Nasze babki dodawały do zup, dziś jest zapomniany i niedoceniany. Wymiata toksyny z organizmu, wspiera jelita
Mało kto dziś o nim pamięta, a kiedyś był podstawą kuchni. Pasternak zaskakuje nie tylko smakiem, ale też działaniem szczególnie wtedy, gdy organizm potrzebuje wzmocnienia.
Choć dziś rzadko gości na naszych stołach, pasternak przez wieki był podstawą europejskiej kuchni. Zanim pojawiły się ziemniaki, to właśnie on królował w zupach, gulaszach i pieczeniach, gdzie ceniony był za słodycz, sytość i łatwą dostępność. Z czasem został wyparty, zapomniany, a nawet mylony z pietruszką. Dziś jednak pasternak powoli wraca i to nie tylko jako składnik dawnych przepisów, ale też warzywo o zaskakujących właściwościach zdrowotnych. To korzeń, który potrafi rozgrzać, wspierać trawienie, a przy okazji świetnie smakuje i zdecydowanie zasługuje na miejsce w diecie.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Bób w śmietanie z cebulką – regionalny przepis na wakacje
Jak wygląda pasternak i czym różni się od pietruszki?
Pasternak na pierwszy rzut oka łatwo pomylić z pietruszką, ponieważ oba warzywa mają biały korzeń i podobny kształt. Jednak przy dokładniejszym spojrzeniu widać różnice. Pasternak jest zazwyczaj grubszy, jaśniejszy, ma bardziej zaokrąglony czubek i delikatnie żółtawy odcień. W dotyku bywa też trochę gładszy. Najważniejsze różnice ujawniają się jednak po przekrojeniu i spróbowaniu, ponieważ pasternak ma wyraźnie słodki, lekko orzechowy smak z nutą anyżu, podczas gdy pietruszka jest ostrzejsza, bardziej ziołowa i korzenna.
Pasternak nie tylko wygląda inaczej, ale inaczej też pachnie podczas gotowania. W potrawach nadaje daniom łagodność, nie dominuje smakiem, tylko pozostawia przyjemny posmak. Warto nauczyć się go odróżniać, bo choć z zewnątrz mogą wyglądać podobnie, to ich kulinarne możliwości i właściwości są zupełnie różne.
Właściwości zdrowotne pasternaku – więcej niż tylko błonnik
Pasternak to warzywo, które zaskakuje nie tylko smakiem, ale i składem. Choć często traktowany jest tylko jak korzenny dodatek do zupy, kryje w sobie szereg cennych substancji wspierających zdrowie. Zawiera spore ilości błonnika, który pomaga regulować pracę jelit i stabilizować poziom cukru we krwi, ale na tym jego działanie się nie kończy. W pasternaku znajdziemy także witaminę C, wspierającą odporność i ochronę komórek, a także witaminy z grupy B, które korzystnie wpływają na układ nerwowy i metabolizm.
Zawarty w nim potas pomaga kontrolować ciśnienie i dba o gospodarkę wodną organizmu, co ma znaczenie zwłaszcza przy nadmiarze sodu w diecie. Obecne w nim związki przeciwutleniające, takie jak flawonoidy i olejki eteryczne wykazują działanie przeciwzapalne i wspierają naturalne procesy oczyszczania organizmu. Pasternak działa też delikatnie moczopędnie, dlatego może wspierać usuwanie nadmiaru wody i toksyn. To warzywo, które warto uwzględnić w diecie nie tylko ze względu na smak, ale i na realne korzyści dla zdrowia.
Jak pasternak wpływa na organizm i dlaczego warto go jeść?
Pasternak to jedno z tych warzyw, które szczególnie dobrze sprawdza się w sezonie jesienno-zimowym. Jego naturalnie słodki, korzenny smak działa rozgrzewająco, a zawarte w nim składniki wspierają organizm w okresach obniżonej odporności i większego obciążenia. Dzięki obecności witaminy C oraz antyoksydantów pasternak chroni komórki przed stresem oksydacyjnym i wspiera mechanizmy obronne organizmu. Dzięki błonnikowi pasternak wspiera trawienie, szczególnie gdy w codziennym menu dominuje cięższe jedzenie.
Dodatkowo pasternak wpływa korzystnie na układ krążenia, m.in. dzięki wysokiej zawartości potasu, który pomaga utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi. Jego delikatne działanie moczopędne wspiera usuwanie nadmiaru wody i zbędnych produktów przemiany materii. W chłodniejszych miesiącach, kiedy organizm potrzebuje więcej energii i ciepła, doskonale sprawdza się w formie składnika sycących, ale lekkostrawnych posiłków. Daje uczucie komfortu bez przeciążenia, dlatego warto korzystać z niego właśnie wtedy, gdy ciało domaga się naturalnego wzmocnienia.
Zastosowanie w kuchni – nie tylko do rosołu
Choć wielu kojarzy pasternak głównie jako dodatek do rosołu, jego kulinarne możliwości są znacznie szersze. Dzięki słodkawemu lekko korzennemu smakowi i kremowej konsystencji po ugotowaniu pasternak doskonale sprawdza się w roli głównego składnika wielu dań i to nie tylko tych klasycznych. Można z niego przygotować aromatyczną zupę krem, purée o głębszym smaku niż ziemniaczane, pieczone frytki lub warzywne chipsy. Świetnie komponuje się z rozmarynem, tymiankiem, czosnkiem i miodem, dlatego pieczony z ziołami staje się doskonałym dodatkiem do obiadu lub składnikiem wegetariańskiej tarty.
Coraz częściej wykorzystuje się go również w słodkich przepisach, np. na bazę do warzywnego ciasta przypominającego marchewkowe, ale o bardziej wyrazistym aromacie. Pasternak nadaje potrawom ciepło, łagodność i oryginalną nutę smakową. Może być ciekawym zamiennikiem ziemniaków lub marchwi, a także wzbogaceniem klasycznych potraw jednogarnkowych. To uniwersalne warzywo, które warto na nowo odkryć, zwłaszcza jeśli szukasz prostych, ale niebanalnych sposobów na urozmaicenie codziennego gotowania.
Gdzie go kupić i jak przechowywać?
Pasternak nie jest jeszcze stałym bywalcem każdej półki warzywnej, ale coraz częściej pojawia się w sezonie jesienno-zimowym, szczególnie na targach, w warzywniakach i sklepach z żywnością ekologiczną. W supermarketach najłatwiej znaleźć go w dziale z korzeniami i warzywami sezonowymi, choć często bywa mylony z pietruszką. Warto dokładnie sprawdzić oznaczenia lub zapytać sprzedawcę, zwłaszcza że oba warzywa bywają niemal identycznie zapakowane.
Wybierając pasternak, zwróć uwagę na jędrność korzenia, ponieważ powinien być twardy, bez miękkich plam, pęknięć i ciemnych przebarwień. Im młodszy i mniejszy korzeń, tym delikatniejszy smak i krótszy czas gotowania. Po zakupie najlepiej przechowywać go w lodówce, w szufladzie na warzywa, zawiniętego w papier lub luzem. W odpowiednich warunkach zachowuje świeżość nawet przez kilkanaście dni. Dobrze znosi też przechowywanie w chłodnej piwnicy, podobnie jak marchew i seler. Nie lubi jednak wilgoci, dlatego należy unikać szczelnych foliowych opakowań, ponieważ może w nich szybciej pleśnieć lub mięknąć.