Kawa opóźnia procesy starzenia organizmu. Zobacz, ile filiżanek powinieneś wypijać codziennie

Badania przeprowadzone w ramach projektu EPIGENOM dowiodły, że na spowolnienie procesu starzenia mają wpływ m.in. takie czynniki, jak aktywność fizyczna, praktyka jogi, odpowiednia ilość snu, a także określona dawka kofeiny. Na czym polegał projekt badawczy EPIGENOM?

Projekt EPIGENOM rozpoczął swoją działalność w 2019 roku i jako centrum swoich zainteresowań obrał sobie badanie zależności pomiędzy zmianami epigenetycznymi (chemicznymi modyfikacjami DNA), a prowadzonym stylem życia oraz tempem starzenia się organizmu.

Jest to projekt realizowany ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. W skład konsorcjum wchodzą: Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Łódzki, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie oraz Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji w Warszawie.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Dr hab. Ewelina Pośpiech z Zakładu Genetyki Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie poinformowała media o przeprowadzonych badaniach, których jednym z ważniejszych celów była analiza zegarów epigenetycznych wśród polskiej populacji.

Warto dodać, że były to pierwsze badania w Polsce na tak ogromną skalę. Analiza dokonana przez zespół badawczy dr hab. E. Pośpiech prezentuje bardzo ciekawe wnioski, które mogą stanowić pewnego rodzaju przepis na długie życie.

Epigenetyka jest dziedziną nauki, która zajmuje się badaniem zmian w ekspresji genów wywołanych przez środowisko. Polscy naukowcy poświęcili kilka lat na analizę epigenetyki starzenia, wykorzystując do badania około 1000 próbek. Ta niezwykle ważna część nauki ma ogromne znaczenie dla społeczeństwa, ponieważ podejście do tematu polegające na stawianiu sobie za cel odmłodzenie populacji stanowi lepszą inwestycję niż przeznaczanie coraz większych sum na leczenie rozmaitych chorób. Większość dolegliwości jest związana bowiem z procesem starzenia się; im jesteśmy starsi, tym wyższe jest ryzyko rozwoju chorób.

— Nie jest tajemnicą, że od wielu lat interesujemy się mechanizmami leżącymi u podstaw starzenia się, ale by obiektywnie analizować ten proces, musimy mieć dobre biomarkery starzenia, takie, które kompleksowo powiedzą nam, w jaki sposób się starzejemy — wyjaśnia dr hab. Ewelina Pośpiech z Zakładu Genetyki Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie w rozmowie z PAP.

Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, co nie jest żadną tajemnicą, że na proces starzenia się bardzo negatywnie wpływa palenie papierosów.

"Palenie papierosów jest uznawane za podstawowy czynnik starzenia epigenetycznego, a badania wykazały, że Polacy palący papierosy są biologicznie średnio ok. 4 lata starsi niż osoby niepalące" – dowiadujemy się z komunikatu UJ.

Jednocześnie korzystny wpływ wykazuje regularne uprawianie aktywności fizycznej. W kontekście starzenia epigenetycznego naukowcy jako pierwsi na świecie wskazują na pozytywne działanie takich elementów, jak: praktyka jogi, stosowanie technik relaksacyjnych oraz medytacje.

Istotne jest także to, co jemy – w szczególności zauważono, że pozytywny wpływ na tempo starzenia się ma ograniczenie spożycia mięsa. Równie ważnym czynnikiem w tym przypadku jest odpowiednia ilość snu.

— Innym działającym w ten sposób czynnikiem – a ta informacja wywołuje niezwykle duży entuzjazm – jest picie kawy. Oczywiście należy być ostrożnym przy interpretacji tych wyników, bo to kwestia indywidualna, zależna od stanu zdrowia i ilości spożywanej kawy. Najkorzystniejszy wpływ na odmłodzenie wykazaliśmy u osób pijących od jednej do trzech filiżanek kawy dziennie — ogłosiła badaczka.

Pierwszy raz w naszej historii wskazano także na fakt, że spożycie kawy przynosi korzystne efekty na starzenie epigenetyczne, związane ze stanem zapalnym.

Ważnym wnioskiem z badania jest potwierdzenie informacji dotyczących tego, że mężczyźni starzeją się szybciej od kobiet. Od wielu lat donosiła o tym wiedza w literaturze, a teraz zostało to sprawdzone przez naukowców. Grupa badawcza ogłosiła, że biologicznie mężczyźni są starsi od kobiet średnio o ok. dwa lata.

Dr hab. Ewelina Pośpiech z Zakładu Genetyki Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie zwróciła uwagę także na rolę genów w procesie starzenia się.

— Należy mieć świadomość, że do pewnego stopnia to, jak się starzejemy epigenetycznie, zależy od genów. Tempo starzenia jest zatem wypadkową naszego stylu życia i, jak się mówi potocznie, dobrych lub złych genów. W naszym projekcie zidentyfikowaliśmy zupełnie nowe geny wpływające na starzenie — podkreśliła dr hab. Pośpiech.

Jakie korzyści mogą nam przynieść zaprezentowane badania? Z pewnością ich wyniki przydadzą się w diagnostyce, a także ocenie ryzyka rozwoju chorób. Znajdą także zastosowanie w interwencjach klinicznych.

— Jeśli dobrze poznamy, w jaki sposób nasz styl życia wpływa na nasze zdrowie, na starzenie epigenetyczne, możemy traktować pacjenta w spersonalizowany sposób i lepiej ukierunkować jego leczenie, a także proponować programy leczenia mające na celu poprawę jakości życia— podsumowała dr hab. Ewelina Pośpiech.