odważnych i o mocnych nerwach.

Niemcy są światową potęgą serową, produkującą rocznie ponad 1,8 miliona ton 400 odmian sera. Jednak spośród wszystkich tych serów jeden wyróżnia się najbardziej - chodzi o milbenkäse, czyli ser roztoczowy Würchwitzer, produkowany właśnie w niewielkim niemieckim miasteczku o nazwie Würchwitz. To bardzo unikalny ser ze względu na niezwykły proces produkcji, a mianowicie udział roztoczy żerujących na serze. Podczas fermentacji na twarogu osiada tysiące roztoczy, które się poruszają, napowietrzając w ten sposób ser. Aktywność roztoczy przyczynia się do powstawania nieprzyjemnego zapachu, ale są one pomocne w wydalaniu enzymów i ostatecznie otrzymujemy ser o orzechowym smaku z nutą goryczy. Zdaniem wielu osób ten ser posiada właściwości lecznicze, które zapobiegają alergiom na kurz domowy.

Vieux Boulonge to rodzaj miękkiego sera wytwarzanego z mleka krowiego. Jest moczony w piwie, dojrzewa w ciągu 21 dni, a wyróżnia się wilgotną skórką o pomarańczowym kolorze. Ten rodzaj sera pochodzi z Normandii i jest uważany za jeden z najbardziej śmierdzących na świecie. Ponoć większość smakoszy zjada go zatykając nos.

Na liście mocno oryginalnych serów nie może zabraknąć także śląskiego sera, który znalazł się w pierwszej trójce rankingu na "Najlepsze sery wędzone na świecie", przygotowanego przez Taste Atlas.

Jest to ser o nazwie śląska gołka, powstaje tylko z mleka krowiego. Z wyglądu przypomina oscypka - ze względu na żółty kolor, podobny smak i zbliżoną do oscypka strukturę, z lekko miękkim wnętrzem. Ten rodzaj sera doskonale komponuje się z różnorodnymi przetworami owocowymi i z dodatkiem chleba.

Kształt gołka również nie jest przypadkowy. Przed rozpoczęciem procesu wędzenia zostaje umieszczony w rzeźbionych, wykonanych z drewna foremkach, dzięki którym powstaję jego cylindryczny kształt i dekoracyjny wzór.