W USA jest zakazane, a w Polsce powszechnie dostępne. Czy może być niebezpieczne?

Surowe mleko budzi wiele kontrowersji – w Polsce jest popularne, a w USA i Kanadzie jego sprzedaż jest ograniczona lub zakazana. Zwolennicy cenią jego naturalne składniki, takie jak enzymy, minerały i witaminy, które niszczy pasteryzacja. Przeciwnicy ostrzegają przed ryzykiem zakażeń patogenami, jak Salmonella czy E. coli. Skąd wynikają różnice w przepisach prawa? Surowe mleko to zdrowy wybór, czy też ryzykowna decyzja? W tym artykule przyjrzymy się różnicom i normom w różnych krajach oraz wpływowi spożycia surowego mleka na zdrowie.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Surowe mleko jest bogate w naturalne enzymy, witaminy (szczególnie A, D, E, K) i minerały, które są redukowane lub tracone w procesie pasteryzacji. Enzymy, takie jak lipaza czy laktaza, wspierają trawienie tłuszczów i laktozy, co dla niektórych osób ułatwia przyswajanie mleka. Pasteryzacja, choć skutecznie eliminuje potencjalnie szkodliwe patogeny, niszczy również część tych korzystnych składników, znacznie redukując zawartość chociażby witamin.
Proces podgrzewania mleka do wysokiej temperatury poprawia jego bezpieczeństwo i przedłuża trwałość, ale pozbawia go naturalnych właściwości, które wspierają układ odpornościowy i trawienny. Mimo że pasteryzacja zmniejsza ryzyko zakażeń, odbiera mleku część jego wartości odżywczych, przez co traci ono swój naturalny, pełnowartościowy charakter. Czy wybór między surowym a pasteryzowanym mlekiem to kwestia kompromisu między bezpieczeństwem, a korzyściami zdrowotnymi?

Stany Zjednoczone zakazują sprzedaży surowego mleka głównie ze względu na obawy o zdrowie publiczne. Surowe mleko, niepoddane pasteryzacji, może zawierać groźne patogeny, takie jak Salmonella, E. coli czy Listeria, które stanowią ryzyko zakażenia pokarmowego. Wysoka temperatura w procesie pasteryzacji skutecznie eliminuje te mikroorganizmy, dlatego amerykańskie przepisy stawiają na bezpieczeństwo konsumentów. Choć niektóre stany USA zezwalają na sprzedaż surowego mleka bezpośrednio z farm, w większości stanów jest ono całkowicie zakazane. To podejście wynika z troski o zdrowie publiczne, ponieważ surowe mleko, mimo swoich zalet, może prowadzić do poważnych infekcji, szczególnie u dzieci, osób starszych i osób z obniżoną odpornością. Decyzja o zakazie ma więc na celu minimalizację ryzyka i ochronę zdrowia konsumentów przed potencjalnie groźnymi patogenami.

Picie surowego mleka dodatkowo może być źle tolerowane przez niektóre osoby i wywoływać bóle brzucha, wzdęcia czy biegunki i to niezależnie od ryzyka infekcji bakteryjnych. Jest to spowodowane obecnością naturalnych enzymów i mikroorganizmów, które często obciążają układ pokarmowy, szczególnie u osób nieprzyzwyczajonych do surowego mleka. Regularni konsumenci mają rozwiniętą tolerancję na niektóre bakterie, ale dla osób, które nigdy go nie piły, ryzyko problemów trawiennych pozostaje wysokie.

Różnice w podejściu do surowego mleka wynikają z różnych standardów sanitarnych i tradycji kulinarnych. W Polsce surowe mleko jest dostępne w gospodarstwach rolnych, a sprzedaż jest dozwolona jedynie z zaleceniem przegotowania przed spożyciem. Co więcej, wielu Polaków wciąż je pija i uważa za zdrowe. Dotyczy to zwłaszcza osób mieszkających na wsi. Dlatego tak ważne są kontrole weterynaryjne. Mają one zapewnić bezpieczeństwo produktu. W USA podejście jest bardziej restrykcyjne i ograniczające dostęp do surowego mleka z obawy o zdrowie publiczne. Polska stawia na świadomość konsumenta, natomiast USA na prewencyjną ochronę zdrowia poprzez surowsze regulacje.

Spożywanie surowego mleka wiąże się z ryzykiem zakażenia niebezpiecznymi bakteriami, takimi jak Salmonella, E. coli, Campylobacter czy Listeria, które mogą prowadzić do poważnych chorób układu pokarmowego. Statystyki pokazują, że picie surowego mleka zwiększa ryzyko zachorowania na choroby przenoszone przez żywność nawet 150 razy w porównaniu do mleka pasteryzowanego. Z danych Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorób w USA wynika, że choć surowe mleko stanowi jedynie około 3% spożywanego mleka, jest odpowiedzialne aż za około 60% wszystkich chorób związanych z jego spożyciem. Najczęstsze objawy to biegunka, bóle brzucha, gorączka, wymioty, a w poważniejszych przypadkach – zapalenie nerek, uszkodzenia układu nerwowego czy sepsa.

Surowe mleko jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci, zwłaszcza niemowląt, których układ odpornościowy jest jeszcze niedojrzały, oraz dla kobiet w ciąży ze względu na ryzyko zakażenia Listerią, co może prowadzić do poważnych komplikacji, w tym poronienia. Osoby starsze oraz osoby z osłabionym układem odpornościowym, takie jak pacjenci po przeszczepach, osoby biorące leki immunosupresyjne czy chorzy na HIV/AIDS, również powinny unikać surowego mleka. Dla tych grup spożywanie niepasteryzowanego mleka jest zakazane, ponieważ może prowadzić do ciężkich, a nawet śmiertelnych zakażeń.

Surowe mleko to produkt pełen wartościowych składników, ale jednocześnie jego spożycie wiąże się z ryzykiem zakażeń patogenami. Wybór wymaga świadomości – warto wybierać sprawdzone źródła i przegotować mleko przed spożyciem. Ryzyko może przewyższać korzyści, szczególnie dla osób z wrażliwym układem odpornościowym. Podejdź do decyzji z ostrożnością, aby cieszyć się zaletami bez zbędnego ryzyka.