Przedwojenne kotlety z grzybami są jak miłe wspomnienie. Babcia często je robiła

Kotlety ziemniaczane z grzybami to danie, który wyrosło na dawnych tradycjach kulinarnych Polski. Ta potrawa często była przygotowywana w wielu domach, ponieważ składniki na nią pochodziły z własnych upraw lub zbiorów. Smażone na maśle rumiane kotleciki z leśnym farszem wychodzą miękkie i soczyste w środku. Świetnie smakują polane ciepłym sosem grzybowym lub w zestawie z zimnym czosnkowym dipem.

Ziemniaczane kotlety z grzybami to pyszne danie zero wasteZiemniaczane kotlety z grzybami to pyszne danie zero waste
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Anna Galuhn

Chociaż w przedwojennej Polsce mieszczanie i arystokracja rozkoszowali się kilkudaniowymi obiadami z mięsem w roli głównej, takie rarytasy omijały ponad 2/3 ówczesnych Polaków. Aż tyle osób przed II wojną światową mieszkało na wsi, gdzie królowały inne zasady. Takie kotlety z gotowanych ziemniaków znał więc każdy. Tymczasem w miastach elementem codziennej diety były podroby, czyli wątróbka, żołądki, ozorki i cynaderki.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Kotlety z młodej kapusty. Proste danie, które wygląda i smakuje jak z drogiej restauracji

Jakie potrawy gotowali Polacy przed wojną?

Na wyobraźnię mocno działa wypowiedź jednego z gospodarzy, zamieszczona w zbiorze "Pamiętniki chłopów", który został opublikowany w 1936 roku przez Instytut Gospodarstwa Społecznego:

"Na śniadanie kartofle z kapustą, na obiad kartofle i polewka z kaszy, na kolację kartofle i przegotowane mleko" (za: niepodlegla.gov.pl).

Podstawą diety większości Polaków były ziemniaki i kasza, najczęściej jaglana i jęczmienna. Przygotowywano też wiele potraw mącznych, najczęściej z mąki żytniej z własnej uprawy. Wśród warzyw, oprócz ziemniaków, popularne były buraki, kapusta, marchew, groch i bób. W sezonie na stołach gościły grzyby i owoce leśne, a także ryby i raki.

Kto przed wojną jadł mięso?

W miastach i dworkach przygotowywano mięso, przy czym najczęściej wybierano wołowinę, cielęcinę i baraninę. Uwielbiano także drób, w tym dzikie ptactwo. Częściej polowano na zwierzynę leśną, którą podawano na specjalne okazje. Wieprzowina była traktowana jako mięso gorszej kategorii.

Warto też zaznaczyć, że spożycie mięsa w 1929 roku było ponad 4 razy niższe niż obecna średnia. Jak wynika z materiałów archiwalnych zjadano wtedy ok. 18 kg mięsa – dzisiejsze statystyki podają 60 kg w przeliczeniu na osobę (za: niepodlegla.gov.pl).

Przepis na przedwojenne kotlety ziemniaczane z grzybami

Kotlety z tego przepisu możesz usmażyć na patelni na maśle, oleju lub zapiec w piekarniku.

Składniki:

  • 1 kg ugotowanych ziemniaków,
  • 4 łyżki prawdziwego masła w temperaturze pokojowej,
  • 3 żółtka jaj,
  • 1 cebula,
  • gotowane lub suszone grzyby,
  • sól i pieprz do smaku,
  • bułka tarta,
  • dodatkowe masło do smażenia.

Wykonanie:

  1. Ugotowane i przestudzone ziemniaki zetrzyj na tarce o drobnych oczkach lub przeciśnij przez praskę.
  2. Masło utrzyj na puszystą masę przy pomocy miksera. Dodaj żółtka i ponownie zmiksuj. Taką masę połącz łyżką z przetartymi ziemniakami.
  3. Suszone grzyby namocz i ugotuj, a następnie posiekaj na drobne kawałki.
  4. Na patelni roztop łyżkę masła i zeszklij na niej drobno posiekaną cebulę. Dodaj grzyby, dopraw je solą i pieprzem, opcjonalnie możesz dodać majeranek i bułkę tartą.
  5. Z masy ziemniaczanej uformuj w dłoniach placki, na środek nałóż łyżkę farszu i zawiń w kształt podłużnych krokietów. Obtocz w bułce tartej.
  6. Kotlety usmaż na maśle na patelni na złoty kolor z obydwu stron.
Wybrane dla Ciebie
Tak łatwo obniżysz kaloryczność ziemniaków. Wielu nawet nie wie
Tak łatwo obniżysz kaloryczność ziemniaków. Wielu nawet nie wie
W Polsce wciąż mało znane. Pełne białka, a ich wpływ na leniwe jelita jest nieoceniony
W Polsce wciąż mało znane. Pełne białka, a ich wpływ na leniwe jelita jest nieoceniony
Dodaję do herbaty. Jesienią przyjemnie rozgrzewa i pobudza metabolizm
Dodaję do herbaty. Jesienią przyjemnie rozgrzewa i pobudza metabolizm
Zamiast pół dnia lepić pierogi, robię te kotlety. Kilka chwil i gotowe
Zamiast pół dnia lepić pierogi, robię te kotlety. Kilka chwil i gotowe
W piątki często podaję na kolację. Są zdrowe i wyjątkowo smakują
W piątki często podaję na kolację. Są zdrowe i wyjątkowo smakują
Obtaczam ziemniaczki i piekę. Tak pyszne, że nikt nawet nie prosi o mięso czy inne dodatki
Obtaczam ziemniaczki i piekę. Tak pyszne, że nikt nawet nie prosi o mięso czy inne dodatki
Do herbaty robię cytryny w syropie. Jesienią i zimą nie ma nic lepszego do herbaty
Do herbaty robię cytryny w syropie. Jesienią i zimą nie ma nic lepszego do herbaty
Spróbowałam greckiej jajecznicy. Teraz o klasycznej nawet nie chce słyszeć
Spróbowałam greckiej jajecznicy. Teraz o klasycznej nawet nie chce słyszeć
Czesi zamiast wyrzucać, robią z niego knedliki. Wychodzą mięciutkie jak poduszeczki
Czesi zamiast wyrzucać, robią z niego knedliki. Wychodzą mięciutkie jak poduszeczki
Usmażyłam proste placuszki z rybą. Nie sądziłam, że zrobią aż takie wrażenie
Usmażyłam proste placuszki z rybą. Nie sądziłam, że zrobią aż takie wrażenie
Na Wszystkich Świętych tylko wkładam do piekarnika. Ten obiad świetnie rozgrzewa po przyjściu z cmentarza
Na Wszystkich Świętych tylko wkładam do piekarnika. Ten obiad świetnie rozgrzewa po przyjściu z cmentarza
W innych krajach kochają to mięso. Polacy za bardzo go nie znają i nie wiedzą, że jest aż tak smaczne i cenione
W innych krajach kochają to mięso. Polacy za bardzo go nie znają i nie wiedzą, że jest aż tak smaczne i cenione