O tym grzybie marzą grzybiarze. Znajdziesz ją przede wszystkim w jednej części Polski
To jeden z największych na świecie grzybów. W Polsce częściej spotykany jest na północy niż południu, ale to wciąż mało popularny gatunek. Dla niektórych czasznica olbrzymia może nawet stanowić trofeum. Nie ma się czemu dziwić, gdyż znalezienie grzyba o takich rozmiarach zdarzyć się może raz na całe życie.
17.09.2024 15:19
Czasznica olbrzymia, nazywana purchawicą lub po prostu kulą, potrafi osiągać średnicę nawet 50 cm, co jest w świecie grzybów wynikiem imponującym (Lasy Państwowe podają, że to jeden z największych na świecie grzybów). Grzybiarze polują na czasznicę nie tylko za względu na jej rozmiary, ale też smak. Okazuje się, że grzyb ten ma wiele wspólnego z pieczarką, a konsystencją przypomina cukinię lub tofu.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Występowanie czasznicy olbrzymiej w Polsce
Owocniki czasznicy olbrzymiej charakteryzują się pokaźnym rozmiarem od 10 do 50 cm średnicy, obwodzie do 135 cm, a czasem więcej, oraz nieregularnie kulistym, lekko spłaszczonym kształtem. Z wyglądu przypominają purchawkę - oba grzyby należą zresztą do tej samej rodziny.
"Jeden z największych znanych owocników czasznicy został znaleziony w 1955 roku w północnych Czechach. Miał wysokość 46 cm, obwód sięgał 212 cm, a waga wynosiła aż 20,8 kg" - podają Lasy Państwowe.
Owocnicki czasznicy olbrzymiej spotykane są latem i jesienią w miejscach o żyznej próchniczej glebie, głównie w zbiorowiskach nieleśnych na siedliskach lasów grądowych i łęgowych, w parkach, w ogrodach, na łąkach i pastwiskach. Mogą wyrastać pojedynczo lub w grupach, tworząc często tzw. czarcie koła. W Polsce czasznica olbrzymia jest gatunkiem bardziej rozpowszechnionym w północnej części kraju, na południu rzadko spotykanym. Do 2014 r. była gatunkiem chronionym, dziś można ją zbierać bez obaw. Leśnicy apelują jednocześnie o nieniszczenie osobliwości przyrodniczej, jaką jest purchawica olbrzymia.
Czasznica olbrzymia. Dlaczego warto ją zbierać?
Młode owocniki są białe i pokryte mączystym nalotem - to wtedy możemy je jeść, z czasem ciemnieją, przybierają barwę oliwkowo-brązową i jednocześnie przestają nadawać się do spożycia. W Czechach czasznica olbrzymia jest chętnie zbierana, a młode owocniki kroi się w plastry i smaży panierowane jak kotlety.
Według wielu opinii czasznica olbrzymia to jeden z najsmaczniejszych grzybów o intensywnym lekko pieczarkowym posmaku. To również grzyb niskokaloryczny, zawiera bowiem w 90 proc. wodę, jednakże jest bogaty w łatwo przyswajalne białka oraz błonnik pokarmowy w postaci beta-glukanów, które obniżają poziom tzw. "złego" cholesterolu LDL, stymulują system odpornościowy oraz wykazują działanie antynowotworowe. Ponadto czasznica olbrzymia jest również bogatym źródłem witamin z grupy B, które łagodzą napięcie nerwowe, poprawiają nastrój oraz sprawność intelektualną.
Zawiera także potas, miedź, fosfor, selen i jod. Dostarcza znaczną ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych, zwłaszcza linolowego, który działa przeciwmiażdżycowo, hamuje procesy nowotworowe, stymuluje układ immunologiczny oraz przeciwdziała otyłości, redukując powstawanie tkanki tłuszczowej. Czasznica olbrzymia zawiera także kalwacynę, substancję o właściwościach bakteriobójczych, która według badań prowadzonych na zwierzętach może również efektywnie zwalczać komórki nowotworowe, zwłaszcza w przypadku raka piersi.
