Bez tego kompotu nie ma świąt. Lepiej zapisz sobie ten przepis już teraz
Kompot z suszu jest podawany na Wigilię w wielu polskich domach. Jednak nie każdy wie, że ten zdrowy i aromatyczny napój jest częścią tradycji Łemków. Chociaż w wyniku akcji "Wisła", ludność zamieszkująca Beskid Niski i część Bieszczad została przesiedlona ze swoich rodzimych terenów, nadal w Polsce kultywowane są zwyczaje Łemków. Jednym z nich jest przygotowywanie juhy na wigilijną wieczerzę.
Łemkowska juha, czyli napój z suszonych owoców, w 2007 roku została wpisana na listę produktów tradycyjnych Dolnego Śląska. Tutaj, w Borach Dolnośląskich koło Przemkowa, mieszkają potomkowie ok. 40 proc. przedwojennych Łemków. O ich zwyczajach pisał Oskar Kolberg w latach 70. XX wieku. Warto odtworzyć ten przepis, bo kompot Łemków nie ma sobie równych.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Wigilijne tradycje Łemków
Z publikacji Oskara Kolberga i informacji na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi wynika, że Łemkowie przygotowywali na wigilię 12 potraw. Zgodnie z doktryną Kościoła Katolickiego, liczba dań miała nawiązywać do 12 apostołów. Oznaczała także pełnię – analogicznie do 12 miesięcy w roku.
Na łemkowskiej kolacji wigilijnej nie mogło zabraknąć potrawy z pszenicą i miodem, która w smaku musiała przypominać znaną nam kutię. Były też dania przygotowywane z kapustą i grzybami. Podobnie jak u nas teraz, pojawiały się ryby i oczywiście – juha, czyli kompot z suszu.
Zdrowie zamknięte w suszonych owocach
Suszone owoce zawierają wiele wartościowych substancji odżywczych. Są bogate w błonnik, potas, magnez, żelazo, miedź i witaminę K. Błonnik korzystnie wpływa na pracę układu pokarmowego, zapewniając uczucie sytości na długi czas. Potas i magnez poprawiają pracę mózgu, a żelazo dba o produkcję czerwonych krwinek.
Przepis na juhę, czyli łemkowski kompot z suszu
Składniki:
- 500 g suszonych owoców (jabłka, gruszki i śliwki),
- 3 litry wody,
- 200 g cukru.
Jak zrobić tradycyjny kompot na Wigilię?
- Suszone jabłka, gruszki i śliwki zalej zimną wodą i odstaw na 24 godziny.
- Po tym czasie wstaw do zagotowania, dodaj szklankę cukru i wymieszaj.
- Gotuj przez ok. 30 minut na małej mocy palnika.
- Uważaj, aby napój nie był zbyt słodki. Być może nie potrzebujesz całej szklanki cukru. Dodaj najpierw połowę porcji i sprawdź, jak ci smakuje.
- Jeśli masz ochotę na dodatki, możesz wzbogacić łemkowską juhę o aromat cynamonu, goździków, imbiru lub skórki pomarańczowej.
